
دارای بیشترین تعداد هستند.
جدول (4-3) سطح تحصیلات شرکت کنندگان در پرسش
رشته تحصیلی
فراوانی
درصد
درصد تجمعی
کامپیوتر و IT
9
36%
36%
صنایع و مدیریت
9
36%
72%
مکانیک
2
8%
80%
بین رشته ای
5
20%
100%
مجموع
25
100%
نمودار (4-2) مربوط به رشته های شرکت کننده در تحقیق
تجربه کاری شرکت کنندگان در تحقیق
از موارد مهمی که به صحت و اعتبار پرسشنامه میافزاید، تجربه و سابقه کاری شرکت کنندگان در این تحقیق است. در این تحقیق تلاش بر این بوده که از صاحب نظران و نخبگان با تجربه جهت نظرسنجی استفاده شود. که در ادامه میزان تجربه کاری پاسخ دهندگان بیان گردیده است؛ و افراد با سابقه کاری بالای 5 سال دارای بیشترین فراوانی هستند.
جدول (4-4) تجربه کاری شرکت کنندگان در تحقیق
میزان تجربه کاری
فراوانی
درصد
درصد تجمعی
کمتر از 1 سال
0
0
0
بین 1 تا 3 سال
2
8%
8%
بین 3 تا 5 سال
8
32%
40%
بیش از 5 سال
15
60%
100%
مجموع
25
100%
نمودار (4-3) تجربه کاری شرکت کنندگان در تحقیق
4-3-2 بررسی قابلیت اعتماد پرسشنامه :
منظور از قابلیت اعتماد پرسشنامه، میزان سازگاری نتایج به دست آمده از پرسشنامه در محیطهایی مشابه میباشد. به عبارت دیگر در صورتی که پرسشنامه را در محیطی استفاده کرده و حال آن را در محیطی مشابه و با شرایطی مشابه به کار بریم، تا چه اندازه نتایج یکسانی به دست خواهد آمد. در صورت سازگار بودن و یکسان بودن نتایج، گفته میشود که پرسشنامه قابلیت اعتماد بالایی دارد. [71]
لازم به ذكر است كه قابليت اعتماد در يك آزمون ميتواند از موقعيتي به موقعيت ديگر و از گروهي به گروه ديگر متفاوت باشد. براي محاسبه ضريب قابليت اعتماد ابزار اندازه گيري شيوه هاي مختلفي به كار برده ميشود. از آن جمله ميتوان به الف) اجراي دوباره (روش باز آزمایی) ، ب) روش موازي (همتا) ، ج) روش تصنيف (دو نيمه كردن) ، د) روش كودر- ريچاردسون و ساير اشاره كرد.[72]
الف) اجراي دوباره آزمون يا روش باز آزمایی
اين روش عبارت است از ارائه يك آزمون بيش از يك بار در يك گروه آزمودني تحت شرايط يكسان. براي محاسبه ضريب قابليت اعتماد با اين روش، ابتدا ابزار اندازه گيري بر روي يك گروه آزمودني اجرا شده و سپس در فاصله زماني كوتاهي دوباره در همان شرايط، آزمون بر روي همان گروه اجرا ميشود. نمرات بدست آمده از دو آزمون مورد نظر قرار گرفته و ضريب همبستگي آنها محاسبه ميشود. اين ضريب نمايانگر قابليت اعتماد (پايايي) ابزار است. روش باز آزمایی براي ارزيابي ثبات مؤلفه هاي يك ابزار اندازه گيري به كار ميرود ولي با اين اشكال نيز روبه رو است كه نتايج حاصله از آزمون مجدد ميتواند تحت تأثیر تمرين (تجربه) و حافظه آزمودني قرار گرفته و بنابراين منجر به تغيير در قابليت اعتماد ابزار اندازه گيري گردد.
ب) روش موازي يا استفاده از آزمونهای همتا
يكي از روشهای متداول ارزيابي قابليت اعتماد در اندازه گیریهای رواني- تربيتي استفاده از آزمونهای همتا است كه شباهت زيادي با يكديگر دارند ولي کاملاً يكسان نيستند.
ضريب قابليت اعتماد بر اساس همبستگي نمرات دو آزمون همتا به دست ميآيد. خطاهاي اندازه گيري و كمبود يا عدم وجود همساني ميان دو فرم همتاي آزمون (تفاوت در سؤالات يا محتواي آنها) قابليت اعتماد را كاهش ميدهد.
ممكن است فرمهای همتا به طور همزمان ارائه نگردد. در اين صورت قابليت اعتماد هم شامل ثبات و همساني ميشود. اگر فاصله اجراي فرمهای همتا زياد باشد و تغييراتي در ضريب قابليت اعتماد مشاهده گردد، ممكن است كه اين تغيير مربوط به عوامل فردي (آزمودنیها)، همتا نبودن آزمونها و يا تركيبي از هر دو باشد.
ج) روش تنصيف37
اين روش براي تعيين هماهنگي دروني يك آزمون به كار ميرود. براي محاسبه ضريب قابليت اعتماد با اين روش، سؤالهای (اقلام) يك آزمون را به دو نيمه تقسيم نموده و سپس نمره سؤالهای نيمه اول و نمره سؤالهای نيمه دوم را محاسبه ميكنيم. پس از آن همبستگي بين نمرات اين دو نيمه را بدست ميآوريم. ضريب همبستگي به دست آمده براي ارزيابي قابليت اعتماد كل آزمون مورد استفاده قرار ميگيرد. براي محاسبه ضريب قابليت اعتماد كل آزمون از فرمول -اسپيرمن- براون- براي اين مورد استفاده ميشود:
(1+همبستگي بين دو نيمه) / 2 * همبستگي بين دو نيمه = ضريب قابليت اعتماد كل آزمون
براي مثال آزموني با 80 سؤال به 35 دانشجوي سال اول ارائه شده است. آزمون به دو نيمه (40 سوال) تقسيم شده است. همبستگي ميان نمرات دو تست r=0.7 ميباشد. قابليت اعتماد كل آزمون به قرار زير است:
2*0.7 / (1+0.7) = 0.82
= ضريب قابليت اعتماد كل آزمون
د) روش كودر- ريچاردسون
كودر و ريچاردسون دو فرمول را براي محاسبه هماهنگي دروني آزمونها ارائه نمودهاند. فرمول اول برآوردي از ميانگين ضرايب قابليت اعتماد براي تمام طرق ممكن تنصيف (دو نيمه كردن) را به دست ميدهد. اين ضريب برابر است با:
رابطه (4-1) r_1=n/(n-1) (1-(∑▒pq)/s^2 ) كه در آن :
n تعداد سوال ها – p نسبت پاسخهای صحيح – q نسبت پاسخهای غلط – s^2 واريانس نمرات كل
فرمول دوم: براي استفاده از فرمول دوم بايد سطح دشواري سوال هاي آزمون يكسان باشد:
رابطه (4-2) r_2=n/(n-1) (1-(x ̅(n-x ̅ ))/(ns^2 ))
كه در آن :
n تعداد سوال ها – s^2 واريانس نمره هاي كل – x ̅ ميانگين نمرات
براي محاسبه ضريب قابليت اعتماد با اين روش، نيازي به داشتن نسبت پاسخهای صحيح و غلط نيست، بلكه در دست داشتن واريانس نمره هاي كل و ميانگين نمرات كفايت ميكند.
براي مثال، آزموني داراي 40 سوال است. اين آزمون به گروهي از دانش آموزان داده شده است. ميانگين نمره هاي آزمون 25 و واريانس كل 26 محاسبه شده است. سطح دشواري سوال ها نيز يكسان است. ضريب قابليت اعتماد اين آزمون را محاسبه كنيد:
r_2=40/39 (1-25(40-25)/40(26) )=1.036(1-0.36)=0.66
ه) روش آلفاي كرونباخ
يكي ديگر از روشهای محاسبه قابليت اعتماد استفاده از فرمول كرونباخ است. اين روش براي محاسبه هماهنگي دروني ابزار اندازه گيري از جمله پرسشنامهها يا آزمونهایی كه خصيصه هاي مختلف را اندازه گيري میکند بكار میرود. در اين گونه ابزارها، پاسخ هر سوال میتواند مقادير عددي مختلف را اختيار كند.
براي محاسبه ضريب آلفاي كرونباخ ابتدا بايد واريانس نمره هاي هر زير مجموعه سوال هاي پرسشنامه (يا زير آزمون) و واريانس كل را محاسبه كرد. سپس با استفاده از فرمول زير مقدار ضريب آلفا را محاسبه كرد.
رابطه (4-3) r_a=j/(j-1) (1-(∑▒s_j^2 )/s^2 )
كه در آن:
J : تعداد زير مجموعه سوال هاي پرسشنامه يا آزمون.
s_j^2 : واريانس زير آزمون ام.
s^2 : واريانس كل آزمون.
براي مثال اگر پرسشنامه داراي سه زير مجموعه سوال باشد، به طوري كه واريانس هر زير مجموعه به ترتيب 6 ، 4 و 7 بوده و واريانس كل برابر با 32 باشد، مقدار ضريب آلفاي كرونباخ با استفاده از فرمول ياد شده به صورت زير به دست ميآيد:
r_a=3/2 (1-17/32)=0.8
مقدار صفر اين ضريب نشان دهنده عدم قابليت اعتماد و 1+ نشان دهنده قابليت اعتماد كامل است.
و) عوامل موثر بر ضريب قابليت اعتماد
ضريب قابليت اعتماد يك آزمون تحت تأثیر عوامل مختلفي قرار دارد كه عبارتست از :
1- طول آزمون: علیالاصول آزمونهای طولانیتر از قابليت اعتماد بالاتري در مقايسه با آزمونهای كوتاه برخوردارند. براي مثال ضريب قابليت اعتماد يك آزمون 60 سوالي ميتواند بيشتر از يك آزمون 40 سوالي باشد.
2- سوال هاي مشابه از نظر محتوا و با سطح دشواري متوسط، قابليت اعتماد آزمون را افزايش ميدهد.
3- ماهيت متغير اندازه گيري شده نيز ضريب قابليت اعتماد را تحت تأثیر قرار ميدهد.
لازم به ذكر است كه ضريب قابليت اعتماد در تفسير نتايج مهم بوده و شرط اساسي در انتخاب يك ابزار اندازه گيري است.
روش آلفای کرونباخ به عنوان یکی از معروفترین روشها برای بررسی قابلیت اعتماد پرسشنامهها به شکل گسترده های مورد پذیرش واقع شده است. در این پروژه برای بررسی قابلیت اعتماد پرسشنامهها از روش آلفای کرونباخ استفاده کردهایم .
طبق قاعده کلی پذیرفته شده، ضرایب بالای 0.7 برای آلفای کرونباخ، بیانگر قابلیت اعتماد پرسشنامه میباشد.[72]
4-3-3 پرسشنامه :
جهت بررسی و تحلیل، پرسشنامه ای متشکل از 80 سوال به 40 نفر ارسال گردید، که 25 پاسخ کامل و قابل قبول را به دنبال داشت. پرسشها دارای 5 گزینه شامل، عالی، بسیار خوب، خوب، متوسط و بد یا بی تاثیر بود.
این پرسشها در 3 زمینه طرح شده بودند. 1. تأثیر پروژه بر حوزه کسب و کار سازمان، 2. تأثیر پروژه بر روی زیر ساخت فناوری و 3. ترکیبی از دو مورد قبلی. پرسشهای 1 تا 23 در حوزه اول، 24 تا 48 در حوزه دوم و 49 تا 80 در رابطه با حوزه سوم بود. در انتها نیز پرسشهایی باز در رابطه با نظر افراد در زمینه پروژه مطرح گردید.
برای برسی پروژه از طریق این پرسشنامه و محاسبه قابلیت اعتماد آن، از نرم افزار SPSS استفاده نمودیم. که در زیر تحلیلهای مربوط به این نرم افزار ارائه شده است.
در جدول زیر، ستونها از سمت چپ شامل، تعداد پاسخ، فاصله پاسخهای مربوط به آن سوال، مقدار کمترین پاسخ، مقدار بیشترین پاسخ، میانه و درصد خطای آن، میانگین و نهایتاً واریانس پاسخهای داده شده به آن سوال میباشد.
جدول (4-5) فراوانی مربوط به پاسخهای پرسشنامه در نرم افزار SPSS
Descriptive Statistics
N
Range
Minimum
Maximum
Mean
Std. Deviation
Variance
Statistic
Statistic
Statistic
Statistic
Statistic
Std. Error
Statistic
Statistic
1. تناسب با صنعت تولید
25
2
7
9
8.04
.204
1.020
1.040
2. در نظر داشتن سیاست های تجاری سازمان
25
8
1
9
5.88
.477
2.386
5.693
3. توجه و در نظر داشتن محصول مورد انتظار بازار
22
6
3
9
5.64
.444
2.083
4.338
4. حمایت و توجه به کارکنان سازمان
25
6
3
9
7.80
.346
1.732
3.000
6. حمایت و در نظر داشتن مدیران ارشد و میانی سازمان
25
8
1
9
6.12
.448
2.242
5.027
7. تامین فضای کاری حرفه ای و مناسب تر برای کارکنان سازمان
25
8
1
9
6.84
.415
2.075
4.307
8. در نظر داشتن وضعیت سیاسی و اجتماعی
25
4
5
9
6.28
.303
1.514
2.293
9. در نظر داشتن و توجه به قوانین اجرایی آینده و سهولت در اعمال آنها در سازمان
25
6
3
9
6.68
.538
2.688
7.227
10. انعطاف پذیری و امکان تغییرات در فرایند ها
25
6
3
9
7.00
.416
2.082
4.333
11. اهمیت به بازدهی بالا و محصول مطلوب
25
4
5
9
6.84
.325
1.625
2.640
13. سهولت مقابله با تغییرات در صنعت
25
8
1
9
5.80
.416
2.082
4.333
14. کاهش هزینه دوباره کار ها
25
6
3
9
4.84
.382
1.908
3.640
15. کاهش ریسک هزینه های مازاد
25
8
1
9
5.88
.567
2.833
8.027
16. اهمیت و توجه به کاهش هزینه های سازمان
25
6
1
7
5.32
.377
1.887
3.560
17. کاهش هزینه مازاد تعمیرات در تولید
25
8
1
9
6.28
.692
3.458
11.960
18. توجه به سود آوری
25
8
1
9
6.92
.483
2.414
5.827
19. افزایش کارایی
25
4
5
9
6.44
.317
1.583
2.507
20. افزایش بازدهی
25
6
3
9
6.44
.510
2.551
6.507
21. بازگشت سرمایه با پیاده سازی این پارچوب در پروژه بهبود
25
8
1
9
6.12
.477
2.386
5.693
22. کاهش ریسک کلی پروژه
25
8
1
9
6.28
.610
3.048
9.293
23. ایجاد یک مزیت رقابتی
25
6
1
7
5.00
.416
2.082
4.333
24. کاهش زمان
