در جامعه و همچنين فراهم نمودن زيرساخت‌هاي لازم، زمينه را براي حركت به سمت شهرهاي الكترونيك و شهروندان الكترونيك مهيا سازند. (جلالی، 1387: 92)
در پايان ذكر اين نكته نيز حائز اهميت است كه همان گونه كه مقام معظم رهبري بارها در خصوص لزوم رعايت مدل توسعه شهري اسلامي نكات مهمي را اشاره فرموده‌اند، در حركت به سوي آنلاين و برخط شدن و ساخت شهرهايي با ساختاري الكترونيكي، همواره مي‌بايست مباني ديني و اخلاقي را به طور ويژه مورد توجه قرار داد. (جلالی، 1387: 95)
بايد در نظر داشت كه با توسعه و گسترش شهر و شهروند الكترونيك و فناوري اطلاعات بايد به جاي حركت شهروندان امواج را به حركت درآورد؛ گامي كه مي‌تواند به توسعه و ارتقاي زندگي شهري كمك بسياري كند. (جلالی، 1387: 95)
2-21- ارکان خدمات الکترونیک شهری و تعامل آن‌ها
می‌توان چنین استنباط نمود که «شهرهای الکترونیک» و «شهرهای مجازی» به عنوان زیربنا و قالب ارائۀ خدمات الکترونیک شهری و مفاهیم «شهرداری الکترونیک» و «شهروند الکترونیک» به عنوان دو عنصر در ساختار ارائۀ خدمات الکترونیک شهری، از ارکان اساسی استقرار و توسعۀ خدمات الکترونیک شهری به شمار می‌روند. (taylor,2013:101)
پیاده‌سازی و توسعۀ خدمات الکترونیک شهری، تأثیرات بسیاری را در زمینه‌های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی برای ادارۀ شهر و شهروندان به دنبال خواهد داشت. در زمینۀ اقتصادی، توسعۀ تجارت الکترونیک، بانکداری الکترونیک، گسترش استفاده از کارت‌های اعتباری، کاهش بوروکراسی و روند اداری مبتنی بر کاغذ، کاهش هزینۀ ارائۀ خدمات، ایجاد زمینه برای سرمایه‌گذاری داخلی و خارجی و ارتباط تجاری شهر با سایر نقاط جهان بخشی از تأثیرات آن خواهد بود. (venkatesh,2009:54)
بهره‌گیری از فناوری اطلاعات و ارتباطات در عرصۀ «مدیریت شهری» نیز تأثیرات و تحوّلات شگرفی را در حوزه‌های فعالیت و خدمات نهادهای مدیریت شهری در پی خواهد داشت.
خدمات الکترونیک شهری با زمینه‌سازی و تسهیل مشارکت شهروندان، می‌تواند موجبات اثربخشي و کارایی برنامه‌هاي شهري و افزايش مقبوليت اجتماعي طرح‌های توسعۀ شهري را فراهم سازد. (جلالی، 1387: 25)
2-22-فناوری و نوآروی در خدمات شهرداری
بهره‌گيري از قابليت‌هاي خدمات الکترونيکي و تعاملي در راستاي نوآوري، توسعه و ارتقاي کيفيت خدمات شهري، مزاياي فراواني را در بر دارد، که در اين ميان شهرداري‌ها به عنوان مراکز عمدۀ مديريت و ارائۀ خدمات شهري، مي‌توانند با توسعۀ ابعاد خدمات‌رساني در قالب عرضۀ خدمات شهرداري‌هاي الکترونيک، از مزاياي فراوان آن بهره گيرند.
پیشرفت‌های فناوری اطلاعات و ارتباطات و گسترش به‌کارگیری آن در جوامع شهری و زندگی روزمرۀ شهروندان، تحوّلات گسترده‌ای را در ابعاد مفهومی، اهمّیت راهبردی و تمرکز جغرافیایی خدمات شهری، در پی داشته است. امروزه شهرها، به عنوان نقاط تجلّی شکل نوین زندگی در عصر ارتباطات و موج چهارم (که به نهضت مجازی‌شدن تعبیر می‌شود) و به سبب تمرکز خدمات و حجم بیشینۀ تعاملات اجتماعی و اقتصادی، در بالاترین سطح نیاز به بهره‌گیری از روش‌ها و فناوری‌های نوپیدای خدمات‌رسانی قرار دارند.
بهره‌گیری از قابلیت‌های بی‌شمار فناوری اطلاعات و ارتباطات در عرصۀ مدیریت شهری نیز، پیامدها و تحوّلات شگرفی را به دنبال داشته و توسعۀ آن در قالب خدمات الکترونیکی شهرداری‌ها، در تعاملات و تراکنش‌های میان شهروندان و نهادهای مدیریت شهری یا سایر سازمانهای ارائه‌دهندۀ خدمات شهری، به عنوان راهکاری اثربخش و کارآمد در راستای نوآوری و توسعۀ تنوع، کیفیت، سرعت و اطمینان در خدمات‌رسانی به شهروندان به شمار می‌رود. (فرهودی، 1391: 65)
شهرداري به عنوان نهادي كه با حجم گسترده‌اي از اطلاعات شهري رو‌به‌رو بوده و خدمات شهري بخش عمده‌اي از فعاليت‌هاي آن را تشكيل مي‌دهد، نمونۀ مناسبي از سازمان‌هايي است كه مي‌تواند با استفاده از فناوري اطلاعات و ارتباطات، تحوّلات گسترده‌اي را در راستای نوآوری و توسعه در خدمات‌رساني به شهروندان ايجاد كند. بدین ترتیب شهرداری‌ها نیز به عنوان متولّیان اصلی و عمدۀ مدیریت و عرضۀ خدمات شهری، ناگزیر از توسعۀ خدمات‌رسانی الکترونیک و استقرار شهرداری‌ها الکترونیک، می‌باشند. (فرهودی، 1391: 65)
يكي از پركارترين سازمان‌هاي عمومی- بويژه در شهرهاي بزرگ- شهرداري‌ها هستند، که بخش اعظمی از شهروندان بنا به دلايل گوناگونی در ارتباط با امور شهری خود به شهرداري‌ها مراجعه می‌نمایند و البته گاهی اين گذر با عدم‌رضایت همراه بوده است. حجم و دامنۀ گستردة فعالیت‌های شهرداری‌ها و ناكارآمدي روشهاي سنّتی و دستي پيشين، در پاسخگویی به نيازهای متنوع و فراوان شهروندان كه آشفتگی و مصرف نابهینۀ منابع گوناگون را نیز به همراه دارد، از دلايل عمدۀ این نارضایتی‌ها محسوب می‌شوند. (فرهودی، 1391: 68)
از سوی دیگر، ازدحام و تراکم جمعيت، مشکلات حمل و نقل و ترافيک شهری همراه با اتلاف زمان و آلودگي‌های زیست‌محیطی، منشاء يافتن چاره‌اي براي کاهش آلام ناشي از زندگي در کلان‌شهرها شده است. (فرهودی، 1391: 70)
در عین حال، مسئولین نظام مدیریت شهری نیز همواره خدمات‌رساني مطلوب به شهروندان را از اساسي‌ترين و مهمترين اهداف و وظايف شهرداری‌ها عنوان می‌نمایند.
با توسعۀ روزافزون فناوری اطلاعات و ارتباطات و به‌کارگیری گستردۀ آن در زندگی روزمرۀ شهروندان، مفاهیم و ابعاد راهبردی خدمات نیز دستخوش تحوّلات ژرفی گشته که با ظهور مفهوم نوین خدمات الکترونیک، تجلّی یافته است. «خدمات‌رسانی الكترونيك» به معناي فراهم كردن شرايطي است كه نهادها بتوانند خدمات خود را با بهره‌گیری از قابلیت‌های فناوری اطلاعات و ارتباطات، به صورت شبانه‌روزي و در تمام ايام هفته به شهروندان ارائه كنند. (فرهودی، 1391: 72)
در این ارتباط، «خدمات الکترونیک» که معمولاً به عرضۀ خدمات از طریق اینترنت منتسب می‌گردد ، خدماتی است که کاملاً به صورت برخط قابل ارائه بوده و در بسیاری موارد، جایگزین سیستم‌های کاغذی شده است. مسئلۀ خدمات الكترونيك، يكي از مهمترين مقولات در جامعۀ اطلاعاتي است و به‌كارگيري و گسترش آن غالباً در جهت انجام تغييرات در فرايندهاي دولتي نظير تمركززدايي، بهبود كارايي و اثربخشي خدمات است.
در حوزۀ شهری، «شهرهای الکترونیک»و «شهرداری‌های الکترونیک» یکی پس از دیگری در حال ظهور هستند و در آینده‌ای نزدیک ارائۀ «خدمات شهری» را کاملاً دگرگون می‌کنند. (فرهودی، 1391: 74)
همزمان با پیشرفت‌های چشمگير در عرصه علوم و فناوري‌هاي جدید و پيچيده، «خدمات شهری» نیز دچار تحوّلات و تغييرات اساسي گشته، که از آن تحت عنوان «خدمات الکترونیک شهری» یاد شده است.
2-23- نتیجه گیری
با بیان تئوری های مطرح شده در مطالب پیشین و آشنایی با مباحث فناوری اطلاعات و همچنین کارآیی و عملکرد خدماتی که شهرداری ها به شهروندان در زمینه خدمات شهری ارائه می دهند می توان اثبات کرد که تئوری الگوپذیری فناوری اطلاعات در سازمان شهرداری مد نظر بوده و با استفاده از مدلها، الگوها و طرح های پیشنهادی در زمینه فناوری اطلاعات سیستم ها و مراکز به صورت کامل از این علم استفاده کرده و به نحو گسترده ای فناوری اطلاعات را در زمینه خدمات شهردای می توان رویت نمود.
چرا که اين تئوری ادعا ميكند كه سودمندي درك شده و سهولت استفاده درك شده به طور مشترك مهمترين عوامل تعيين كنندة تمايل رفتاري به استفاده از فناوري هستند. و برداشت ذهني يك كاربر در خصوص اينكه استفاده از يك سيستم كاربردي خاص در آينده باعث افزايش عملكرد شغلي او در يك عرصه يا زمينة سازماني ميشود در استفاده و گسترش کارآیی و عملکرد این فناوری موثر می باشد.
2-24- پیشینه تحقیق
2-24-1-پژوهش هاي داخلي
فلاح همت آبادي (1382) در مورد تاثير فناوري اطلاعات بر خدمات شهری انجام داد، نشان مي‌دهد كه فن آوري اطلاعات با تمركز در تصميم گيري هاي استراتژيك رابطه معنادار و مثبتي دارد.
محمدي (1382) نيز طي تحقيقات به اين نتيجه رسيد كه در اختيار داشتن اطلاعات دقيق و به روز ضرورت دارد و در صورتي ميتوان از چنين اطلاعاتي برخوردار بود كه دانش و هنر استفاده از فناوری اطلاعاتي در دسترس كاركنان سازمان جهت ارائه خدمات براي آنان فراهم باشد.
مظلومی (1383) در تحقیقی تحت عنوان فناوری اطلاعات و خدمات نوین شهری نشان می دهد که فناوری با خدمات ارائه شده در سازمانها و تاثیر بر واکنش های درون سازمانی رابطه معنی داری دارد.
مهدوي (1385) تحقيقاتش نشان مي دهد كه كاربرد فن آوري اطلاعات قدرت تصمیم گیری مدیران و ارائه تسهیلات سازمان را افزايش مي دهد.
صفری (1386) در مقاله ای تحت عنوان ” ارزيابي تاثير خدمات ارائه شده در دولت الكترونيكي با استفاده از AHP مورد كاوي: شهرداري اصفهان” بیان میکند: امروزه فناوري اطلاعات و ارتباطات يكي از ابزارهاي مهم در زمينه ايجاد تغييرات مطلوب در كيفيت سرويس ميباشد، در بيشتر كشورهاي توسعه يافته و در حال توسعه با توجه به نقش فناوري اطلاعات و ارتباطات، نشاط و رضايتي فراگير در دگرگوني و تبديل دولت از يك حالت كند و غير پاسخگو به نهادي كاراتر و شهروند پسند وجود دارد. اين مقاله روشي را جهت ارزيابي تغيير دركيفيت سرويس به عنوان نتيجه پياده سازي پروژه دولت الكترونيكي پيشنهاد ميكند. در اين مقاله در ابتدا عوامل موثر بر رضايت مشتريان و استفاده كنندگان از خدمات دولتي – در شهرداري اصفهان – شناسايي شد و سپس با استفاد ه از فرايند تحليل سلسله مراتبي وجمع آوري نظرات و قضاوت هاي افراد درمورد اين عوامل، اقدام به بررسي و ارزيابي تاثير الكترونيكي شدن دولت بر كيفيت سرويس و رضايت شهروندان گرديد. در پايان اطلاعات جمع اوري شده بوسيله نرم افزار EXPERT CHOICE 2000 مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. نتايج از يك پيشرفت مثبت به ميزان 121 درصد حكايت داشتند.
رجبي خوزاني (1387) تحقيقاتش حاكي از آن است كه فن آوري اطلاعات و ارتباطات بر روي خدمات ارائه شده به ارباب رجوعان در سازمانهای دولتی تاثير مثبت داشت.
وظیفه و صادقی راد (1391) رشد و گسترش روز افزون فناوري اطلاعات و ارتباطات، انقلابي را در ابعاد مختلف زندگي انسانها و عملكرد سازمانها ايجادكردهاست. اين فناوري، روشهاي كاركرد و نگرش افراد، سازمانها و دولتها را دگرگون ساخته و باعث ايجاد منابع نوين، مشاغل جديد و خلاقيت در انجام امورشده است. هدف از ايجاد شهر الكترونيك و شهرداري الكترونيك توزيع خدمات به صورت سهل و آسان و به صورت 24 ساعته حتي روزهاي تعطيل به شهروندان ميباشد.
بنابراين آمادگي الكترونيكي شهروندان در دريافت ارائه شده به عامل كليدي و مهمي در اين زمينه مبدل گرديده است. اگرجامعه آمادگي الكترونيكي دريافت خدمات مبتني بر شبكهها را نداشته باشد و مولفههاي آمادگي الكترونيكي نظير بنگاههاي اقتصادي، زيرساختارها، دولت و شهروندان در جامعه نهادينه نشده باشند، تحقق شهر الكترونيك و شهرداري الكترونيك به سادگي امكانپذير نخواهد بود. مقالهي حاضر در مورد اثرات استقرار شهر الكترونيك است. مواردي كه در اين تحقيق به آن پرداخته ميشود. تعريف شهر الكترونيك، بسترهاي مورد نياز براي استقرار شهر الكترونيك، چالشهاي پيادهسازي شهر الكترونيك و در نهايت ارائهي راهكارهايي براي استقرار شهر الكترونيك است.
قانعی اردکانی و محمد آبادی (1392) امروزه با كمك نوآوريهاي مديريتي در استفاده از فناوري‌هاي جديد به دنبال تسهيل ارائه سرويسهاي الكترونيك به شهروندان و سازمانها، اهميت الكترونيكي شدن زير مجموعههاي دولت نقش محوري خود را نشان داده است. در اينراستا شهرداري الكترونيكي كه گامي در جهت دولت الكترونيك و اصلاح الگوي مصرف، نوآوري و شكوفايي در استقرار و تثبيت مديريت واحد شهري با تكيه بر فناوري اطلاعات و توسعه ملي و داشتن جامعه و شهرونداني مدرن در سايه تفكر و اقدامات الكترونيكي مي باشد كه از محوري‌هاي اصلي است كه در اين مقاله به آن ميپردازيم. ضرورت كاربري
