
حداقل ممکن میرسد. پس روایی و پایایی نقطه مقابل اشتباه در اندازهگیریها هستند. به طوری که هرچه میزان اشتباه محقق در مورد ملاکها و عوامل اندازهگیری کمتر باشد اعتبار و قابلیت آن در اندازهگیری بیشتر میباشد. اعتبار در اندازهگیری را روایی12 و قابلیت اعتماد را پایایی13 میگویند (مومنی، 1389)
روایی به این پرسش پاسخ میدهد که آیا پرسشنامه همان چیزی را اندازهگیری میکند که واقعاً در پی سنجش آن هستیم یا خیر. روایی آزمون عبارت است از توانایی ابزار مورد نظر در اندازهگیری صفتی که آزمون برای اندازهگیری آن ساخته شده است و شامل روایی صوری، روایی پیشبینی، روایی محتوا و … میباشد (مومنی، 1389).
از میان روشهای متعددی که برای تعیین اعتبار اندازهگیری وجود دارد، روایی صوری برای این پژوهش مورد استفاده قرار گرفته است. بدین صورت که از تعدادی از صاحبنظران و محققان در زمینه تحقیق، در رابطه با میزان درستی و شفافیت سؤالات پرسشنامه نظرخواهی به عمل میآید؛ که بدین ترتیب از متخصصان صاحبنظر در این رشته از جمله استاد راهنما و استاد مشاور و دیگر اساتید مرتبط، نظرخواهی به عمل آمد که آنها اعتبار پرسشنامه را تأیید کردند. در این تحقیق برای افزایش روایی، ابزارهای زیر مورد استفاده قرار گرفته است:
1- استفاده از نظرات اساتید راهنما و مشاور و سایر اساتید مرتبط با موضوع.
2- مطالعه مقالات، کتب و مجلات خارجی
پایایی یک وسیله اندازهگیری، عمدتاً به دقت نتایج حاصل از آن اشاره میکند. پایایی به: دقت، اعتمادپذیری، ثبات یا تکرارپذیری نتایج آزمون اشاره میکند (مومنی، 1389). پایایی ابزار، عبارت است از این که اگر یک وسیله اندازهگیری که برای سنجش متغیر و صفتی ساخته شده در شرایط مشابه در زمان یا مکان دیگر مورد استفاده قرار گیرد، نتایج مشابهی از آن حاصل شود. قابلیت اعتماد نشانگر آن است که تا چه اندازه ابزار اندازهگیری، ویژگیهای باثبات آزمودنی یا ویژگیهای موقتی و متغیر وی را میسنجد. برای تعیین پایایی پرسشنامه مورد استفاده در این پژوهش از روش آلفای کرونباخ استفاده شده است. این روش برای محاسبه هماهنگیهای درونی ابزارهای اندازهگیری از جمله پرسشنامهها یا آزمونهایی که خصیصههای مختلفی را اندازهگیری میکنند به کار میرود. ضریب آلفای کرونباخ توسط کرونباخ14 ابداع شده و یکی از متداولترین روشهای اندازهگیری اعتمادپذیری یا پایایی پرسشنامهها است (حافظ نیا، 1384).
در این پژوهش با استفاده از نرم افزار SPSS، آلفای کرونباخ پرسشنامه و سوالات محاسبه گردیده است. پس از جمع اوری نمونه مقدماتی(30 عدد پرسشنامه) ، پایایی با استفاده از آلفای کرونباخ برای هر متغیر و کل پرسشنامه محاسبه گردید. که این عدد برای تمامی ابعاد مختلف مورد سوال بالاتر از 85/0 بدست آمده است که این نشاندهنده پایایی بسیار بالای پرسشنامه می باشد.
10-3- روش تجزیه و تحلیل داده ها
داده های حاصل از پرسشنامه با استفاده از نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. در بخش توصیفی؛ فراوانی، درصد فراوانی، میانگین و انحراف معیار مورد بررسی قرار گرفته و نتایج در قالب جدول و نمودار گزارش شده است. در بخش تحلیلی نیز به منظور انتخاب آزمون آماری مناسب ابتدا توزیع فراوانی متغیرها و مقیاس سوالات بررسی گردید. جهت بررسی نرمال بودن متغیرها از آزمون کولموگروف-اسمیرنوف استفاده شده است. و با توجه به توزیع غیر نرمال داده ها از آزمون ناپارامتریک ویلکاکسون یک نمونه ای برای تحلیل سوالات استفاده گردیده است.
11-3- ملاحظات اخلاقی
رضایت شفاهی از کلیه پاسخگویان اخذ گردید و به آنها اطمینان داده سد که اطلاعاتشان محرمانه خواهد ماند و آنها می توانند از پاسخ به هر سوالی که بخواهند اجتناب ورزند. همچنین کلیه اطلاعات بدون ذکر نام و به صورت محرمانه جمع آوری گردید.
فصل 4: تجزیه و تحلیل یافته های پژوهش
مقدمه
پژوهش به فرآیندی اشاره دارد که برای گردآوری و تحلیل دادهها استفاده میشود، تا فهم ما نسبت به موضوع مورد مطالعه افزایش یابد. تجزیه و تحلیل دادههای جمع آوری شده با ابزارهای معتبر، یکی از پایههای اصلی هر مطالعه و بررسی است. پس از گردآوری دادهها، مرحله جدیدی از فرآیند تحقیق که به مرحله تجزیه و تحلیل دادهها معروف است، آغاز میشود. این مرحله در تحقیق اهمیت زیادی دارد؛ زیرا نشان دهنده تلاشها و زحمات فراوان گذشته است. در این مرحله با استفاده روشهای مختلف و با تکیه بر معیار عقل سعی میکند دادهها را در جهت آزمون فرضیات و ارزیابی آن مورد بررسی قرار دهد(دانایی فرد و همکاران، 1390).
در این فصل ابتدا به بررسی پایایی پرسشنامه و پس از آن به تجزیه و تحلیل دادههای حاصل از پرسشنامه ها پرداخته می شود در ابتدا مطابعات جمعیت شناختی پژوهش بررسی شده و سپس توزیع فراوانی متغیرها به کمک آزمون کولموگراف – اسمیرنوف مورد بررسی قرار می گیرد. برای متغیرهایی که توزیع آنها نرمال نیست از آرمون ناپارمتریک ویلکاکسون یک نمونه ای و برای متغیرهایی که توزیع آنها نرمال است از آزمون t استیودنت استفاده می شود. در نهایت گویه های هر متغیر بر اساس آزمون فریدمن و میانگین رتبه ها، رتبه بندی شده اند.
1-4- بررسی پایایی پرسشنامه
پایایی یک وسیله اندازهگیری، عمدتاً به دقت نتایج حاصل از آن اشاره میکند. پایایی به: دقت، اعتمادپذیری، ثبات یا تکرارپذیری نتایج آزمون اشاره میکند (مومنی، 1389). پایایی ابزار، عبارت است از این که اگر یک وسیله اندازهگیری که برای سنجش متغیر و صفتی ساخته شده در شرایط مشابه در زمان یا مکان دیگر مورد استفاده قرار گیرد، نتایج مشابهی از آن حاصل شود. قابلیت اعتماد نشانگر آن است که تا چه اندازه ابزار اندازهگیری، ویژگیهای باثبات آزمودنی یا ویژگیهای موقتی و متغیر وی را میسنجد. برای تعیین پایایی پرسشنامه مورد استفاده در این پژوهش از روش آلفای کرونباخ استفاده شده است. این روش برای محاسبه هماهنگیهای درونی ابزارهای اندازهگیری از جمله پرسشنامهها یا آزمونهایی که خصیصههای مختلفی را اندازهگیری میکنند به کار میرود. ضریب آلفای کرونباخ توسط کرونباخ15 ابداع شده و یکی از متداولترین روشهای اندازهگیری اعتمادپذیری یا پایایی پرسشنامهها است (حافظ نیا، 1384).
برای محاسبه ضریب آلفای کرونباخ ابتدا باید واریانس نمرههای هر زیرمجموعه سؤالهای پرسشنامه یا زیر آزمون و واریانس کل را محاسبه کرد. سپس با استفاده از رابطه زیر مقدار ضریب آلفای کرونباخ را محاسبه کرد(دانایی فرد و همکاران، 1390):
α=j/(j-1) (1-(∑▒δJ²)/δ²)
α= ضریب پایایی کل آزمون
J= تعداد سؤالات پژوهش
δj2= واریانس مربوط به سؤال jام
δ²= واریانس کل سؤالات آزمون
هر چه این معیار به مقدار یک نزدیکتر باشد نشاندهنده پایایی بالا و هر چه این مقدار به صفر نزدیکتر باشد نشاندهنده عدم پایایی پرسشنامه میباشد. کرونباخ، ضریب پایایی 45% را کم، 75% را متوسط و قابل قبول و ضریب پایایی 95% را زیاد پیشنهاد کرده است.
در این پژوهش با استفاده از نرم افزار SPSS، آلفای کرونباخ پرسشنامه و سوالات محاسبه گردیده است. پس از جمع اوری نمونه مقدماتی(30 عدد پرسشنامه) ، پایایی با استفاده از آلفای کرونباخ برای هر متغیر و کل پرسشنامه محاسبه گردید. مقدار آلفای محاسبه شده برای کل پرسشنامه در جدول 4-1 آورده شده است.
جدول 4- 1: آلفای کرونباخ برای کل پرسشنامه
ابعاد پرسشنامه
آلفای کرونباخ
برنامه ریزی
86/0
تامین زمین
92/0
تامین مالی
93/0
هدایت و کنترل ساخت و ساز
92/0
سیاست گذاری
87/0
سازماندهی و هدایت نقش آفرینان مسکن
94/0
ظرفیت قانونی
96/0
ظرفیت سازمانی
94/0
ظرفیت نهادی
95/0
ظرفیت اجتماعی
91/0
چون مقدار آلفای کرونباخ ابعاد پرسشنامه بیشتر از 85/0 بدست آمده است بنابراین پرسشنامه از پایایی خیلی بالایی برخوردار است.
2-4- تحلیل توصیفی(ویژگی های جمعیت شناختی)
1-2-4- بررسی جنسیت پاسخ دهندگان
از میان پاسخ گویان 61 درصد مرد و 35 درصد را زنان تشکیل داده اند همچنین در هر سه جامعه مورد مطالعه بیشتر پاسخگویان را مردان تشکیل داده اند. جدول 4-2 توزیع فراوانی پاسخگویان بر اساس جنسیت را نشان می دهد.
جدول 4- 2: توزیع فراوانی پاسخگويان بر اساس جنسیت
کل
متخصصان
وزارت راه و شهرسازی
شهرداری تهران
درصد فراوانی
فراوانی
درصد فراوانی
فراوانی
درصد فراوانی
فراوانی
درصد فراوانی
فراوانی
جنسیت
83/61
۸۱
5/62
20
15/71
37
06/51
24
مرد
11/35
۴۶
5/37
12
84/28
15
42/40
19
زن
05/3
۴
0
0
0
0
51/8
4
اظهار نشده
۱۰۰
۱۳۱
42/24
32
22/41
52
35/34
47
جمع کل
2-2-4- بررسی سن پاسخگویان
از میان پاسخ گویان 43 درصد(57 نفر) در بین 25 تا 35 سال، 36 درصد(48 نفر) بین 35 تا 50 سال و 19 درصد(26 نفر) بالای 50 سال دارند. در شهر داری تهران و جامعه متخصصین اکثریت افراد در سنین 25 تا 35 سال و در وزارت راه و شهر سازی اکثریت افراد بین 35 تا 50 سال بوده اند. جدول 4-3 توزیع فراوانی سن پاسخگویان را نشان می دهد.
جدول 4- 3: توزیع فراوانی سن پاسخگویان
کل
متخصصان
وزارت راه و شهرسازی
شهرداری تهران
درصد فراوانی
فراوانی
درصد فراوانی
فراوانی
درصد فراوانی
فراوانی
درصد فراوانی
فراوانی
سن پاسخگویان
51/43
۵۷
75/43
14
76/30
16
44/57
27
25 تا 35
64/36
۴۸
25
8
92/51
27
65/27
13
35 تا 50
84/19
۲۶
25/31
10
30/17
9
89/14
7
بالای 50
۱۰۰
۱۳۱
42/24
32
69/39
52
87/35
47
جمع کل
۳-۲-۴- بررسی سطح تحصیلات پاسخگویان
از میان پاسخ گویان 7 درصد(10 نفر) در مقطع لیسانس، 56 درصد(74 نفر) فوق لیسانس و 27 درصد(36 نفر) نیز دارای مدرک دکتری بوده اند. همچنین در شهر داری تهران و در وزارت راه و شهر سازی اکثریت افراد تحصیلات کارشناسی ارشد و در دانشگاه و بخش خصوصی اکثرا مدرک دکتری داشته اند جدول ۴-۴ و نمودار 4-1 توزیع فراوانی پاسخگويان بر اساس سطح تحصيلات را نشان می دهد.
جدول 4- 4: توزیع فراوانی پاسخگويان بر اساس سطح تحصيلات
کل
متخصصان
وزارت راه و شهرسازی
شهرداری تهران
درصد فراوانی
فراوانی
درصد فراوانی
فراوانی
درصد فراوانی
فراوانی
درصد فراوانی
فراوانی
تحصیلات
63/7
۱۰
0
0
38/15
8
25/4
2
کارشناسی
48/56
۷۴
25
8
30/67
35
70/61
29
کارشناسی ارشد
48/27
۳۶
62/65
21
53/11
6
40/23
11
دكتري
39/8
۱۱
37/9
3
76/5
3
63/10
5
اظهار نشده
۱۰۰
۱۳۱
42/24
32
69/39
52
87/35
47
جمع کل
شکل4- 1: نمودار توزیع فراوانی پاسخگويان بر اساس سطح تحصيلات
4-۲-۴- بررسی سابقه کاری در خدمت
با توجه به جدول 4-5 از میان پاسخ گویان 22 درصد(30 نفر) زیر 5 سال، 34 درصد(45 نفر) بین 5 تا 10 سال ، 16 درصد(22 نفر) بین 10 تا 15 سال و 25 درصد بیشتر از 15 سال سابقه کاری داشته اند. همچنین در شهرداری تهران و وزارت راه و شهرسازی بیشترین میزان سابقه بین 5 تا 10 سال بوده است. در دانشگاه و بخش خصوصی بیشترین میزان سابقه بالای 15 سال بوده است. نمودار 4-2 نیز توزیع فراوانی پاسخگويان بر اساس سابقه کاری را نشان می دهد.
جدول 4- 5: توزیع فراوانی پاسخگويان بر اساس سابقه کاری
کل
متخصصان
وزارت راه و شهرسازی
شهرداری تهران
درصد فراوانی
فراوانی
درصد فراوانی
فراوانی
درصد فراوانی
فراوانی
درصد فراوانی
فراوانی
سابقه کاری
90/22
۳۰
25/31
10
53/11
6
78/29
14
زیر 5 سال
35/34
۴۵
50/12
4
38/40
21
55/42
20
5 تا 10 سال
79/16
۲۲
87/21
7
30/17
9
76/12
6
10 تا 15 سال
95/25
۳۴
37/34
11
76/30
16
89/14
7
15 سال به بالا
۱۰۰
۱۳۱
42/24
32
69/39
52
87/35
47
جمع کل
شکل4- 2: نمودار توزیع
