
تحصیلی «فنی و مهندسی» میباشند و گروه دیگر دارای رشته تحصیلی «غیرفنی و مهندسی» میباشند. برای برررسی تفاوت بین پاسخدهندگان با توجه به این متغیر از آزمون ناپارامتری کولموگروف- اسمرینف برای دوگروه استفاده شد. برای تفسیر معناداری اختلاف از آزمون Z استفاده میشود. معناداری این آزمون در سطح 5درصد بیانگر تأیید فرض H1 مبنی بر تأیید تفاوت بین گروهها میباشد(حبیبپور و صفری، 1390: 646 و 647).
ب. وضعیت تأهل
این متغیر دارای دو کد است و نمونه اصلی را به دو گروه نمونه تقسیم میکند. یک گروه متأهل و یک گروه مجرد میباشند. برای برررسی تفاوت بین پاسخدهندگان با توجه به این متغیر از آزمون ناپارامتری کولموگروف- اسمرینف دوگروه مستقل استفاده شد. برای تفسیر معناداری اختلاف از آزمون Z استفاده شد. معناداری این آزمون در سطح 5درصد بیانگر تأیید فرض H1 مبنی بر تأیید تفاوت بین گروهها میباشد(حبیبپور و صفری، 1390: 646 و 647).
ج. میزان درآمد خانواده
این متغیر دارای 3 کد است و نمونه اصلی را به 3گروه نمونه تقسیم میکند. گروهها میزان درآمد ماهانه خانواده فرد را نشان میدهند. برای برررسی تفاوت میان پاسخدهندگان با توجه به این متغیر از آزمون ناپارامتری کروسکال-والیس152 برای چند گروه مستقل استفاده شد. تفسیر معناداری اختلاف از آزمون کای اسکوئر استفاده میشود. معناداری این آزمون در سطح 1درصد بیانگر تأیید فرض H1 مبنی بر تأیید تفاوت بین گروهها میباشد(حبیبپور و صفری، 1390: 646 و 647).
د. سن
این متغیر دارای 5 کد است و نمونه اصلی را به 5 گروه نمونه تقسیم میکند. گروهها میزان درآمد ماهانه خانواده فرد را نشان میدهند. برای برررسی تفاوت میان پاسخدهندگان با توجه به این متغیر از آزمون ناپارامتری کروسکال-والیس برای چند گروه مستقل استفاده شد. تفسیر معناداری اختلاف از آزمون کای اسکوئر استفاده میشود. معناداری این آزمون در سطح 1درصد بیانگر تأیید فرض H1 مبنی بر تأیید تفاوت بین گروهها میباشد(حبیبپور و صفری، 1390: 646 و 647).
3-3-4. روایی153 و پایایی154 پرسشنامه
پایایی و روایی، دو مفهوم مهمی هستند که باید حین انجام پژوهش مورد توجه واقع شوند، زیرا عینیت و اعتبار پژوهش از این دو مفهوم نشئت میگیرند(سیلورمن155، 2004: 283).
3-3-4-1. تعیین روایی پرسشنامه
منظور از روایی این است که ابزار اندازهگیری تا چه حد مناسب انتخاب شده و تا چه حد خصیصه مورد نظر را اندازهگیری کند. در اینجا روایی محتوا و سازه مورد بررسی قرار میگیرد.
روایی محتوا نوعي اعتبار است که براي بررسي اجزاي تشکيل دهندة يک ابزار اندازهگيري به کار برده ميشود. اعتبار محتواي يک آزمون معمولاً توسط افرادي متخصص در موضوع مورد مطالعه تعيين ميشود(سرمد و همکاران، 1384). از آنجایی که در این پژوهش قصد بر شناسایی شاخص در این زمینه بوده است، روایی محتوای پرسشنامه صرفاً بر جملهبندی گزارهها تأیید داشت نه بر بررسی تک تک گزارهها برای بررسی مناسب بودن یا نبودن آنها. اعتبار محتوای این پرسشنامه با نظر خواهی از استاد راهنما و مشاور مورد تائید قرار گرفت.
روایی سازه یک ابزار اندازهگیری، نمایانگر آن است که ابزار اندازهگیری تا چه اندازه یک سازه یا خصیصهای را که مبنای نظری دارد، میسنجد(سرمد و همکاران، 1384). این روایی از طریق روایی همگرا و واگرا (تشخیصی) ارزیابی میشود.
برای تعیین روایی همگرایی از شاخص معناداری (t-value) در خروجی تحلیل عاملی تأییدی از نرمافزار Lisrel 8.80، استفاده شد. ضریب مسیر در الگوی مورد بررسی قرار گرفت. با بزرگتر بودن مقدار t-value از قدر مطلق دو (2)، میتوان وجود روایی همگرایی را در بین متغیرهای تحقیق تأیید کرد(اندرسون و گربرینگ156، 1988). این نشان دهنده روایی سازه است. به غیر از دو گزارهی اول و دوم، مقدار t-value از قدر مطلق 2 بزرگتر بود.
3-3-4-2. تعیین پایایی پرسشنامه
پایایی، عبارت است از اینکه اگر یک وسیله اندازهگیری که برای سنجش متغیر و صفتی ساخته شده در شرایط مشابه در زمان یا مکان دیگر مورد استفاده قرار گیرد، نتایج مشابهی از آن حاصل شود. به عبارت دیگر، ابزار پایا یا معتبر ابزاری است که از خاصیت تکرارپذیری و سنجش نتایج یکسان برخوردار باشد(حافظ نیا، 1384: 155).
به منظور تعیین قابلیت اعتماد ابزار اندازهگیری نیز روشهای متعددی وجود دارد که یکی از آنها سنجش سازگاری درونی آن است(سرمد و همکاران، 1385). سازگاری درونی ابزار اندازهگیری، میتواند با ضریب آلفای کرونباخ اندازهگیری شود(کرونباخ157، 1951). اين روش براي محاسبه هماهنگي دروني ابزار اندازه گيري از جمله پرسشنامه ها يا آزمونهايي كه خصيصههاي مختلف را اندازه گيري مي كند بكار مي رود. در اين گونه ابزارها، پاسخ هر سوال ميتواند مقادير عددي مختلف را اختيار كند.
در این پژوهش ضریب آلفای کرونباخ پرسشنامه برای 234 پرسشنامه با 40 گزاره از طریق نرم افزار SPSS 19 محاسبه شد و مقدار 0.91 بدست آمد که بیانگر قابلیت بالای پرسشنامه میباشد. مقدار بالاتر از 0.9 مقدار عالی تلقی میشود(حبیبپور و صفری، 1390: 366).
ضریب پایایی برای هر کدام از ابعاد محاسبه شده است که در جدول 3-2 نشان داده شده است.
جدول3-2. پایایی ابعاد شناسایی شده
ردیف
نام مؤلفه
تعداد گزارهها
آلفای کرونباخ
1
روابط اجتماعی
9
0906
2
شرابط شغلی
10
0.925
3
جو کاری
8
0.867
4
آموزش و یادگیری
5
0.717
5
درآمد ماهانه
2
0.885
6
موقعیت جغرافیایی
2
0.732
7
پاداشدهی بیرونی
2
0.733
8
پاداشدهی درونی
2
0.723
مطابق جدول 3-2 ضریب پایایی محاسبه شده برای هر کدام از ابعاد بالای 0.7 است و با توجه به اینکه این مقدار حداقل ضریب پایایی توصیه شده است، می توان نتیجه گرفت که پرسشنامه از پایایی مناسبی برخوردار بوده است.
3-4. خلاصه فصل سوم
گردآوری دادهها در این پژوهش طی دو مرحلهی متوالی انجام گرفت. در مرحله اول با رویکرد استقرایی مصاحبههای بدونساختار با دانشجویان عضو بنیاد ملی نخبگان استان مازندران انجام شد. مصاحبهها برروی متن آورده و تحلیل محتوای کیفی انجام گرفت. از مرحله اول شاخصی با 46 گزاره استخراج شد. در مرحله کمّی ابتدا پرسشنامهای شامل این 46 گزاره، سوالات جمعیت شناختی، و سوالی در باب مجاری ارتباطی دلخواه با سازمان تهیه شد. این پرسشنامه میان دانشجویان عضو بنیاد ملّی نخبگان استان مازندران توزیع گردید.
جهت پاسخ به پرسش اول (نخبگان دانشجویی چه روشهایی را برای آشنا شدن با یک سازمان جهت کار کردن ترجیح میدهند؟) گزینهها به نخبگان دانشجویی ارائه شد و از آنها خواسته شد تا مطلوبترینها را انتخاب کنند.
جهت پاسخ به پرسش دوم (نخبگان دانشجویی کدام ویژگیها را در ارزش پیشنهادی کارفرما ترجیح میدهند؟) ابتدا آزمون تحلیل عاملی اکتشافی انجام شد و طی آن ابعادی شناسایی و نامگذاری شدند. سپس آزمون تحلیل عاملی تأییدی بهجهت تأیید این ابعاد انجام شد و نیکویی این ابعاد مورد بررسی قرار گرفت. سرانجام الگویی با نام ارزش پیشنهادی کارفرما ارائه گردید.
برای پرسش سوم (آیا میان نخبگان دانشجویی باتوجه رشتهی تحصیلی، وضعیت تأهل، میزان درآمد خانواده، و سن تفاوتی در بیان ویژگیهای مطلوب در ارزش پیشنهادی کارفرما وجود دارد؟) فرضیهای به این صورت تهیه شده بود: میان نخبگان دانشجویی در بیان ویژگیهای مورد علاقه در ارزش پیشنهادی کارفرما تفاوتی از لحاظ ویژگیهای رشته تحصیلی، وضعیت تأهل، میزان درآمد خانواده، و سن وجود دارد.
این فرضیه برای هریک از این ویژگیها شکسته شد. نرمال بودن دادهها تحقیق شد و جهت تعیین تفاوت در بیان نخبگان دانشجویی با توجه به ویژگیهای رشته تحصیلی، وضعیت تأهل، میزان درآمد خانواده، و سن آزمون مناسب انجام شد.
فصل چهارم
4-1. مقدمه
این پژوهش در دومرحله انجام شد. در ادامه نتایج تجزیه و تحلیل هر مرحلهی پژوهش ارائه و شرح داده میشود.
4-2. مرحله اول
در مرحلهی اول با نخبگان دانشجویی مصاحبه شد. در ابتدا مصاحبه شوندگان از منظر ویژگیهای جمعیت شناختی توصیف و سپس نتایج کدگذاری باز ارائه گردید و به متعاقب آن پرسشنامهی تنظیم شده برای سنجش ارزش پیشنهادی کارفرما ارائه شد.
4-2-1. توصیف جمعیت شناختی مصاحبه شوندگان
برای 31 مصاحبه انجام شده با استفاده از SPSS 19، فراوانی و درصد فراوانی ویژگیهای جمعیت شناختی مصاحبهشوندگان محاسبه شد که در جداول و نمودار های 4-1 نشان داده شده است. غالب مصاحبه شوندگان مَرد (جدول و نمودار 4-1-الف) و دارای سن بین 20 تا 24 بودند(جدول و نمودار 4-1-ب). تقریباً نیمی از افراد در مقطع تحصیلی کارشناسی ارشد و نیم دیگر در مقطع کارشناسی بودند(جدول و نمودار 4-1-پ). غالب مصاحبه شوندگان در رشته فنی و مهندسی مشغول به تحصیل بودند(جدول و نمودار 4-1-ت). پرتکرارترین بازهی معدل مصاحبهشوندگان بین هفتده تا هجده اتفاق افتاد(جدول و نمودار 4-1-ث).
جدول 4-1-الف. جنسیت مصاحبه شوندگان
جنسیت
فراوانی
درصد فراوانی
مرد
27
87.1
زن
4
12.9
نمودار 4-1-الف. جنست مصاحبه شوندگان
جدول 4-1-ب. سن مصاحبه شوندگان
سن
فراوانی
درصد فراوانی
20
1
3.2
(23- 20]
12
38.7
(24- 23]
10
32.3
(25- 24]
7
22.6
25
1
3.2
نمودار 4-1-ب. سن مصاحبه شوندگان
جدول 4-1-پ. مقطع تحصیلی مصاحبه شوندگان
مقطع تحصیلی
فراوانی
درصد فراوانی
کارشناسی
15
48.4
کارشناسی ارشد
16
51.6
نمودار 4-1-پ. مقطع تحصیلی مصاحبه شوندگان
جدول 4-1-ت. رشته تحصیلی مصاحبه شوندگان
رشته تحصیلی
فراوانی
درصد فراوانی
فنی و مهندسی
25
80.6
غیر فنی و مهندسی
6
19.4
نمودار 4-1-ت. رشته تحصیلی مصاحبه شوندگان
جدول 4-1-ث. معدل مصاحبه شوندگان
معدل
فراوانی
درصد فراوانی
16
1
3.2
(17- 16]
3
9.7
(18- 17]
14
45.2
(19- 18]
11
35.5
19
2
6.5
نمودار 4-1-ث. معدل مصاحبه شوندگان
4-2-2. کدگذاری
در این پژوهش همانطور که در فصل پیشین بیان شد کدگذاری در متن مصاحبهها به منظور شناسایی مفاهیم و سپس مقولهها انجام پذیرفت. جدول 4-2 نتايج حاصل از كدگذاري باز و مقوله پردازي را نشان ميدهد. مقولهها به ترتیب حروف الفبا در جدول آورده شده است.
جدول 4-2. مقوله ها و مفهوم های شناسایی شده
مقولهها
مفهومها
امنیت شغلی
وجود ثبات شغلی، از بین نرفتن شغل
شغل با وجهه اجتماعی خوب
داشتن شأن اجتماعی، شغل سطح بالا
دارای مأموریت های کاری
فرصت سفر به شهرهای دیگر، فرصت زندگی موقت در شهر دیگر، فرصت سفر به کشورهای دیگر
شغل پاداش محور
پاداش گرفتن بعد از انجام وظیفه، عدم علاقه به شغلی با حقوق ثابت
شغل پروژهای
انجام شغل در دوره زمانی مشخص شده، وجود شغل پروژهای
شغل تخصصی
مربوط به رشته تحصیلی، وظایف تخصصی
شغل خلاقانه
استفاده از قدرت تفکر، ارائه ایدههای نو، وجود خلاقیت
شغل ریاستی و نظارتی
ناظر بودن، مسئول بخش، مدیر بخش
کار انفرادی
عدم علاقه به کار گروهی و تیمی، به تنهایی کار کردن
وظایف متنوع
وظایف غیر مشخص شده، وظایف غیرتکراری و غیرروتین، وظایف متنوع
جو کاری دارای بوروکراسی
مشخص بودن رتبهی افراد در چارت سازمان، وجود قوانین مدوّن، جو نظارتی، روابط طبق رتبهی افراد، ساعات کاری دقیق
جو کاری شاد
وجود نشاط در افراد
جو کاری رقابتی
وجود رقابت در انجام کار میان افراد
جو کاری غیر دستوری
عدم وجود بالاسری دستوردهنده، وجود آزادی عمل
ساعات کاری منعطف
ساعات کاری اختیاری، عدم تعیین دقیق ساعات کاری
ساعات کاری عرف
ساعات کاری عرف، کار هشت ساعته در طول روز
ساعات کاری کمتر
تعطیلی در روزهای آخر هفته، کار کمتر از هشت ساعت در طول روز
آموزش در ساعات کاری
آموزش در ساعات
