
را كنترل فرآيندهاي مرتبط ميدانند.
فرآيندهاي مرتبط ميتوانند شامل صدها زير فرآيند باشند كه به طرق مختلفي ارزشآفريني كنند. مديراني كه از هنر استراتژي استفاده ميكنند بايد فرآيندهاي مهمي را كه براي خلق و ارائهي ارزش متمايز به مشتري اهميت دارند تعريف نمايند. كاپلان و نورتون اين فرآيندهاي با اهميت را مضامين استراتژيك49 مينامند (كاپلان و نورتون، 2004). لذا در این روش به منظور بهرهگيري از فرآيندهاي ارزشافزا در سازمان، مضامین استراتژیک از چشمانداز و مأموریت سازمان که پایهای برای تبیین اهداف استراتژیک است تعریف میشود. نمودار(2-3) فرآیند تبیین اهداف استراتژیک را طبق روش سوم نشان میدهد. از معایب اصلی این روش آن است که بیان چشمانداز و مأموریت، مسیرهای عام سازمانی را بنا مینهد؛ بنا بر این ممکن است خلق نقشه استراتژی که در واقع منجربه دستیابی به استراتژی سازمانی میشود، بسیار مبهم باشد.
نمودار(2-5): روش سوم براي ترسيم نقشه استراتژي
روش چهارم: این روش تلفیقی از روش دوم و سوم است که در نمودار(2-4) نمایان است.
نمودار(2-6): روش چهارم براي ترسيم نقشه استراتژي
كويزد و همكارانش روش چهارم را به عنوان بهترین روش معرفی كردند که توانسته است از تمام نقاط قوت و مزایای روشهای قبل بهره برد؛ و البته به دليل پيچيدگي در اجرا در جامعه مورد بررسي ايشان كمتر مورد توجه قرار گرفته است. در اين روش براي هر كدام از مضامين يك يا چند هدف كلان تعريف ميشود كه هر كدام از اين اهداف در يكي از مناظر كارتامتيازي متوازن گروهبندي ميشوند. همچنين پس از اتمام تحليلهاي محيطي و تدوين استراتژيها براي هر هدف كلان چند هدف جزئي يا استراتژي تعريف ميشود.
استراتژيها در راستاي دستيابي به اهداف كلان هستند كه با توجه به محيط فعاليت هر سازمان ميتوانند متغير باشند. به طور مثال ممكن است مضامين و اهداف كلان سازمانهاي مشابه با يكديگر مشابه باشند اما هر سازمان به تناسب محيط فعاليتش (محيط داخلي يا نقاط ضعف و قوت و محيط خارجي يا نقاط فرصت و تهديد)، مسيري براي رسيدن به اهدافش انتخاب نمايد كه با ساير سازمانهاي مشابه متفاوت باشد.
اين مسيرها ميتوانند از تحقق چند هدف جزئي (استراتژيها) نشأت گيرند كه شايد در گروهي خاص از مناظر تعريف نشده باشند. پس نتيجه اينكه تعريف مناظر براي اهداف كلان نميتواند منطقي باشد چرا كه مشخص شد اهداف كلان ميتوانند اهداف جزئي چند منظر متفاوت را پوشش دهند. بدين منظور پروفسور فرهنگي و دانايي (1392، 266) الگوريتمي را جهت پوشش معايب روشهاي قبلي به شرح ذيل پيشنهاد ميكنند كه در نمودار(2-7) نمايان است.
از ديگر معايب روشهاي بررسي شده ميتوان به اشاره نشدن به هيچ متد عملياتي جهت ترسيم نقشه استراتژي اشاره كرد؛ كه بر اساس مطالعات صورت گرفته در این خصوص ميتوان موفقترين تكنيك را جهت ترسيم نقشه استراتژي تكنيك ديماتل معرفي كرد.
لذا در پايان نتيجه آنكه روش پنجم براي ترسيم نقشه استراتژي به همراه تكنيك ديماتل فازي50 مناسبترين راه براي دستيابي به نقشه استراتژي است؛ كه در پژوهش حاضر مورد كاربرد واقع ميگردد.
نمودار(2-7): روش پنجم براي ترسيم نقشه استراتژي
2-3-7- مطالعات شاه حسینی(1390)
با توجه به نقاط ضعف مدل هاي ارائه شده موجود در زمینه ارزیابی عملکرد ، شاه حسینی در سال 1390 با بررسی واحدهاي منطقه10دانشگاه آزاد اسلامي، يك مدل مفهومي مناسب را در این خصوص ارائه نموده است. همچنین دستيابي به مدلي پويا در تلفيق دو مدل مديريتي مشهور كارت امتيازي متوازن و تحليل پوششي داده ها از دیگر اهداف ایشان بود. محقق سعي داشته است، مدلي را ارائه دهد كه ضمن حفظ هدفِ ارزيابي عملكرد واحدهاي دانشگاهي و تلفيق دوتكنيك فوق الذكر با محدوديت هاي موجود در تحقيقات گذشته مواجه نباشد. لذا ضمن بررسي مدل هاي ارائه شده تا حال حاضر نقاط قوت و ضعف آنها را تبيين نموده و سعي كرده است ضعف هاي مدل هاي پيشين در چگونگيِ بكارگيريِ تكنيك تحليل پوششي داده ها را مرتفع نماید. بنابراین ضمن عدم استفاده از مدل های شبکه ای تحلیل پوششی داده ها بدليل پيچيدگي در فرموله كردن و از دست رفتن بخش عظيمي از اطلاعات مفيد و لازم، اثرات مدل هاي شبكه اي را با تكنيك قدرتمند ديماتل لحاظ نموده و مدل پيشنهادي خود را بصورت خطي حل نموده است، تا هم سادگي فرموله كردن مدل هاي ساده و هم دقت و انعطاف پذيري مدل هاي شبكه اي را در اختيار داشته باشد.
بنا بر نتایج به دست آمده، مدل ارائه شده ضمن سادگي در حل (بدليل در نظر گرفتن روابط خطي) دقت و انعطاف پذيري مدل هاي شبكه اي را نيز لحاظ نموده در عمل بخوبی تمامي ابعاد مورد نظر سازمان را پوشش مي دهد، زيرا بر اهداف كلان مطابق با چشم انداز و استراتژيهاي سازمان استوار می باشد.
2-3-8-مطالعات مردانی(1390)
با توجه به ضرورت چگونگی شناسایی، اولویت بندی متغیرهای مدل، استقرار، پیاده سازی، ارزیابی عملکرد و بهبود مستمر آنها در کلیه سازمان ها، مردانی در سال 1390 به ارائه روشی جهت طراحی سیستم ارزیابی عملکرد بر مبنای کارت امتیازی متوازن برای بهبود عملکرد پارک علم و فناوری دانشگاه سمنان پرداخته است.
با بررسی مدل های مختلف به کار برده شده در مطالعات و تحقیقات موجود جهت بررسی و سنجش میزان رضایت مشتریان و ارزیابی عملکرد پارک، مشخص گردید که مناظر مدل کارت امتیازی متوازن51 با توجه به اهداف، سؤالات و جامعه آماری مورد نظر برای تحقیق مورد نظر مناسب می باشد.
بر اساس نتیجه تحقیق، يکي از مهمترين دلايل استفاده پارک علم و فناوری دانشگاه سمنان از کارت امتيازي متوازن، بررسی کارایی کل پارک در طی سال های فعالیت می باشد. از اين رو تمامي مديران و کارشناسان پارک بايستی آگاهي کامل نسبت به فرصت ها، تهدیدات، چالش ها، مشکلات و … ايجاد شده داشته باشند تا بتوانند کارایی کل پارک را بهبود بخشند. بر اين اساس، موفقيت کارت امتیاز متوازن تنها توسط کارايي مناظر و فعاليت هاي آن اندازه گيري نمي شود، بلکه اثربخشي فناوري در پشتيباني راهبرد سازماني، توانمندسازي فرآيندهاي تجاري پارک، ارتقاء ساختار و فرهنگ آن، افزايش ارزش تجاري پارک و … نيز بایستی در اندازه گيري و موفقيت پارک لحاظ شود و از آنجايي که اکثر پارک ها در جهان و کشور ایران در دنياي رقابتي امروز به دنبال کسب مزيت رقابتي برتر هستند، بنابراين تنها از اين طريق است که پارک علم و فناوری دانشگاه سمنان مي تواند حرفي براي گفتن داشته باشد.
در نهایت تمامی شاخص های اهداف کلان بحرانی هر چهار منظر کارت امتیازی متوازن شناسایی شدند و جهت ارزیابی عملکرد وارد مرحله تجزیه و تحلیل شدند که مشخص شد کارایی کل پارک علم و فناوری دانشگاه سمنان با استفاده از تکنیک پیاده سازی کارت امتیازی متوازن تا پایان سال 1389، 80% بوده است.
2-3-9- مطالعات ابویی(1391)
ابویی در سال 1391 با هدف ترسيم نقشه استراتژي موسسه آموزش عالي جهاددانشگاهي يزد و اعتبار
سنجي و مفهوم سازی آن با استفاده از معادلات ساختاري به تدوین نقشه استراتژی موسسه آموزش عالی جهاد دانشگاهی یزد با رویکرد کارت امتیازی متوازن (BSC) و اعتبارسنجی آن با مدل یابی معادلات ساختاری(SEM) پرداخته است.
با توجه به اينكه موسسه آموزش عالي جهاد دانشگاهي يزد ضمن ارائه آموزش عالي داراي ماهيتي غيرانتماعي است لذادر نقشه استراتژي تدوين شده، اين موسسه دو ماموريت اصلي اجتماعي و اقتصادي در راس ماموريتها و فعاليت خود دارد. بنابراين اين پژوهش در يک اقدام نوآورانه تلاش نموده تا نقشه استراتژي سازمانهايي را كه در دو حوزه ماموريتي با دو ماموريت اجتماعي و ماموريت اقتصادي فعاليت ميكنند، ترسيم نمايد. با بررسي مباني نظري پژوهش و بررسي مدلها و متغيرهاي پژوهش توسط پژوهشگران و صاحبنظران مختلف و بر اساس همپوشاني متغيرهاي بررسي شده توسط آنها نقشه استراتژي به دست آمده تلفیق نقشه استراتژي در سازمانهاي خصوصی و نقشه استراتژی در سازمانهای عمومی می باشد.در واقع در مدل ارائه شده که در شکل(2-6) نشان داده شده است، ماموريت و وجه مالی در يک لايه قرار مي گيرند و اهداف در چهار وجه در زنجيرهاي از روابط علي به يكديگر وابسته هستند.
ماموریت و وجه مالی
برای تحقق ماموریت، باید به نظر مشتری چگونه بیاییم
وجه مشتری
برای رضایت مشتری، چه فرایندهایی باید سرآمد باشد
وجه رشد و یادگیری
برای تحقق ماموریت، سازمان چگونه باید یاد بگیرد و بهبود یابد
وجه قابلیت سازها
شکل (2-6): مدل ارائه شده در تحقيق)وجه مالي و ماموريت در يک لايه قرار دارند( ( ابویی،1391)
2-4-جمع بندی
در ابتداي اين فصل، مباني نظري در خصوص اقتصاد مقاومتی مطرح شد. از ديگر دستاورد هاي اين فصل استخراج مباني نظري در خصوص برنامه ریزی استراتژیک مي باشد. مهمترين مسئله مورد بررسي در برنامهريزي استراتژيك اجرايي نمودن آن در دنياي فعاليت و دستيابي به اهداف است. مسئله جديد اينكه ترسيم نقشه استراتژي به عنوان حلال مشكلات اجرايي برنامهريزي استراتژيك اقدامي ساده نيست. لذا در ادامه به مطالعات كويزد و همكارانش (2009)، شاه حسینی(1390)، مردانی(1390) و ابویی(1391) اشاره شد كه با بررسي مشكلات موجود در روشهاي معرفي شده به استخراج بهترين روش جهت ترسيم نقشه استراتژي پرداخته شده است.
در ادامه سعي گرديده است با تدوين مباني مربوط به روشتحقيق، مراحل اجراي طرح كنوني به تصوير كشيده شود.
2-5- مدل مفهومی تحقیق
نمودار(2-8): مدل مفهومی تحقيق
فصل سوم: روش تحقيق
3-1-مقدمه
در روش تحقيق منظور از روش، مجموعه فعاليتهايي است که براي رسيدن به هدف خاصي صورت ميگيرد و پژوهشها در واقع ابزارهايي براي رسيدن به واقعيت به شمار ميروند. در هر پژوهشي محقق تلاش ميکند تا مناسبترين روش را انتخاب نمايد. استفاده از روش تحقیق و دقت در پیگیری مراحل تحقیق علمی موجبات بهره برداری درست از امکانات و داده ها را فراهم و دستیابی به نتیجه مطلوب را عملی می سازد.
انتخاب روش تحقيق بستگي به هدفها و ماهيت موضوع پژوهش و امکانات اجرايي آن دارد (دلاور، 1391، 192: به نقل از میدانچی، 1392). بنابراين هنگامي ميتوان در مورد روش بررسي و انجام يک تحقيق تصميم گرفت که ماهيت موضوع پژوهش، هدفها و نيز وسعت دامنه آنها مشخص باشد.
در این فصل روش شناسی تحقیق مورد بررسی قرار می گیرد. بدین منظور ابتدا به شرح دقیق روش تحقیق (متدولوژی تحقیق) و چگونگی تجزیه و تحلیل آن پرداخته ميشود. سپس جامعه تحقيق تشریح میگردد. در پایان ابزار گرد آوری اطلاعات و روش تجزیه و تحلیل آن مورد بررسی قرار ميگيرد.
3-2-روش تحقيق
نتايج تحقيق حاضر از نظر قلمرو زماني طولي- آيندهنگر (محدود به سالهاي 1393 الي 1397 شمسي)، از نظر نوع نتايج كاربردي و توسعهاي، از نظر هدف توصيفي (مطالعه موردي) و از نظر فرآيند اجراي تحقيق تركيبي يا آميخته است.
تحقيق حاضر در نظر دارد به منظور دستيابي به اطلاعات نظري (مطالعات موجود و شناخت معيارها و مفاهيم مورد كاربرد) از مطالعه به شيوه كتابخانهاي و جهت استخراج اطلاعات لازم جهت تجزيه و تحليل شيوه ميداني (مصاحبه با گروههاي خبره) را بكار گيرد. از مهمترين ابزار مورد كاربرد در اين تحقيق ميتوان به پرسشنامههاي نيمهساختاريافته مصاحبه با گروههاي خبره و كانوني، جداول و نمودارها اشاره كرد.
روش ميداني به منظور شناخت جهاد دانشگاهی استان سمنان و نيز شناسايي نقاط ضعف و قوت، فرصت و تهديد سازمان و تشكيل ماتريس SWOT و تدوين استراتژيها و در نهايت ترسيم نقشه استراتژي بكارگرفته شده است. روش كتابخانه اي، بررسي تحقيقات گذشته وحركت در ادامه مسير آنها را تضمين ميكند. روش ميداني با واقع گرايي بالا، دقت را براي نتايج تحقيق به ارمغان خواهد آورد .
با توجه به ماهيت طرح و نياز به گردآوري اطلاعات کیفی و كمي جهت تدوين بيانيه ماموريت سازمان، شناسايي عوامل داخلي و
