
بین نسبت مالکیت گروه بیمهها، بانکها وسرمایهگذاریها وگروه سایر سهامداران با سطح پرداخت سود نقدی وسهمی رابطه منفی ومعنی داری وجود دارد ودر سایر موارد بین نسبت مالکیت سهام وسطح پرداخت سود نقدی وسهمی رابطه معنی داری وجود ندارد.
بررسی تأثیرسازوکارهای نظام راهبری شرکتی بر هزینه سرمایه شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران
محبی
1389
یافتههای تحقیق حاکی از وجود رابطه منفی ومعنی داربین در صد مدیران غیر موظف هیأت مدیره واندازه شرکت با هزینه سرمایه و رابطه مثبت بین یکسان بودن وظیفه مدیر عامل و رئیس هیات مدیره با هزینه سرمایه میباشد از نتایج دیگر این تحقیق عدم وجود رابطه معنی دار بین متغیرهای درصد سرمایه گذاران نهادی وهزینه سرمایه میباشد
بررسی ارتباط بین سازوکارهای حاکمیت شرکتی وهزینه سرمایه شرکتهای پذیرفته شده در بورس تهران
فهیمی
1389
بین نسبت حضور اعضای غیر موظف هیأت مدیره وهزینه سرمایه ارتباط معنادار ومنفی وجود دارد.
● بین وجود حسابرس داخلی وهزینه سرمایه رابطه معناداری وجود ندارد.
● شفافیت اطلاعاتی رابطه معنادار ومنفی با هزینه سرمایه دارد.
● درصد مالکیت سرمایهگذاری نهادی با هزینه سرمایه رابطه معنادار ومنفی دارد.
● نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد نسبت حضور اعضای غیر موظف، شفافیت اطلاعاتی ودرصد مالکیت سرمایهگذاری نهادی ۳۰درصد از تغییرات هزینه سرمایه را پیش بینی میکنند.
ارتباط ساختار مالکیت و کیفیت سود در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران
روح پرور
1390
یافتههای پژوهش نشان میدهد که رابطه معنی دار و منفی بین مالکیت نهادی و کیفیت سود شرکت و نیز رابطه معنی دار و مثبت بین مالکیت مدیریتی و کیفیت سود شرکتها وجود دارد. همچنین بین مالکیت حقوقی و کیفیت سود شرکتها نیز رابطه معنی داری وجود ندارد.
ساختار مالکیت و عملکرد شرکتها (شواهدی از بورس اوراق بهادار تهران)
سعیدی و شیر قهی
1390
که رابطه ای بین انوع مختلف مالکیت و عملکرد وجود ندارد، لیکن در روش رگرسیون تعمیم یافته رابطه خطی معنی دار و معکوس بین دارندگان بیش از 5% سهام شرکتها و عملکرد آن به دست آمد و تاثیر دیگر شاخصههای ساختار مالکیت یعنی میزان مالکیت سهامداران حقیقی، حقوقی و بزرگترین سهامدار بر عملکرد شرکت تایید نشد.
بررسی تاثیر ساختار مالکیت بر سیاست تقسیم سود شرکتها در بورس اوراق بهادار تهران
رضایی
1390
نتایج نشان داد که از بین متغیرهای ساختار مالکیت، مالکان نهادی وسهام شناور آزاد ارتباط معنی دار با سود تقسیمی دارند و همچنین تاثیر تعاملی ساختار مالکیت بر سیاست تقسیم سود در صنایع مختلف معنی دار و متفاوت میباشد و از این رو متغیر نوع صنعت میتواند اثر تعدیل کننده ای بر رابطه بین متغیرهای ساختار مالکیت و سیاست تقسیم سود داشته باشد.
بررسی تاثیر مکانیزم حاکمیت شرکتی برساختار سرمایه شرکتها
اکبری مقدم و پیری
1390
نتایج حاصل از آزمون فرضیهها نشان داد که بین نسبت اعضای غیر موظف هیئت مدیره و ساختار سرمایه ارتباط منفی و معناداری وجود دارد ولی ارتباط معنادار بین دوگانگی و ساختار سرمایه تایید نشد.همچنین بین سهام در اختیار سرمایگذاران و سرمایه گذاران حقیقی با ساختار سرمایه ارتباط معنادار آماری مشاهده نشد.
بررسی سازوکارهای حاکمیت شرکتی بر کارایی اجزای سرمایه فکری شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران
نمازی و همکاران
1390
نتیایج بررسی در سطح صنایع نشان داد که بین نوع صنعت و کارایی اجزای سرمایه فکری رابطه معناداری وجود دارد
3-1- مقدمه
در روش تحقیق، منظور از روش، مجموعه فعالیتهایی است که برای رسیدن به هدفی صورت میگیرد وتحقیق عبارت از فعالیتهایی است که پژوهشگر با استفاده از آنها به قوانین واقعیت پی میبرد (دلاور، 1380). جان دیویی پژوهش را فرآیندی برای جستجوی منظم به منظور مشخص کردن وتبیین یک موقعیت نامعلوم میداند. بر این اساس، پژوهش فرآیندی است که از طریق آن میتوان درباره ناشناختهها به جستجو پرداخت ونسبت به آنها شناخت لازم را کسب کرد. در این فرآیند، از چگونگی گردآوری شواهد وتبدیل آنها به یافتهها تحت عنوان “روش شناسی” یاد میشود. وروش علمی یا روش پژوهش علمی، فرآیند جستجوی منظم برای مشخص کردن یک موقعیت نامعین است (فهیمی، 1389). در این فصل، روش شناسی تحقیق حاضر شامل ابعاد وموضوعات مرتبط با آن تشریح وتبیین خواهد شد.
3-2- روش تحقیق
روش تحقیق حاضر از نظر هدف کاربردی است. زیرا نتایج آن را میتوان در عمل بکار گرفت.در ضمن تحقیق حاضر به لحاظ اجرا یک تحقیق توصیفی- همبستگی است زیرا بدون دخل و تصرف وضع موجود را توصیف میکند. و در بررسی رابطه متغییر ها از رگرسیون و همبستگی استفاده میشود. به لحاظ ماهیت دادهها نیز این پژوهش پس رویدادی تلقی میشود زیرا در آن از دادههای گذشته شرکتها استفاده شده میشود.
3-3- جامعه آماری
جامعه آماری عبارت از کلیه عناصر و افرادی که در یک مقیاس جغرافیایی (جهانی یا منطقه ای) دارای یک یا چند صفت مشترک باشند (حافظ نیا، 1381، ص 119).
جامعه آماری این تحقیق کلیه شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران میباشند، که از ابتدای سال 1385 لغایت 1390 در بورس فعال بودهاند. دوره زمانی تحقیق، یک دوره6 ساله انتخاب گردید که از ابتدای سال 1385 آغاز و به انتهای سال 1390 ختم میشود.
3-4- نمونه آماری
نمونه آماری عبارت است از «تعداد محدودي از آحاد جامعه آماري که بيان کننده ويژگيهاي اصلي جامعه باشند» (عادل آذر، 1381).
برای انتخاب نمونه آماری مناسب که یک نماینده مناسبی برای جامعه آماری مورد نظر باشد از روش حذفی استفاده شده است. برای این منظور 3 معیار در نظر گرفته شده است و در صورتیکه یک شرکت کلیه معیارها را احراز کرده باشد به عنوان یکی از شرکتهای نمونه انتخاب شده است. معیارهای مذکور به شرح زیرند:
– شرکتها باید تولیدی باشند
2- سال مالی شرکتها باید پایان اسفند ماه باشد و شرکت نباید در طول سالهای مالی مورد بررسی تغییر سال مالی داده باشد.
3- شرکتها مورد بررسی باشد از ابتدای سال 1385 تا پایان سال مالی 1390 در بورس اوراق بهادار تهران عضو باشد.
بعد از مدنظر قرار دادن کلیه معیارها بالا، تعداد نمونه مورد نظر 110 شرکت شد و مشاهدات ما به 660 سال- و شرکت رسید.
همانطور که ملاحظه میشود در این تحقیق، محقق به روش حذفی شرکتهای مورد مطالعه را از بین جامعه آماری، انتخاب نموده است. در نتیجه فرآیند ذکر شده، تعداد 110 شرکت به عنوان شرکتهای مورد مطالعه انتخاب شدند. که در جدول (3-1) فهرست شدهاند.
جدول 3-1. لیست شرکتهای مورد بررسی
ردیف
نام شرکت
ردیف
نام شرکت
ردیف
نام شرکت
1
افست
38
حمل ونقل توکا
75
صنعتی مینو (خرمدره)
2
البرز دارو
39
خاک چینی ایران
76
فرآوردههای تزریقی
3
الکتیک خودرو شرق
40
دارو ابوریحان
78
فرآوردههای نسوز آذر
4
ایران خودرو
41
دارو اسوه
79
فولاد کاویان
5
ایران خودرو دیزل
42
دارو اکسیر
80
فولاد خراسان
6
ایران دارو
43
دارو امین
81
فیبر ایران
7
ایران مورینوس
44
دارو جابرابن حیان
82
قطعات اتومبیل
8
آهنگری تراکتور
45
دارو داملران رازک
83
قند اصفهان
9
باما
46
دارو زاهرودی
84
قند قزوین
10
بهسرام
47
دارو سبحان
85
کارتن مشهد
11
بهنوش
48
دارو عبیدی
86
کاشی مشهد
12
پارس الکتریک
49
دارو فارابی
87
کاشی اصفهان
13
پارس خزر
50
دشت مرغاب
88
کاشی پارس
14
پارس خودرو
51
دوده صنعتی پارس
89
کاشی نیلو
15
پارس دارو
52
ذغالسنگ نگین
90
کاسیمین
16
پارس سویچ
53
رینگ سازی مشهد
91
کربن ایران
17
پتروشیمی اصفهان
54
زامیاد
92
کشت وصنعت پیاذر
18
پتروشیمی آبادان
55
سایپا
93
کمباین ساری
19
پتروشیمی خارک
56
سایپا آذین
94
کمک فنذ ایندامین
20
پتروشیمی فارابی
57
سایپا دیزل
95
گاز لوله
21
پشم وشیشه ایران
58
سموم علف کش
96
گروه بهمن
22
پلاستیران
59
سیمان ارومیه
97
لاستیک سهند
23
پلاسکوکار سایپا
60
سیمان داراب
98
لامپ پارس شهاب
24
تراکتور سازی
61
سیمان سپاهان
99
لنت ترمز
25
تکنوتار
62
سیمان شاهرود
100
لوله وماشین سازی
26
تکین کو
63
سیمان شمال
101
ماشین آلات تراکتور سازی ایران
27
تولی پرس
64
سیمان صوفیان
102
ماشین سازی اراک
28
تهران دارو
65
سیمان قائن
103
ماشین سازی نیرو محرکه
29
جام دارو
66
سینا دارو
104
محور سازانمس باهنر
30
جوش اکسیزن
67
شیشه وگاز شیمی داروپخش
105
معادن بافق
31
چادرملو
68
صنعتی بارز
106
معادن منگنز ایران
32
معدنی املاح ایران
69
نفت پارس
107
ناب
33
معدنی دماوند
70
نورد قطعات فولادی
108
نساجی بروجرد
34
ملی سرب و روی
71
نیرو محرکه
109
نفت تهران
35
مواد دارو پخش
72
نیروتراس
110
چرخشگر
36
موتورسازان تراکتور
73
نیروکلر
37
سالمین
74
بیکویت گرجی
3-5- تعریف متغیرهای تحقیق ونحوه محاسبه آنها
اساساً درهرکارتحقیقی، تعیین متغیرهای تحقیق یکی ازعمده ترین مراحل تحقیق میباشد. در پژوهش حاضر متغیرهای تحقیق عبارتاند از:
3-5-1- درصد مالکیت اعضای هیأت مدیره
مالکیت مدیریتی بیانگردرصد سهام نگهداری شده توسط اعضای خانواده هیأت مدیره میباشد. مالکیت مدیران موجب ایجاد همسویی بیشتر منافع مدیران وسهامداران شده ومشکلات نمایندگی را بین طرفین کاهش میدهد. مالکیت مدیران دراین تحقیق به درصد سهامی که مدیران موظف و غیر موظف شرکت در اختیار دارند، اطلاق میشود. که اطلاعات مربوط به این متغیر از لیست سهامداران استخراج شده است. مشایخ واسماعیلی (1385) نیزاز این نسبت برای محاسبه درصد مالکیت مدیران استفاده کردهاند.
3-5-2- درصد مالکیت سرمایهگذاران نهادی
سازمان یا شرکتی که هدف آن سرپرستی، مدیریت سرمایهگذاری در داراییهای سازمان ونظارت بر سرمایهگذاری دیگران در آن سازمان میباشد. نمونههای آن عبارتاند از: صندوقهای مشترک سرمایهگذاری، صندوقهای بازنشستگی و بانکها. در بازارهای سرمایه آنها را”big boy”هم مینامند. درصد مالکیت این سرمایهگذاران به عنوان یکی از مکانیزمهای حاکمیت شرکتی در این تحقیق استفاده شده است. دادههای مورد نیاز جهت محاسبه در صد مالکیت سرمایهگذاری نهادی از نرم افزار ره آورد نوین استخراج شده است. فهیمی (1389) جهت محاسبه درصد مالکیت سرمایهگذاران نهادی همین موارد را به کار برده است.
3-5-3- دوگانگی وظیفه مدیرعامل
اگر مدیرعامل رئیس هیأت مدیره باشد به این وضعیت دوگانگی وظیفه مدیر عامل اطلاق میشود. در این تحقیق یکی بودن یا نبودن رئیس هیأت مدیره و مدیرعامل (تمرکز قدرت ویا عدم تمرکز) شرکت از گزارشات هیأت مدیره استخراج، و در شرکتهایی که این دو پست سازمانی توسط یک نفر اشغال شده بود مقدار آن یک، و در غیر این صورت صفر درنظرگرفته شده است. ستایش وهمکاران (1388) نیز برای سنجش دوگانگی وظیفه مدیرعامل از متغیرهای صفر ویک استفاده کردهاند.
3-5-4- اندازه هیأت مدیره
از منظر نمایندگی میتوان استدلال کرد که یک هیأت مدیره بزرگتر به احتمال قوی نسبت به مشکلات نمایندگی هوشیارتر است. زیرا تعداد بیشتری از افراد کارهای مدیریت را تحت نظر قرار خواهند داد. وقتی هیأت مدیرهها بزرگتر میشوند، احتمال دارد که اعضای مستقل بیشتری با تخصصهای ارزشمند را در بر گیرند. در تحقیق حاضرتمامی اعضای هیأت مدیره در نظر گرفته شده است. که اطلاعات مربوط به آن ازسایت پژوهش، توسعه ومطالعات اسلامی سازمان بورس اوراق بهادار استخراج شده است. نیکبخت وهمکاران (1389) این متغیر را اینگونه تعریف کردهاند تعداد اعضای هیأت مدیره در هریک از سنوات پژوهش.
3-5-5- مدیریت موجودیها
اثربخشی مدیریت موجودیها، به
