مقاله رایگان درمورد صاحبان سهام، پیش‌فرض‌ها، چرخه عمر، دارایی ها

یادداشت‌های توضیحی شرکت‌ها مورداستفاده قرارگرفته است.
3) کاوش اینترنتی: برای تبیین بخشی از مبانی نظری تحقیق و گردآوری پیشینه تحقیق استفاده‌شده است.
ابزار گردآوری داده‌ها
الف) فیش: برای ثبت و ضبط مطالب به‌دست‌آمده در بررسی اسناد و مدارک در مطالعات کتابخانه‌ای که اعتبار و پایایی خود را در سطح بالایی حفظ می‌کند، استفاده‌شده است.
ب) جدول: جهت تلخیص داده‌ها با استفاده از اطلاعات شرکت‌ها و با توجه به اسناد و مدارک ارائه‌شده توسط آن‌ها به سازمان بورس اوراق بهادار تهران از جداول تلخیص داده‌ها استفاده‌شده است.
اعتبار ابزار تحقیق
برای تعیین اعتبار محتوایی، در تحقیقات پس رویدادی از منابع یا مدارک ممیزی شده و نیز استفاده از منابع موازی که همدیگر را تائید کنند استفاده می‌شود که این کار دقت و اعتبار را بالا می‌برد. در این تحقیق هم برای تعیین اعتبار به مطالعه و بررسی صورت‌های مالی و یادداشت‌های پیوست صورت‌های مالی شرکت‌های بورسی استناد شده است.
روش‌ها و ابزار تجزیه‌وتحلیل داده‏ها
در این تحقیق جهت تجزیه‌وتحلیل داده‌ها به ترتیب از ابزار و روش‌های زیر استفاده‌شده است:
1) روش‌های آماری:
که در چهار دسته روش‌های توصیفی، روش‌های تحلیل پیش‌فرض‌ها، روش‌های تعیین ارتباط بین متغیرها و نهایتاً روش‌های تعمیم‌یافته‌ها از نمونه به جامعه آماری تقسیم می‌شوند.
الف) روش‌های توصیفی:
که در این تحقیق از جدول توزیع فراوانی، نمودار میله‌ای و هیستوگرام، نمودار پراکندگی، شاخص‌های آماری میانگین، انحراف معیار، حداقل و حداکثر، ضرایب چولگی و کشیدگی استاندارد برای توصیف نمونه آماری و توصیف داده‌ها استفاده‌شده است.

ب) روش‌های تحلیل پیش‌فرض‌ها:
ازآنجاکه به تبعیت از تحقیقات مشابه و مرتبط در این تحقیق نیز از رگرسیون خطی مرکب استفاده‌شده و در این تحلیل رگرسیونی از داده‌های عملکردی سال‌های (1389-1393) به‌عنوان یک بازه زمانی 5 ساله و درنتیجه به روش داده‌های تابلویی (DATA Panel) استفاده‌شده است، پیش‌فرض‌های این روش به شرح زیر ارزیابی شده است:
یک) ارزیابی نرمال بودن توزیع متغیرها: ازاین‌روش برای ارزیابی نرمال بودن توزیع متغیرهای وابسته و مستقل تحقیق استفاده‌شده و آزمون مورداستفاده با آماره جارک- برا بوده و در مواردی که فرض نرمال بودن برقرار نبوده از تبدیل لگاریتم مجذورات متغیر بهره گرفته شده است.
دو) ارزیابی نرمال بودن توزیع باقی‌مانده‌ها: در این راستا از مقایسه هیستوگرام توزیع خطاها با منحنی متناظر نرمال استاندارد استفاده‌شده است. تقریباً صفر بودن میانگین و یک بودن انحراف معیار توزیع خطاها حاکی از انطباق توزیع خطاها بر توزیع نرمال تلقی شده است.
سه) آزمون ثبات واریانس‌ها: در این زمینه از آزمون آرچ با فرض صفر همسانی یا برابری واریانس‌ها و نمودار پراکندگی استفاده‌شده است
چهار) استقلال خطی متغیرهای مستقل: به‌منظور ارزیابی استقلال خطی متغیرهای مستقل و به تعبیری برقراری فرض جمع‌پذیری از تحلیل همبستگی خطی پیرسون استفاده‌شده است که در آن به صفر میل کردن ضرایب همبستگی حاکی از قابل‌اغماض بودن تأثیرات متقابل متغیرها و به تعبیری استقلال خطی متغیرهای مستقل بوده است.
پنج) همسان‌سازی داده‌ها: در مواردی که داده‌های مربوط به یک متغیر به‌صورت مطلق و بر مبنای ارزش ریالی تعریف‌شده بود، به‌منظور فراهم کردن قابلیت مقایسه ارزش‌های متعلق به زمان‌ها یا تلفیق داده‌های مربوط به سال‌های مختلف عملکردی از تعدیل داده‌ها به روش لگاریتمی یا در صورت امکان از تعدیل بر مبنای شاخص عمومی قیمت‌ها استفاده‌ شده است.
شش) استقلال باقی‌مانده‌ها: به‌منظور ارزیابی استقلال باقی‌مانده‌ها یا خطاهای در برآورد رابطه خطی مرکب بین متغیرهای وابسته و مستقل از آماره دوربین واتسون بهره گرفته شده است. ملاک استقلال خطاها قرار گرفتن این آماره در فاصله بین 1.5 تا 2.5 می‌باشد.
هفت) تعیین نوع تحلیل تابلویی: به‌منظور انتخاب از بین روش‌های ثابت یا غیرثابت و اثرات تصادفی یا غیر تصادفی از آزمون‌های چاو و هاسمن استفاده‌شده است.
ج) روش‌های تعیین ارتباط بین متغیرها:
پس از ارزیابی پیش‌فرض‌ها به شرح بند قبل و درصورتی‌که این پیش‌فرض‌ها برقرار نبوده استفاده از روش‌های نرمال‌سازی، از رگرسیون خطی مرکب به روش ترکیبی یا تحلیل داده‌های تابلویی استفاده‌شده است. ضمناً به‌منظور اعتبارسنجی استفاده ازاین‌روش از تفسیر ضریب تعیین بهره گرفته شده که به یک میل کردن آن حاکی از قوی بودن رابطه خطی بین متغیرها بوده است.
د) با توجه به اینکه از نمونه‌گیری تصادفی استفاده خواهد شد برای تعمیم نتایج از آزمون خطی بودن، معنی‌دار بودن پارامترهای برآوردی در رگرسیون از آزمون فیشر استفاده‌شده است.
2) سایر روش‌ها:
در این تحقیق از تحلیل محتوا جهت تحلیل ادبیات تحقیق استفاده‌شده است.
مدل تحقیق
در این بخش از روش تحقیق، مدل تحقیق به‌عنوان چارچوب کلی تعریف متغیرها، نحوه اندازه‌گیری، دسته‌بندی آن‌ها، رابطه بین متغیرها و نحوه برآورد این رابطه، از دو بیان ریاضی و مفهومی استفاده‌شده است.

نمودار (3-1): مدل مفهومی تحقیق

مدل ریاضی تحقیق
در این بیان با استفاده از نمادها و روابط ریاضی یا منطقی تعریف، اندازه‌گیری و ارتباط بین متغیرها تعریف‌شده است. رابطه کلی این تحقیق که به‌صورت یک مدل یک متغیره می‌باشد، به‌صورت زیر تعریف می‌شود:
Y=F(X_۱,X_۲,X_۳,X_۴,X_۵,X_۶ 〖,X〗_۷)
تعریف متغیرها
Y =هزینه آورده صاحبان سهام
=X_۱ چرخه عمر
X_۲ اندازه شرکت
X_۳ = ارزش دفتری به ارزش بازار
X_۴ =ریسک سیستماتیک
X_۵ =زیان
X_۶ = اهرم مالی
〖=X〗_۷ ورشکستگی

نحوه اندازهگیری متغیرها
Y =هزینه آورده صاحبان سهام
با توجه به اينكه اندازه گيري و محاسبه هزينه آورده صاحبان سهام از دشوارترين مراحل اين تحقيق بود وليكن به دليل امكان دسترسي مورد نياز براي محاسبه هزينه آورده صاحبان سهام ، مدل گوردون براي محاسبه هزينه آورده صاحبان سهام انتخاب شده است.
نحوه محاسبه هزينه آورده صاحبان سهام از طريق مدل رشد گوردون(داموداران ,2002):
در اين مدل با فرض اينكه k معرف هزينه آورده صاحبان سهام (نرخ بازده مورد انتظار سهامداران عادي) باشد ، مي توان k را از رابطه زير بدست آورد:
k =D_1/P_0 +g
در مدل فوق :
D1 ، سود نقدي پرداخت شده در پايان سال اول ،
P0 ، قيمت هر سهم در ابتداي سال
g ، نرخ رشد سود تقسيمي که از رابطه زیر بدست می آید.

=X_۱ چرخه عمر (CLC):
آنتوني و رامش28(1992) در پژوهش خود به منظور تفكيك شركتها به مراحل چرخه ي عمر از چهار متغير: رشد فروش، مخارج سرمايه اي، نسبت سود تقسيمي و سن شركت استفاده نمودند.
در اين پژوهش تفكيك شركتها به مراحل رشد، بلوغ و افول با استفاده از چهار متغير مذكور و طبق روش شناسي پارك و چن29(2006)به صورت زيراست:
نخست مقدار هر يك از متغيرهاي رشد فروش، مخارج سرمايه اي، نسبت سود تقسيمي و عمرشركت براي هر سال- شركت محاسبه ميشود.
سال- شركتها بر اساس هر يك از چهار متغير مذكور و با استفاده از پنجك هاي آماري در هر صنعت به پنج طبقه تقسيم مي شو ند كه با توجه به قرار گرفتن در پنجك (طبقه) مورد نظر، طبق جدول زیر نمره اي بين 1 تا 5 مي گيرند.
سپس براي هر سال- شركت، نمره اي مركب به دست مي آيد كه با توجه به شرايط زير در يكي از مراحل رشد، بلوغ و افول طبقه بندي مي شود:
الف. در صورتيكه مجموع نمرات بين 16 و 20 باشد، در مرحله ي رشد قرار دارد.
ب. در صورتيكه مجموع نمرات بين 9 و 15 باشد، در مرحله ي بلوغ قرار دارد.
ج. در صورتيكه مجموع نمرات بين 4 و 8 باشد، در مرحله ي افول قرار دارد.
در اين پژوهش به دليل غير فعال بودن معامله (خريد و فروش) يا غير بورسي بودن شركت هاي نوظهور در بورس اوراق بهادار تهران، چرخه ي عمر به صورت سه مرحله ي رشد، بلوغ و افول تعريف شده و از مرحله ي ظهور صرف نظر شده است لذا با حذف این مرحله شرایط قرار گرفتن در مراحل چرخه عمر نیز به صورت زیر تعدیل می شود:
الف. در صورتيكه مجموع نمرات بين 12 و 15 باشد، در مرحله ي رشد قرار دارد.
ب. در صورتيكه مجموع نمرات بين 7 و 11 باشد، در مرحله ي بلوغ قرار دارد.
ج. در صورتيكه مجموع نمرات بين 3 و 6 باشد، در مرحله ي افول قرار دارد.
سود تقسیمی (DPR)
سن
مخارج سرمایه ای (CE)
رشد فروش (SG)
پنجک ها
5
5
1
1
پنجک اول
4
4
2
2
پنجک دوم
3
3
3
3
پنجک سوم
2
2
4
4
پنجک چهارم
1
1
5
5
پنجک پنجم

متغیر مرحله چرخه عمر شرکت : این متغیر در سه مرحله اندازه گیری می شود. در مرحله اول، ویژگی های مرتبط با مراحل چرخه عمر شرکت به شرح ذیل اندازه گیری می شوند:
اندازه شرکت (SIZE): لگاریتم طبیعی جمع کل دارایی های شرکت
سن شرکت (AGE): تفاوت سال T و سال تاسیس شرکت
مخارج سرمایه ای (CAPEX): اضافات (کاهش )دارایی های ثابت طی دوره / کل دارایی ها
رشد فروش (SALEGR) :که بر اساس نسبت تفاوت فروش دوسال براساس رابطه به شرح
(SALEit/SALEit-1 )به دست می آید.
نسبت سود تقسیمی هر سهم ( DPRR):که حاصل تقسیم سود تقسیمی هرسهم شرکت (DPS) بر سود هرسهم ( EPS)شرکت به دست می آید.
اهرم مالی شرکت (LEV): نسبت بدهی به کل دارایی های شرکت، در مرحله دوم ، متغیرهای اندازه گری شده در مرحله طی یک دوره زمانی پنج ساله به وسیله رابطه (1) استاندارد می شود:

رابطه (1): z=(x-μ)/σ

سپس در مرحله سوم و نهایی، داده های استاندارد شده هر متغیر با استفاده از رابطه (2) با هم ترکیب میشوند و برای هرسال _ شرکت به دست می آید.
رابطه(2):
Z-SCORELIFE-CYCLE= Z-SCORESALE-GR – Z-SCOREAGE + Z-SCORECAPEX – Z-SCORESIZE -Z-SCOREDPRR – Z-SCORELEV

X_۲ = اندازه شرکت: لگاریتم طبیعی کل دارایی‌های شرکت در پایان سال مالی
X_۳ = ارزش دفتری به ارزش بازار: نسبت ارزش دفتری حقوق صاحبان سهام به ارزش بازاری حقوق صاحبان سهام در پایان سال مالی
X_۴ =ریسک سیستماتیک از تقسیم کوواریانس بر واریانس به دست می‌آید که کوواریانس به بررسی و مقایسه تغییرات دو واریانس باهم می‌پردازد و واریانس پراکندگی را بررسی می‌کند که به ‌صورت زیر محاسبه می‌شوند.

X_۵ سود(=زیان): برابر سود(زیان) خالص قبل از بهره و مالیات
X_۶ = اهرم مالی: (بدهی کوتاه‌مدت+ بدهی‌های بلندمدت / حقوق صاحبان سهام)
〖=X〗_۷ ورشکستگی: مدل ادوارد آلتمن برای پیش‌بینی ورشکستگی احتمالی شرکت‌ها
در این پژوهش مطابق پژوهش خواجوی و فرج پور بندری(1391) از امتیاز آلتمن به عنوان شاخص بحران مالی استفاده می نماییم.
نحوه محاسبه امتیاز مدل آلتمن به شرح زير است:
Z´= 0.717 x1+ 0.847 x2 + 3.107 x3 + 0.420 x4 + 0.998 x 5
كه در آن:
: Z امتياز شركت
:x1نسبت سرمايه در گردش به كل داراييها
:x2نسبت سود انباشته به كل داراييها
:x3نسبت سود قبل از بهره و ماليات به كل داراييها
x4:نسبت ارزش دفتري سهام شركت به ارزش دفتري كل بدهيها
:x5نسبت فروش به كل داراييها
در این مدل هر چه Z ´ كمتر باشد، درجه بحران مالي شركت بيشتر است. به طوري كه شركت هاي با Z´ بالاتر از9/2 سالم و كمتر از 23/1ورشكسته محسوب مي شوند. فاصله بين اين دو محدوده ترديد است و بايد با احتياط تفسير شود)آلتمن، 1968)
دسته‌بندی متغیرها
Y = متغیر وابسته
X_۱ = متغیر مستقل اصلی
X_٢ = سایر متغیرهای مستقل
X_۳= سایر متغیرهای مستقل
X_۴= سایر متغیرهای مستقل
X_۵= سایر متغیرهای مستقل
X_۶= سایر متغیرهای مستقل