مالی و هم چنین مبانی مرتبط با حسابرس و انواع گزارشات حسابرسی و در کنار آنها مباحثی در ارتباط با تامین مالی ارائه شد. د رانتهای فصل پیشینه های داخلی و خارجی مرتبط با موضوع پژوهش ارائه شده است در ادامه در فصل سوم روش تحقیق ارائه شده است.
فصل سوم
روش تحقیق
3-1- مقدمه
فصل حاضر اختصاص به مطالب مربوط به روش پژوهش دارد. این فصل به تشریح چگونگی پژوهش میپردازد. هر پژوهش علمی در پی شناخت حقایق و تشخیص روابط میان آنهاست. پژوهش علمی یک فعالیت منسجم برای پاسخ دادن به پرسشهاست. ساختار پژوهش علمی بر یک نظام منطقی استوار است و منظور از روش علمی پیروی از رویه منظم و سیستماتیک است که در جریان استفاده از روشهای آماری مرتبط ساختن عوامل موضوع پژوهش باید رعایت گردد. توجه پژوهشگر تنها به محاسبه دادهها و استفاده علمی از آنها محدود نیست، روشهای آماده و مرتبط ساختن عوامل موضوع پژوهش با هدفهای اساسی توصیف و تحلیل شود. شاید مهمترین رکن یک پژوهش جمع آوری وتجزیه و تحلیل اطلاعات میباشد، دقت در انجام این قسمت از پژوهش باتوجه به حساسیت و اثری که در نتایج پژوهش دارد از جایگاه خاصی برخورداراست. (محمودی، 1389).
در این فصل اهداف، روش پژوهش و چگونگی انجام آن، سپس به قلمرو تحقیق و جامعه آماری انتخاب شده جهت انجام تحقیق، و نحوه گردآوری اطلاعات پرداخته خواهد شد. همچنان متغیرهای تحقیق و روش آماری مورد استفاده تشریح خواهد شد.
3-2 موضوع تحقیق
از آنجایی كه خصوصيات كيفي قابل مقايسه بودن و قابل فهم بودن، بر مفيد بودن اطلاعات مي افزايد، وجود ثبات رويه حسابداري در روش‌هاي بكارگرفته شده و افشاي مناسب اطلاعات الزامي است (كميته تدوين استانداردهاي حسابداري، 1388). لذا، در صورت وجود اشتباه يا تغيير رويه در صورتهاي مالي دوره جاري نسبت به دوره يا دوره هاي مالي قبل ، تجديد ارائه صورت هاي مالي ابزاري متداول جهت ايجاد ثبات رويه و افشاء مناسب اطلاعات خواهد بود. از دیدگاه سرمایه گذاران، اخبار تجدید ارائه صورتهای مالي فقط بيانگر مشکلات عملکرد دوره گذشته نيست، بلکه نوعي پيش بيني مشکلات آتي برای شرکت و مدیریت آن محسوب مي شود و موجب سلب اطمينان سرمایه‌گذاران نسبت به اعتبار و شایستگي مدیریت و کاهش کيفيت سود گزارش شده ميگردد (کاظمي و شریعت‌پناهي،1389 ) . در واقع، صورتهای مالي تجدید ارائه شده به صورت صریح و شفاف، علائمي پيرامون قابل اتکا نبودن صورت های مالي دوره‌های گذشته و کاهش کيفيت گزارشگری مالي ارائه مي‌کنند. سوال اصلي اين تحقيق اين است كه چگونه كيفيت اطلاعات حسابداري بر انواع سرمايه گذاران اثر مي‌گذارد؟ يا به نحوي ديگر، آيا اطلاعات حسابداري باكيفيت بر انتخاب شركتها از ميان سرمايه گذاران خارجي اثر مي گذارد؟
طبق چهارچوب مفهومي IASB وFASB ، گزارشگري مالي بايد به سرمايه گذاران كمك كنند تصميم بگيرند كه چگونه منابع مالي را به يك نهاد مشخص تخصيص دهند.تدوين كنندگان استانداردها بيشتر تاكيد مي كنند كه اطلاعات حسابداري بايد براي طيف گسترده اي از سرمايه گذاران و بستانكاران مفيد باشد ، تانسبت به تامين منابع مالي براي شركت تصميم‌گيري نمايند. تاثير كيفيت اطلاعات حسابداري در سياستهاي تامين مالي خارجي شركتها يك مسئله مهم براي مطالعه مي‌باشد.
تحقيقات قبلي نشان مي دهد كه تجديد ارائه صورتهاي مالي منجر به كاهش اعتبار اطلاعات حسابداري مي گردد (ويلسون، 2008). بنابراين كاهش اعتبار اطلاعات حسابداري را به تغييرات در سياستهاي تامين مالي شركتها ارتباط مي‌دهيم. در اينجا، بررسي مي‌شود كه چگونه تجديد ارائه صورتهاي مالي به عنوان شاخص كاهش اعتبار اطلاعات حسابداري ، سياستهاي تامين مالي و حقوق صاحبان سهام شركتها را تحت تاثير قرار مي دهد.
3-3- روش تحقیق
از آنجایی که هدف این تحقیق بررسی تاثیر ارائه مجدد صورتهای مالی بر سیاست‌های تامین و پاسخگویی حسابرس است این تحقیق از نوع کاربردی است که نتایج بدست آمده قابلیت بکارگیری و اجرایی برای گروه‌ها و افراد سازمان بورس اوراق بهادار تهران و یا سایر نهادهای قانون‌گذاری، بانک های تجاری، موسسات رتبه‌بندی اعتباری، سرمایه گذاران بالفعل و بالقوه، کلیه اساتید و دانشجویان حسابداری، مدیران ارشد مالی و اجرایی شرکت ها و سازمان ها دارد. لذا این تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نوع پس رویدادی است و مبتنی بر تجزیه و تحلیل اطلاعات واقعی و تاریخی جمع‌آوری شده است، همچنین این تحقیق از نظر شیوه گردآوری اطلاعات توصیفی، از نوع همبستگی است.
3-4- فرضیه ها
فرضیه عبارت است از حدس و گمان اندیشمندانه ای در باره ماهیت و چگونگی روابط بین پدیده ها، اشیاء و متغیرها، که پژوهش گر را در تشخیص نزدیک ترین و محتمل ترین راه برای کشف عامل مجهول کمک می کند. بنابراین، فرضیه گمانی موقتی است که درست بودن یا درست نبودنش باید مورد آزمایش قرار گیرد. فرضیه بر اساس معلومات کلی و شناخت های قبلی یا تجارب پژوهش گر، به وجود می آید. این شناخت ها ممکن است براساس تجارب یا مطالعات قبلی باشد، از منابع شفاهی به دست آمده باشد و یا در جریان مطالعه ادبیات پژوهش حاصل شده باشد (حافظ نیا،1385). بر این اساس فرضیه های پژوهش حاضر به شرح زیر هستند:
فرضيه اصلي اول:
شركتهاي داراي صورتهاي مالي تجديد ارائه شده در دوره پس از تجديد ارائه، از تامين مالي بدهي بيشتر از حقوق صاحبان سهام استفاده مي كنند.
فرضيه اصلي دوم :
در شركتهاي داراي صورتهاي مالي تجديد ارائه شده گردش حسابرس بيشتر از شركتهايي كه صورتهاي مالي خود راتجديد ارائه نكرده اند مي باشد .
فرضيه اصلي سوم :
گردش حسابرس در شركتهاي داراي صورتهاي مالي تجديد ارائه شده با حسابرس كوچك بيشتر از شركتهاي تجديد ارائه شده با حسابرس بزرگ مي باشد.
3-5- جامعه و نمونه آماری تحقیق
جامعه آماری شامل کلیه شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. شرکت هایی که برای نمونه انتخاب می شوند، بایستی در دوره زمانی ابتدای سال 1386 تا پایان سال 1390 در بورس مشغول فعالیت بوده باشند و صورت های مالی آن ها برای این دوره، در گزارشات بورس موجود باشند.
از بین این شرکتها، شرکتهای واسطهگری مالی به سبب ماهیت خاص فعالیت حذف شدهاند. در این تحقیق شرکتهایی مد نظر قرار خواهند گرفت که:
شرکتهای با دوره مالی یکسان و منتهی به پایان اسفند ماه انتخاب گردد.
اطلاعات مالی شرکتها برای دوره‌ی مورد مطالعه در دسترس باشد.
شرکتها فاقد وقفه معاملاتی بیش از 4 ماه باشد.
شرکتها قبل از سال 1387 در بورس اوراق بهادار پذیرفته شده باشد.
جزء صنایع سرمایه گذاری و واسطه گری و نهادهای پولی و بانکی و بیمه نباشد
قلمرو زمانی فعال بودن آنها بین سال‌های 1386-1390 باشد.
با در نظر گرفتن محدودیت های ذکر شده، تعداد 81 شرکت از 493 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در سال 1386 انتخاب شدند، در این تحقیق از روش نمونه‌گیری استفاده نشده و کلیه‌ی این شرکت ها بعنوان نمونه آماری انتخاب شده اندو سپس بر اساس روش حذف سیستماتیک اقدام به اعمال محدودیت ها صورت گرفت. در این پژوهش دو سال قبل و بعد از تجدید ارائه صورتهای مالی مورد بررسی قرار گرفته است.
3-5-1- ابزار گردآوری اطلاعات و داده ها
در تحقيق حاضر از فن سندکاوی استفاده شده است. در اين تحقيق دادههاي اطلاعاتي به دو گروه تقسيم مي‌شوند، دادههاي مربوط به ادبيات موضوعي و تحقيقات انجام شده و دادههاي مربوط به فرضيات و متغيرهاي تحقيق. هر دو گروه از اين دادههاي اطلاعاتي از طريق سندکاوی استخراج شدهاند. به عبارتي در جمع‌آوري دادههاي مربوط به ادبيات موضوعي از روش متن‌کاوي و جستجوي اينترنتي استفاده شده و اين اطلاعات از کتاب‌ها و مقالات لاتين و فارسي و همچنين پايان‌نامههاي فارسي استخراج شده است. همچنين دادههاي مربوط به فرضيات و متغيرها از صورتهاي مالي، يادداشت‌هاي همراه، صورت جلسات مجامع، گزارش‌هاي حسابرس و بازرس قانوني، پايگاه‌هاي اطلاعاتي سازمان بورس و اوراق بهادار تهران، آمارهاي مستند سازمان بورس و اوراق بهادار استخراج شده است.
اطلاعات مورد نیاز تحقیق از نرم افزارتدبیر پرداز و ره آورد نوین و لوح فشرده سازمان بورس اوراق بهادار تهران استخراج شده است. بدین ترتیب که اطلاعات مورد نیاز تحقیق در طی سال های 1386 تا1390در یک صفحه گسترده اکسل گردآوری شد.
3-6- روشهای آماری پژوهش
در این پژوهش از روشهای آماری توصیفی شامل، محاسبهی پارامترهای آماری و از روشهای آماری استنباطی مشتمل بر مدل رگرسیونی خطی استفاده شده است. برای انجام تجزیه و تحلیل دادهها از دو نرمافزار Excel و Eviews و STATA استفاده شده‌است. بهمنظور تعیین اثرات هر یک از متغیرهای مستقل بر متغیر وابسته در سطح معنی داری 5% برارزش شده است.
مدل های تحقیق بر مبنای اهداف و فرضیات تحقیق و متغیرهای درگیر در مساله به صورت زیر ارائه می شود:
3-6-1 مدل مورد استفاده برای آزمون فرضیه اول
برای آزمون فرضیه شماره یک پژوهش از مدل زیر استفاده می‌شود:
مدل شماره (1):
External_FinancingJ,it=
post : شاخص دوره پس از تجديد ارائه ( سال اول ، سال دوم يا سال سوم پس از تجديد ارائه )
