برابر نماید؛ به خاطر هدف والای وی، کار او نیز مقدس خواهد شد. رسول اکرم بر این باور بود که:« عبادت خداوند هفتاد جزء است، و بهترین آن‌ها طلب روزی حلال است»123. آن حضرت اشتغال به کارهای حلال را مانند سایر عبادات، بر زن و مرد مسلمان ضروری دانسته و می‌فرماید:« به سراغ درآمد حلال رفتن، بر هر مرد و زن مسلمان لازم است»124( مرتضائی، 1391)
پیشینه تحقیق
احمدی و همکاران در تحقیقی که بانام ترویج فرهنگ کارآفرینی با رویکرد اسلامی در دانشگاه‌های استان کردستان بوده است به این نتیجه رسیدند که میزان روحیه کارآفرینی دانشجویان دانشگاه‌های کردستان بر اساس شاخص‌ها و معیارهای اسلامی در سطح به نسبت مناسبی قرار دارد و آموزش‌های ارائه‌شده مرتبط بافرهنگ کارآفرینی توسط استادان در مراکز رشد این دانشگاه‌ها که برگرفته از مبانی دینی و ارزشی بوده، بر میزان روحیه کارآفرینی آنان تأثیرگذار بوده است. مطالعه حاضر برحسب هدف، کاربردی و بر اساس شیوه گردآوری داده‌ها، توصیفی از نوع پیمایشی و از ابزار پرسشنامه برای جمع‌آوری اطلاعات استفاده‌شده است. نمونه آماری‌ای تحقیق 431 نفر از دانشجویان رشته‌های مختلف در دانشگاه‌های دولتی و غیردولتی استان کردستان بوده است. (محمدی و همکاران)
عسگری وزیری و همکاران در تحقیقی که بانام ارائه الگوی مولفه های فرهنگ‌سازمانی با رویکرد اسلامی و مبتنی بر نهج‌البلاغه انجام شد که حاصل آن به‌صورت الگوی نهایی فرهنگ‌سازمانی بوده است. روش کار در نهج‌البلاغه چنین بود که محقق با جستجوی کلیدواژه‌هایی که معرف فرهنگ‌سازمانی بودند، ابتدا به 500 مولفه دست‌یافت. و در مرحله بعد با روش اجتهادی ه در حوزه‌های علمیه مرسوم است، به بررسی مواردی از قبیل اشتراک و ترادف، اطلاق و تقید، عام وخاص، شأن صدور جملات و میزان دلالت آن‌ها پرداخت. روش جمع‌آوری داده‌ها به روش پرسشنامه بوده است.
رضایی و سبزی‌کاران در تحقیقی که بانام فرهنگ اسلامی بر رفتار شهروندی سازمانی انجام گرفت به این نتیجه رسیدند که بین فرهنگ اسلامی و رفتار شهروندی رابطه معناداری وجود دارد. این موضوع به وطر مستقل نیز از طریق به‌کارگیری رگرسیون خطی بین متغیرهای مستقل و وابسته موردبررسی و تحلیل قرار گرفته است
الوندی و همکاران در تحقیقی بانام تبیین سبک زندگی سلامت‌محور مبتنی بر فرهنگ اسلامی به این نتیجه رسیدندکه ظرفیت‌سازی در خانواده، توانمندسازی آن و اصلاح الگوی سبک زندگی درروند دستیابی به سرمایه اجتماعی و جامعه سالم با بهره‌گیری از آموزه‌های دینی می‌تواند راه‌حل مناسبی برای مشکلات سالم در عصر حاضر محسوب گردد.روش این تحقیق از نوع کیفی با رویکرد گراندد تئوری می‌باشد. فرایند جمع‌آوری داده‌ها از طریق مصاحبه‌های نیمه ساختارمند با مشارکت‌کنندگان انجام شد. همچنین از منابع موجود مطالعه‌ای موردی، زندگی‌نامه‌ها، خاطرات روزانه و مصاحبه های مطبوعاتی استفاده شد.
مسعودیان در تحقیقی بانام تأثیر آموزه‌ها و فرهنگ اسلامی بر توسعه شاخص‌های رفاهی در ایان به این نتیجه رسید که هرکدام از آموزه‌ها و فرهنگ اسلامی بر توسعه و افزایش شاخص‌های رفاهی تأثیر مثبت و معنی‌داری وجود دارد. پژوهش حاضر ازنظر هدف، کاربردی است و مطالب آن به روش کتابخانه‌ای با استفاده از منابع تألیفی، کتاب‌ها و مقالات تألیفی و ترجمه‌ای، سایت‌های اینترنتی و مطالعه و بررسی متون و روایات اسلامی بوده است
نظر پور در تحقیقی با عنوان گستره اثرگذاری فرهنگ اسلامی بر توسعه اقتصادی به این نتیجه رسید که به‌رغم وجود عامل‌ها و ابزارهای موردنیاز و مساعد برای توسعه از راه توسل به فرهنگ و تمدن اسلامی، خلأ عدم کامیابی کشورهای اسلامی و ازجمله ایران وجود داشته و تاکنون هیچ‌یک از کشورهای مسلمان نتوانسته است با اتکا به آن رشد و توسعه همه‌جانبه دست یابد. لازمه دستیابی به توسعه از کانال فرهنگ، پدید ساختن دگرگونی فرهنگی مطابق باارزش‌های اسلامی جامعه است.
خلاصه فصل دوم
این فصل با مقدمه‌ای از فرهنگ‌سازمانی شروع گردید و در ادامه بابیان تعاریف، مفاهیم و ابعاد فرهنگ‌سازمانی ادامه پیدا کرد. در بخش دوم این فصل سعی گردید مفاهیم ارزش‌های اسلامی به‌صورت کلی بیان شود. در بخش سوم به تعاریف، مفاهیم فرهنگ اسلامی پرداخته شد. بخش چهارم با تعاریف عوامل موثر بر تقویت فرهنگ اسلامی به پایان رسید
فصل سوم
روش تحقیق
مقدمه:
این فصل به بحث در مورد ساختار و روش تحقیق اختصاص دارد. در این فصل ابتدا در مورد روش تحقیق، جامعه و نمونه آماری، فرضیه‌های تحقیق و ساختار ابزار اندازه‌گیری بحث خواهد شد و سپس به بررسی روایایی و اعتبار ابزار اندازه‌گیری پرداخته می‌شود. روش تجزیه‌وتحلیل داده‌ها از دیگر مباحث این فصل خواهد بود
روش تحقیق
تحقیق ازنظر روانشناسی عبارت از کاربرد روش‌های علمی در پاسخگویی به یک سوال( دلاور، 1388) انتخاب روش تحقیق بستگی به اهداف، ماهیت و موضوع پژوهش و نیز امکانات اجرایی دارد.
هدف حقیقی، تلاش سیستماتیک و روشمند به‌منظور دست یافتن به پرسش یا راه‌حلی برای یک مسئله است. بر این اساس می‌توان تحقیقات صورت گرفته را از منظر هدف تحقیق، انجام تحقیق طبقه‌بندی نمود.
تحقیق حاضر ازلحاظ نوع کاربردی است( به اینکه، باهدف برخورداری از نتایج یافته‌ها برای حل مسائل موجود در سازمان پرداخته است) دلیل و ازلحاظ روش توصیفی از نوع پیمایشی است ( چون به بیان واقعی موضوع تحقیق و تشریح موضوع، از طریق جمع‌آوری اطلاعات و اینکه در حال حاضر وضعیت چگونه است پرداخته است) و به‌صورت میدانی است( چون با استفاده از پرسشنامه به بررسی نظرات افراد موردنظر پرداخته است) و مقطعی است( به این دلیل که اطلاعات مربوط به آن‌یک بارو در فاصله زمانی کمتر از یک ماه جمع‌آوری‌شده‌اند) می‌باشد
قلمرو تحقیق
قلمرو موضوعی: قلمرو موضوعی این تحقیق شامل مباحث مربوط به فرهنگ‌سازمانی، ارزش‌های اسلامی می‌باشد.
قلمرو مکانی: قلمرو مکانی این تحقیق دانشگاه سیستان و بلوچستان می باشد.
قلمرو زمانی: دوره زمانی جمع‌آوری داده‌های تحقیق، در فروردین‌ماه1394 می باشد. همچنین دوره زمانی انجام کل پایان‌نامه از آبان 1393 تا خرداد 1394 می باشد.
جامعه آماری
تعریف جامعه آماری باید جامع‌ومانع باشد. یعنی این تعریف باید چنان بیان شود که ازنقطه‌نظر زمانی و مکانی واحدهای موردمطالعه را در برگیرد و از شمول واحدهایی که نباید به مطالعه آن‌ها پرداخته شود جلوگیری به عمل آید( خدادادی،1390)
در این تحقیق کل کارمندان دانشگاه سیستان و بلوچستان به‌عنوان جامعه آماری انتخاب گردیده است که در آن 700 نفر کارمندان رسمی و قراردادی متشکل از مدیران، کارشناسان و کارمندان با سطح تحصیلی دیپلم، فوق‌دیپلم، کارشناسی و کارشناسی ارشد مشغول به کار هستند
نمونه و روش نمونه‌گیری
روش نمونه‌گیری در تحقیق حاضر، تصادفی ساده می‌باشد. با استفاده از معرفی‌نامه جهت همکاری از دانشگاه سیستان و بلوچستان خواسته شد تا تعداد اعضای جامعه آماری موردنظر و فهرست اسامی آن‌ها را در اختیار محقق قرار دهند. با داشتن فهرست آن‌ها، افراد به‌صورت کاملاً تصادفی انتخاب شدند.
برای انتخاب دقیق حجم نمونه، به‌کارگیری روش‌های ریاضی مناسب‌تر است که در تحقیق حاضر با استفاده از فرمول (3-1) حجم نمونه برآورد شده است:
فرمول 3-1 :
n= (N.Z^2 α/2.p.q)/(l^2 (N-1)+Z^2 α/2 .p.q)
n= (681×〖(1.96)〗^2 ×0.5×0.5)/(〖(0.07)〗^2 (681-1)+〖(1.96)〗^2 ×0.5×0.5)≅153
بنابراین تعداد نمونه در این تحقیق 153نفر می‌باشد. با توجه به حجم نمونه، به مقدار 20 درصد بیشتر از حجم نمونه، پرسشنامه توزیع شد و درنهایت 153پرسشنامه جمع‌آوری گردید.
n: حجم نمونه آماری
N: حجم جامعه آماری
Z: احتمال توزیع نرمال استاندارد می‌باشد که با توجه به سطح خطا 5 % از جدول توزیع نرمال انتخاب می‌شود و در این تحقیق 96/1 محاسبه شد.
α: سطح خطا که در این تحقیق همانند سایر تحقیقات علوم انسانی، 5 درصد در نظر گرفته‌شده است.
P: نسبتی از جمعیت دارای صفت معین، که معمولا 50 درصد در نظر گرفته می‌شود.
q: نسبتی از جمعیت فاقد صفت معین، که معمولاً 50 درصد در نظر گرفته می‌شود.
l: مقدار اشتباه مجاز برآورد پارامتر می‌باشد که در این تحقیق 7 % (معمولاً کمتر از 10 درصد انتخاب می‌شود) در نظر گرفته‌شده است.
ابزار و روش گردآوری اطلاعات و داده‌ها
ابزارهای مهمی برای گردآوری داده‌ها وجود دارد ازجمله: مشاهده، مصاحبه، بررسی مدارک و اسناد و پرسشنامه. روش گردآوری اطلاعات پژوهش حاضر از دو بخش تشکیل‌شده است که عبارت‌اند از:
مطالعات کتابخانه‌ای
درروش کتابخانه‌ای از انواع منابع برای جمع‌آوری اطلاعات می‌توان بهره گرفت، از این منابع می‌توان به اسناد، کتاب‌ها و مقالات اشاره نمود. برای بررسی ادبیات موضوعی تحقیق حاضر به‌طور عمده از کتب، مقالات و منابع لاتین و فارسی حاصل جستجو در اینترنت، بانک‌ها و منابع اطلاعاتی و کتابخانه‌ها استفاده‌شده است.
تحقیقات میدانی
یکی از ابزارهای متداول گردآوری داده‌های میدانی و پیمایشی، ابزار پرسشنامه است که امر جمع‌آوری داده‌ها را در سطح وسیع امکان‌پذیر می‌کند. از طریق پرسشنامه می‌توان دانش، علایق، نگرش‌ها و عقاید فرد را مورد ارزیابی قرارداد، به تجربیات قبلی وی پی برد و به آنچه در حال حاضر انجام می‌دهد، آگاهی یافت(سرمد، بازرگان و حجازی،1389).در این پژوهش، پرسشنامه به‌عنوان ابزار گردآوری داده‌ها انتخاب‌شده است.
پرسشنامه
پرسشنامه به‌عنوان یکی از متداول‌ترین ابزار جمع‌آوری داده‌ها در تحقیقات پیمایشی، عبارت است از مجموعه‌ای از پرسش‌های (به عبارت دقیق‌تر گویه های) هدف مدار، که با بهره‌گیری از مقیاس‌های گوناگون(در این تحقیق مقیاس مورداستفاده، مقیاس لیکرت بوده است)، نظر، دیدگاه و بینش یک فرد پاسخگو را موردسنجش قرار می‌دهد(خاکی،1388). با توجه به اینکه پرسشنامه استانداردی در زمینه فرهنگ‌سازمانی مبتنی بر ارزش‌های اسلامی یافت نشد، با توجه به متغیرهای شناسایی‌شده در مدل تحقیق، پرسشنامه‌ای طراحی شد. 20% سوالات پرسشنامه حاضر محقق ساخته و 80% آن از پرسشنامه‌های استاندارد به دست آمد.
3 1- طیف لیکرت
گزینه‌ای جوابیه
کاملاً موافقم
موافقم
نظری ندارم
مخالفم
کاملاً مخالفم
ارزش عددی
5
4
3
2
1
پرسشنامه طراحی‌شده دارای دو بخش می‌باشد:
الف) بخش اطلاعات شخصی: این بخش از پرسشنامه برای دریافت اطلاعاتی پیرامون ویژگی‌های جنسیت، سن، مدرک تحصیلی، سابقه خدمت طراحی‌شده است.
ب) بخش سوالات:
پرسشنامه این تحقیق شامل 59 گویه برای سنجش 17 متغیر بوده است.این بخش برای دریافت نظرات افراد پیرامون (فرهنگ‌سازمانی مبتنی بر ارزش‌های اسلامی) طراحی‌شده است. پرسشنامه و ترکیب سوالات آن در جدول 3-2 آورده شده است
3 2- سوالات پرسشنامه
ابعاد
تعداد سوالات
شماره سوالات
خودکنترلی
3
3-1
مسئولیت‌پذیری
3
6-4
تکریم ارباب‌رجوع
3
9-7
محیط کاری مناسب
3
12-10
امنیت شغلی
3
15-13
حقوق و دستمزد
3
18-16
تعادل بین کار وزندگی
3
21-19
عدالت
5
26-22
وفاداری
5
31-27
اعتمادبه‌نفس
2
33-32
یادگیری
4
37-34
مشورت
4
41-38
اندیشه ورزی
3
44-42
کارگروهی
4
48-45
ارزشمندی کار
3
51-49
خلاقیت
4
55-52
خلوص نیت
4
59-56
کل
59
–
3 3- شاخص‌ها و عامل‌های مدل پیشنهادی تحقیق
منابع
شاخص‌ها
ردیف
پایان‌نامه محسن یعقوبی
زیاده‌روی در انجام کارها
کنترل خود در سازمان
کنترل خود بر سرنوشت به‌وسیله شغل
خودکنترلی125
پایان‌نامه مرتضی باقر پور
وجود مسئولیت‌های مناسب در چارچوب شرح شغل
مسئولیت‌پذیری در سازمان
روشن بودن انتظارات کارکنان از مسئولیت شان
مسئولیت‌پذیری126
پایان‌نامه ضرغام رضائی1392
پایان‌نامه اسماعیل طلوع
رعایت کردن ادب و نزاکت و نحوه
