
يكسال مقدار بازده همان سهم در سال ماقبل را كسر مينماييم و بر مقدار بازده سهم در سال ماقبل تقسيم مينماييم تا درصد تغييرات بازده سهم(متغير وابسته) بدست آيد:
(2-10)
كه در آن
: درصد تغييرات بازده سهام شركت
: بازده سهام شركت در سال اول
: بازده سهام شركت در سال صفر(سال پايه)(راعی و پویان فر1389).
نرخ بازده حقوق صاحبان سهام
نرخ بازده حقوق صاحبان سهام يکي از نسبت هاي مالي است که از طريق تقسيم سود قبل از ماليات به حقوق صاحبان سهام بدست ميآيد، بنابراين همه ايرادهايي که به سود حسابداري وارد شد، به اين معيار نيز وارد ميباشد. سود حسابداري با توجه به روشهاي گوناگون حسابداري و همچنين برآوردهاي حسابداري تحت تاثير قرار ميگيرد. به عبارتي مديريت ميتواند با توجه به اهداف خود، سود حسابداري و در نتيجه نرخ بازده حقوق صاحبان سهام را تغيير دهد (صحت وهمکاران، 1390).
نسبت بازده حقوق صاحبان سهام يك شركت رابطة سود آن شركت را به منابع سرمايهاي آن شركت نشان ميدهد. وقتي شركتي از وام قابل توجه، اعم از وام كوتاهمدت يا بلندمدت استفاده ميكند، براي افزايش ثروت سهامداران خود، بايد از وامهاي دريافتي خود بازدهاي بدست آورد كه بيش از هزينة آن وامها باشد. اگر شركت بتواند بدين ترتيب عمل كند، مابهتفاوت ميان بازده و هزينه وامها نصيب سهامداران آن خواهد شد و اين موضوع در بازده حقوق صاحبان سهام منعكس خواهد گرديد. در غير اينصورت، يعني در صورت افزايش هزينة وامها از بازدهي آنها، منتهي به زيان سهامداران شده و به كاهش بازده حقوق آنها خواهد انجامید(عین اله ، علا، 1374).
به عبارت ديگر مديريت واحد انتفاعي در مقابل صاحبان سرمايه مسئول و پاسخگو است. عامل مورد توجه و علاقه صاحبان سهام، سودآوري است. صاحبان سرمايه به تأثير نتايج عمليات واحد انتفاعي(سود يا زيان) برارزش بازار سرمايهگذاريها اهميت خاص ميدهند از طرف ديگر، تحليلگران مالي معيارهايي كه عملكرد شركت را در رابطه با حقوق صاحبان سهام تحليل ميكنند مورد استفاده قرار ميدهند. در اين ميان ابزار مورد توجه تحليلگران و سهامدارن، بازده حقوق صاحبان سهام ميباشد. بازده حقوق صاحبان سهام معياري از كارائي است كه از طريق آن چگونگي بكارگيري حقوق مالي متعلق به صاحبان شركت اندازهگيري ميشود. اين نرخ نشان دهندة اين است كه به ازاي هر يك ريال سرمايهگذاري شده توسط سهامداران، چند درصد بازده کسب شده است(صنوبرو فضل زاده، ، 1382).
بازده حقوق صاحبان سهام يك شاخص مهم سودآوري براي سهامداران شركت است. اين شاخص، بيانگر درجه توانايي شركت جهت پرداخت سود قابل تقسيم بين سهامداران عادي ميباشد. بايد توجه داشت، در صورتي كه سهام ممتاز وجود داشته باشد، بايد سهم سهامداران ممتاز قبل از رسيدن به سود خالص كسر شود. بازده حقوق صاحبان سهام، نسبتي مفيد براي تجزيه و تحليل توانايي مديريت شركت، جهت نشان دادن سود حاصل از سرمايهگذاري توسط صاحبان سهام میباشد (هامپتون و دیگران، 1380). همچنين بازده حقوق صاحبان سهام، نتيجه نهايي چندين متغير مهم است اين متغيرها معمولاً بوسيله تجزيه و تحليل سيستم دوپانت مورد تحليل قرار ميگيرند چرا كه از شركت دوپانت نشأت گرفته است. ايدة سيستم دوپانت، تجزيه بازده حقوق صاحبان سهام به اجزاي مهم آن به منظور شناخت اثرات مختلف آنها بر بازده حقوق صاحبان سهام و نيز كمك به تحليلگران در پيشبيني روند آينده بازده حقوق صاحبان سهام ميباشد. از آنجا كه معمولاً ارزش
