
د نظر.
د) برآورد میزان شاخص پوشش تحصیلی ظاهری ( پوشش ظاهری) مقطع ابتدایی استان ایلام و مقایسه آن با میزان پیش بینی شده در سند برنامه ملی آموزش برای همه طی دوره مذکور.
هـ) تعیین میزان شاخصهای منابع انسانی( نسبت دانش آموز به معلم، معلم به کلاس دایر و میزان سطح تحصیلات معلمان) مدارس مقطع ابتدایی آموزش و پرورش استان ایلام و مقایسه آنها با میزان پیش بینیهای برنامه ملی آموزش برای همه در استان طی دوره مورد بررسی.
ی) تعیین میزان شاخصهای فضای آموزشی(تراکم دانش آموز در کلاس دایر، تراکم کالبدی، سرانه فضای آموزشی و ضریب بهره برداری از کلاس فیزیکی) مقطع آموزش ابتدایی آموزش و پرورش استان ایلام و مقایسه آنها بامیزان پیش بینی شده این شاخصها در برنامه ملی آموزش برای همه استان طی دوره مورد بررسی.
1-5) سؤالات پژوهش:
میزان نرخ قبولی مقطع ابتدایی آموزش و پرورش استان ایلام در مقایسه با نسبت پیش بینی شده در برنامه ملی آموزش برای همه استان طی دوره مورد نظرچگونه است؟
میزان نرخ مردودی مقطع ابتدایی آموزش و پرورش استان ایلام در مقایسه با نسبت پیش بینی شده در برنامه ملی آموزش برای همه استان طی دوره مورد نظرچگونه است؟
میزان نرخ ترک تحصیل مقطع ابتدایی آموزش و پرورش استان ایلام در مقایسه با نسبت پیش بینی شده در برنامه ملی آموزش برای همه استان طی دوره مورد نظرچگونه است؟
میزان نرخ ماندگاری مقطع ابتدایی آموزش و پرورش استان ایلام در مقایسه با نسبت پیش بینی شده در برنامه ملی آموزش برای همه استان طی دوره مورد نظرچگونه است؟
میزان نرخ فارغ التحصیلی پایه پنجم مقطع ابتدایی آموزش و پرورش استان ایلام در مقایسه با نسبت پیش بینی شده در برنامه ملی آموزش برای همه استان طی دوره مورد نظرچگونه است؟
میزان نرخ میانگین طول تحصیل مقطع ابتدایی آموزش و پرورش استان ایلام در مقایسه با نسبت پیش بینی شده در برنامه ملی آموزش برای همه استان طی دوره مورد نظرچگونه است؟
میزان نسبت اتلاف مقطع ابتدایی آموزش و پرورش استان ایلام در مقایسه با نسبت پیش بینی شده در برنامه ملی آموزش برای همه استان طی دوره مورد نظرچگونه است؟
میزان نرخ ضریب کارایی مقطع ابتدایی آموزش و پرورش استان ایلام در مقایسه با نسبت پیش بینی شده در برنامه ملی آموزش برای همه استان طی دوره مورد نظرچگونه است؟
میزان نرخ رشد دانش آموزان مقطع ابتدایی آموزش و پرورش استان ایلام در مقایسه با نسبت پیش بینی شده در برنامه ملی آموزش برای همه استان طی دوره مورد نظرچگونه است؟
میزان نرخ سهم دانش آموزان به تفکیک پسر و دختر مقطع ابتدایی آموزش و پرورش استان ایلام در مقایسه با نسبت پیش بینی شده در برنامه ملی آموزش برای همه استان طی دوره مورد نظرچگونه است؟
میزان نرخ سهم دانش آموزان روستایی مقطع ابتدایی آموزش و پرورش استان ایلام در مقایسه با نسبت پیش بینی شده در برنامه ملی آموزش برای همه استان طی دوره مورد نظرچگونه است؟
میزان نرخ سهم دانش آموزان غیر انتفاعی مقطع ابتدایی آموزش و پرورش استان ایلام در مقایسه با نسبت پیش بینی شده در برنامه ملی آموزش برای همه استان طی دوره مورد نظرچگونه است؟
میزان نرخ پوشش ظاهری تحصیلی مقطع ابتدایی آموزش و پرورش استان ایلام در مقایسه با نسبت پیش بینی شده در برنامه ملی آموزش برای همه استان طی دوره مورد نظرچگونه است؟
میزان نرخ نسبت دانش آموز به معلم مقطع ابتدایی آموزش و پرورش استان ایلام در مقایسه با نسبت پیش بینی شده در برنامه ملی آموزش برای همه استان طی دوره مورد نظرچگونه است؟
میزان نرخ نسبت معلم به کلاس دایرمقطع ابتدایی آموزش و پرورش استان ایلام در مقایسه با نسبت پیش بینی شده در برنامه ملی آموزش برای همه استان طی دوره مورد نظرچگونه است؟
میزان نرخ سطح تحصیلات معلمان مقطع ابتدایی آموزش و پرورش استان ایلام در مقایسه با نسبت پیش بینی شده در برنامه ملی آموزش برای همه استان طی دوره مورد نظرچگونه است؟
میزان نرخ تراکم دانش آموز در کلاس دایر مقطع ابتدایی آموزش و پرورش استان ایلام در مقایسه با نسبت پیش بینی شده در برنامه ملی آموزش برای همه استان طی دوره مورد نظرچگونه است؟
میزان نرخ تراکم کالبدی مقطع ابتدایی آموزش و پرورش استان ایلام در مقایسه با نسبت پیش بینی شده در برنامه ملی آموزش برای همه استان طی دوره مورد نظرچگونه است؟
میزان نرخ سرانه فضای آموزشی مقطع ابتدایی آموزش وپرورش استان ایلام در مقایسه با نسبت پیش بینی شده در برنامه ملی آموزش برای همه استان طی دوره مورد نظرچگونه است؟
میزان نرخ ضریب بهره برداری از کلاس فیزیکی مقطع ابتدایی آموزش و پرورش استان ایلام در مقایسه با نسبت پیش بینی شده در برنامه ملی آموزش برای همه استان طی دوره مورد نظرچگونه است؟
1-6) فرضیات پژوهش:
فرضیه1: بین شاخصهای نرخ جریان دانش آموزی (نرخ ارتقا، نرخ مردودی و نرخ ترک تحصیل) در دانش آموزان دختر و دانش آموزان پسر تفاوت معنی داری وجود دارد.
فرضیه2: بین شاخصهای نسبت اتلاف و ضریب کارایی در دانش آموزان دختر و دانش آموزان پسر تفاوت معنی داری وجود دارد.
فرضیه3: بین شاخص درصد فارغ التحصیلی در دانش آموزان دختر و دانش آموزان پسر تفاوت معنی داری وجود دارد.
فرضیه4: بین شاخص درصد رشد مقطع ابتدایی آموزش و پرورش استان ایلام و میزان پیش بینی شده این شاخص در برنامه ایفا استان طی دوره مورد بررسی تفاوت معناداری وجود دارد.
فرضیه5: بین شاخصهای ترکیب دانش آموزی (سهم دانش آموز دختر و سهم دانش آموز غیر انتفاعی) مقطع ابتدایی آموزش و پرورش استان ایلام و میزان پیش بینی شده این شاخص در برنامه ایفا استان طی دوره مورد بررسی تفاوت معناداری وجود دارد.
فرضیه6: بین شاخص سهم دانش آموز روستایی مقطع ابتدایی آموزش و پرورش استان ایلام و میزان پیش بینی شده این شاخص در برنامه ایفا استان طی دوره مورد بررسی تفاوت معناداری وجود دارد.
فرضیه7: بین شاخص پوشش ظاهری تحصیلی مقطع ابتدایی آموزش و پرورش استان ایلام و میزان پیش بینی شده این شاخص در برنامه ایفا استان طی دوره مورد بررسی تفاوت معناداری وجود دارد.
فرضیه8: بین شاخص میانگین نسبت دانش آموز به معلم مقطع ابتدایی آموزش و پرورش استان ایلام و میزان پیش بینی شده این شاخص در برنامه ایفا استان طی دوره مورد بررسی تفاوت معناداری وجود دارد.
فرضیه9: بین شاخص میانگین تحصیلات معلمان مقطع ابتدایی آموزش و پرورش استان ایلام و میزان پیش بینی شده این شاخص در برنامه ایفا استان طی دوره مورد بررسی تفاوت معناداری وجود دارد.
فرضیه10: بین شاخصهای تراکم دانش آموز در کلاس دایر و ضریب بهره برداری از کلاس فیزیکی مقطع ابتدایی آموزش و پرورش استان ایلام و میزان پیش بینی شده این شاخص در برنامه ایفا استان طی دوره مورد بررسی تفاوت معناداری وجود دارد.
فرضیه11: بین شاخص سرانه فضای آموزشی مقطع ابتدایی آموزش و پرورش استان ایلام و میزان پیش بینی شده این شاخص در برنامه ایفا استان طی دوره مورد بررسی تفاوت معناداری وجود دارد.
1-7) تعاریف مفهومی متغیرها و اصطلاحات
الف) کارایی9:
کارایی عبارت است از به دست آوردن حداکثر تولید با حداقل منابع. بدین معنی که بتوان بیشترین محصول را با تعداد مشخصی از نهاده تولید نمود و یا بتوان با یک سطح معینی از نهادهها به حداکثر مقدار محصول دست یافت(عمادزاده، 1382).
ب) کارایی درونی10:
کارایی درونی عبارت است از نسبت محصول آموزشی به دست آمده به هزینههای به کار رفته در دادهها (عمادزاده، 1382). در این تحقیق به منظور بررسی میزان کارایی درونی آموزش ابتدایی استان ایلام وبا توجه به اهداف آن از شاخصهای کارایی درونی استفاده میشود. یعنی تعداد ورودیهای یک دوره را در طی چند سال از لحاظ محصول آن شامل نرخ ارتقاء، مردودی، ترک تحصیل و میزان اتلاف و ضریب کارایی و نرخ ماندگاری و درصد فارغالتحصیلی که شاخصهای اصلی برآورد کارایی درونی میباشند و شاخصهای دیگری چون ترکیب دانش آموزی، فضای آموزشی و نیروی انسانی را بررسی نماییم.
پ) برنامه ملی آموزش برای همه (ایفا):
آمـوزش بـراي همـه، برنـامهاي اسـت كه در سـال 1369 (1990 ميلادي) در جامتين تايلند به همت پنج سازمان بينالمللي يونسكو، يونيسف، صندوق جمعيت سازمان ملل متحد، بانك جهاني و برنامه عمران ملل متحد با هدف گسترش سواد در جهان، افزايش فرصتهاي يادگيري براي همگان و بهبود كيفيت يادگيري برگزار شد( موسوی، 1383).
ت) ملاک:
ملاکها عبارت است از ویژگیها یا جنبههایی از پدیده مورد ارزیابی که قضاوت در مورد آنها انجام میپذیرد. یا ملاکها عبارت است از ویژگیهایی از نظام مورد ارزیابی که به عنوان جنبههای اصلی یا با اهمیت نظام برای قضاوت منظور میشود (بازرگان، 1388).
ث) شاخص11(مقیاس، نشانگر):
شاخصهاي آموزشي: علائم و معيارهايي هستند كه مسير را مشخص ساخته و به تشخيص وضعيت موجود نظام آموزشي كمك ميكند. سیر تکوین این امر نخست در ایالات متحده آمریکا آغاز شد. سپس سازمان همکاری توسعه اقتصادی در دهه 1990 کوشش کرده است تا یک سیستم نشانگرهای آموزشی مورد استفاده در سطح بینالمللی را تدوین کند. این سازمان موفق شده است که مجموعه نشانگرهای آموزشی متشکل از حدود 30 نشانگر را تدوین کند. دادههای حاصل از این نشانگرها در یک نشریه سالانه با عنوان نگاهی به آموزش12 منتشر میشود (بازرگان، 1388).
نظر به این که نشانگرها (شاخصهای آموزشی) از یک سو به عنوان ابزاری برای سنجش عملکرد یک ملاک، به کار رفته و از سوی دیگر به منظور شفافیت در نظام آموزشی تدوین شده و مورد استفاده قرار میگیرند، بنابراین اطلاعات و دادههای موجود که از عملکرد اجزای نظام آموزشی ناشی می شود، به شرط متعارف و همسان بودن آنها در نشان گرها، معنیدار بوده و میتوان دربارهی آنها قضاوت کرد. لذا ضروری است که برای استفاده از دادهها در نشانگرهای آموزشی، ویژگیهای خاص مورد توجه قرار گیرد تا این نشانگرها برای سنجش میزان دست یابی به کیفیت درونی نظام آموزشی و مقایسهی آن با دیگر نظامهای آموزشی، ابزاری مطمئن محسوب گردند. تحقق چنین امر مهمی به دقت نظر در گردآوری و کیفیت دادهها، و در نهایت به کیفیت نشانگرها که به عنوان ابزار اندازهگیری مورد استفاده قرار میگیرند بستگی دارد (وفادارو همکاران، 1385).
نشانگرها یا شاخصهای آموزشی به عنوان ابزاری برای شناخت بیش تر نظام آموزشی، نقشی منحصر به فرد بر عهده دارند، زیرا با تدوین و بررسی آنها ضمن پاسخ گویی به پرسشهای متعدد نظام آموزشی، شناخت بیشتر و درک درست از موقعیت آن نیز به وجود میآید. بررسی نشانگرها نقاط ضعف و قوت نظام آموزشی را مشخص میسازد؛ امری که به نوبهی خود، زمینههای لازم جهت انتخاب برنامههای مورد نیاز نظام آموزشی را به وجود میآورد تا بدین وسیله اقدامات مورد انتظار و برنامههای آتی آن برای رفع مشکلات، مشخص شود. این تشخیص، برای بهبود وضعیت نظام آموزشی اهمیتی حیاتی دارد. زیرا نظامهای آموزشی برای کارایی بیشتر و بهبود عملکرد خود به راهنمای عمل نیاز دارند تا اطمینان حاصل نمایند که به مقصد مورد نظر دست خواهند یافت. تجزیه و تحلیل اجزای مختلف نظام آموزشی به وسیلهی نشانگرها منجر به نتایج ذیل میگردد:
قوت یا ضعف عملکرد نظام های آموزشی در مقایسه با یکدیگر تشخیص داده میشود
قوت یا ضعف نظام آموزشی در مقایسه با خود در طول زمان مشخص میگردد
نقاط ضعف یا قوت نظام آموزشی مشخص شده و به شفاف سازی آنها کمک میشود
نقاط ضعف بخشهایی از نظام آموزشی که متناسب با بقیهی اجزای آن عمل نکردهاند مشخص میشود. این امر به تعیین اولویت برنامهها کمک میکند
کیفیت آموزشهای ارائه شده مشخص میشود تا بدین ترتیب زمینههای لازم برای پاسخ گویی بخشهای مختلف آموزش و پرورش فراهم گردد
شاخصهای مورد نظر و فرمولهای آنها به شرح ذیل میباشند:
شاخصهای کارایی درونی بر اساس نتایج امتحانات ( نرخ ارتقاء، مردودی، ترک تحصیل).
