جمع
گوش دادن به آرای دوستان
کشف کردن مغالطات ديگران
جمعی بودن
17
0
3
0
2
1
3
1
1
1
3
1
1
فعالیت
13
2
1
2
1
0
2
0
0
0
1
1
3
تصاویر
%6
21
8
0
1
0
0
2
1
0
0
1
0
2
1
متن
استفاده از معیارها در قضاوت ها
بررسی ابعاد فلسفی موضوع
قضاوت صحیح
11
1
1
1
1
0
1
1
1
1
0
1
2
فعالیت
2
0
0
0
0
1
0
0
0
0
1
0
0
تصاویر
%8
29
13
0
1
1
0
2
1
0
0
1
1
2
4
متن
برقراری ارتباط منطقی میان رویدادها،
واقعیتها، مفاهیم و اصول کلی
سازماندهی نظریات ومفاهیم بطور منطقی
بهرهگیری از قواعد منطق درنقد اظهارات
منطقی بودن
12
1
1
1
1
1
2
0
1
1
1
1
1
فعالیت
4
0
0
0
1
0
0
0
0
1
0
1
1
تصاویر
%5
18
7
0
0
0
0
2
1
0
0
0
0
1
2
متن
بیان کردن نظرات خود بدون دلهره
توجه به امکان اشتباه بودن نظر خود
پذیرش نقد منطقی دیگران
صراحت داشتن
8
1
1
0
1
1
1
0
0
1
0
1
1
فعالیت
3
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
1
2
تصاویر
%100
361
90
101
170
مجموع
%64
562
145
112
305
مجموع کل واحدهای کتب درسی بر اساس تعداد پاراگراف ، انواع فعالیت و تصاویر
که داده‌های جدول (4-20) در جدول (4-21)، نمای کلی میزان محتوای دارای تفکر انتقادی کتاب مطالعات اجتماعی پایه‌ی ششم ابتدایی را در مقایسه با کل محتوای کتاب مطالعات اجتماعی پایه‌ی ششم ابتدایی از نظر وجود مولفه‌های تفکر انتقادی نشان می‌دهد و نتايج زير حاصل شده است:
جدول 4-21 بررسی میزان محتوا دارای تفکر انتقادی نسبت به کل محتوا در اجتماعی ششم ابتدایی
مولفه‌ها
جمع واحد دارای انتقادی
درصد به نسبت دارای انتقادی
مجموع کل
واحدها
درصد نسبت به مجموع
متن
170
%47
305
%56
فعالیت
101
%28
112
%90
تصاویر
90
%25
145
%62
مجموع دارای انتقادی
361
%100
562
%64
از مجموع کل واحدهای کتاب مطالعات اجتماعی پایه‌ی ششم دوره‌ی ابتدایی که 562 واحد شامل 305 واحدمتن و 112 واحد فعالیت و 145 تصویر می باشد که 361 واحد آن دارای تفکر انتقادی می‌باشد یعنی %64 از کل واحدهای کتاب دارای مولفه‌های تفکر انتقادی می‌باشد که بر حسب تمایز متن و فعالیت و تصاویر ؛ از 305 واحد متن ،170 واحد آن (%56) دارای تفکر انتقادی می‌باشد و از 112 واحد فعالیت 101واحد آن دارای تفکر انتقادی (%90) می‌باشد و از 145 واحد تصاویر 90 واحد آن دارای تفکر انتقادی (%62) می‌باشد.
همچنین داده‌های جدول (4-20) در جدول (4-22) و نمودار مربوط به آن، نمای کلی میزان هر کدام از مولفه‌های نه‌گانه‌ی تفکر انتقادی را در مقایسه با هم‌دیگر در محتوای دارای تفکر انتقادی کتاب درسی مطالعات اجتماعی پایه‌ی ششم ابتدایی نشان می‌دهد و نتايج زير حاصل شده است:
جدول 4-22 بررسی میزان مولفه‌های تفکرانتقادی درمقایسه با هم درمطالعات‌اجتماعی ششم ابتدایی
مولفه‌ها
پرسش
گری
تحلیل
ارزیابی
استدلال
ارزیابی
شواهد
تفسیر داده‌ها
جمعی بودن
قضاوت صحیح
منطقی بودن
صراحت داشتن
جمع واحد دارای انتقادی
درصد به نسبت دارای انتقادی
متن
42
43
19
13
21
4
8
13
7
170
47%
فعالیت
14
12
10
8
9
17
11
12
8
101
28%
تصاویر
3
8
5
36
16
13
2
4
3
90
25%
مجموع دارای انتقادی
59
63
34
57
46
34
21
29
18
361
%100
درصد دارای انتقادی
16%
18%
9%
16%
13%
9%
6%
8%
5%
100%
—
از مجموع 361 واحد دارای تفکر انتقادی کل متن و فعالیت و تصاویر تحت عنوان درس؛ 59 واحد آن یعنی %16 مربوط به مولفه پرسشگری، 63 واحد یعنی %18 مربوط به مولفه تحلیل و ارزیابی، 34 واحد یعنی %9 مربوط به مولفه استدلال، 57 واحد یعنی %16 مربوط به مولفه ارزیابی شواهد و مدارک، 46 واحد یعنی %13 مربوط به تفسیر داده‌ها، 34 واحد یعنی %9 مربوط به مولفه جمعی بودن، 21 واحد یعنی %6 مربوط به مولفه قضاوت صحیح، 29 واحد یعنی %8 مربوط به مولفه‌ی منطقی بودن و 18 واحد یعنی %5 مربوط به مولفه‌ی صراحت داشتن اختصاص دارد.
بنابراین می‌توان نتیجه گرفت که بیشترین مقدار فراوانی مولفه‌ها نسبت به کل واحدهای کدگزاری شده(دارای تفکر انتقادی) مربوط به مولفه‌ی تحلیل و ارزیابی(%18) و پرسشگری(%16) و استدلال(%16) می‌باشد و کمترین مقدار فراوانی مربوط به مولفه‌ی قضاوت صحیح(%6) و صراحت داشتن(%5) می‌باشد.
نمودار مربوط به جدول 4-22
4-3-7-سوال هفتم : تا چه اندازه در محتوا(متن، فعالیت، تصاویر) کتاب کار و فناوری پایه ی ششم، به مؤلفه هاي تفكر انتقادي توجه شده است؟
کتاب کاروفناوری پایه‌ی ششم ابتدایی: دارای 93 صفحه با 6 فصل جداگانه می‌باشد که محتوای آن شامل : متن(که قسمت‌های مربوط به هر سرتیتر یک واحد متن در نظر گرفته شده است) فعالیت( آخر فصل و هر پودمان 7 واحد فعالیت در نظر گرفته شده است) و تصاویر مربوطه(که قسمت‌های مربوط به هر سرتیتر یک واحد تصاویر در نظر گرفته شده است) می‌باشد.
با توجه به داده‌هاي به دست آمده از بررسی محتوای کتاب کار و فناوری ششم ابتدایی با مولفه‌های تفکر انتقادی جدول شماره 4-23 نتايج زير حاصل شده است:
جدول 4-23 بررسی مولفه های تفکر انتقادی در محتوای کتب درسی پایه‌ی ششم ابتدایی: کاروفناوری
درصد فراوانی مولفه‌ها
جمع فراوانی مولفه‌ها
جمع اجزاء محتوا
فراوانی مولفه ها در دروس
محتوا
جدول فراوانی
تصاویر
فعالیت
متن
8
7
6
5
4
3
2
1
انواع
شاخص ها
مولفه ها
%15
30
8
0
0
1
3
0
3
متن
شناسایی و بیان مساله
طرح پرسشهای روشن کننده وچالش زا
پرسش گری
22
10
10
0
0
0
2
فعالیت
0
0
0
0
0
0
0
تصاویر
%40
80
8
0
0
0
2
3
3
متن
طبقهبندی : فهم همانندیها و ناهمانندیها
شناسایی ایدههای اصلی
ارزیابی دلایل مطرح شده
اولویت بندی
تحلیل ارزیابی
22
10
10
0
0
1
1
فعالیت
50
0
0
8
9
16
17
تصاویر
%1
1
0
0
0
0
0
0
0
متن
استدلال از مباحث
ارائه مباحث به طور مدلل
توجه به تفاوت بین مدلل و توجیه غیر مدلل
دقت در تشخیص سخنان دو پهلو، دورو و …
استدلال کردن
0
0
0
0
0
0
1
فعالیت
0
0
0
0
0
0
0
تصاویر
%5
10
6
0
0
1
1
0
4
متن
ارزیابی شواهد، مدارک وحقایق اظهارشده
تعریف اصطلاحات و ارزیابی درباره آنها
ارزیابی راه حلها و استفاده از روشهای
سازمان یافته و معتبر
ارزیابی شواهد ، مدارک
1
0
0
0
0
0
1
فعالیت
3
0
0
0
0
0
3
تصاویر
%2
4
0
0
0
0
0
0
0
متن
تمایزقائل شدن بین معانی متفاوت یک واژه
دقت در بکارگیری تعمیمها
بیطرفی در اظهارنظر منطقی
عرضهی چشماندازهای متعدد و متفاوت
نقد و بررسی راه حلهای مورد استفاده
تفسیر
داده ها
1
0
0
0
0
0
1
فعالیت
3
0
0
0
1
1
1
تصاویر
%12
24
1
0
0
0
0
0
1
متن
اظهار نظر در جمع
گوش دادن به آرای دوستان
کشف کردن مغالطات ديگران
جمعی بودن
23
10
10
2
0
0
1
فعالیت
0
0
0
0
0
0
0
تصاویر
%1
1
0
0
0
0
0
0
0
متن
استفاده از معیارها در قضاوت ها
بررسی ابعاد فلسفی موضوع
قضاوت صحیح
1
0
0
0
0
0
1
فعالیت
0
0
0
0
0
0
0
تصاویر
%11
22
1
0
0
0
0
0
1
متن
برقراری ارتباط منطقی میان رویدادها،
واقعیتها، مفاهیم و اصول کلی
سازماندهی نظریات و مفاهیم بطور منطقی
بهرهگیری از قواعد منطق درنقد اظهارات
منطقی بودن
21
10
10
0
0
0
0
فعالیت
0
0
0
0
0
0
0
تصاویر
%14
28
4
0
0
1
0
1
2
متن
بیان کردن نظرات خود بدون دلهره
توجه به امکان اشتباه بودن نظر خود
پذیرش نقد منطقی دیگران
صراحت داشتن
24
10
10
1
1
1
1
فعالیت
0
0
0
0
0
0
0
تصاویر
%100
200
68
116
28
مجموع
%63
315
95
154
66
مجموع کل واحدهای کتب درسی بر اساس تعداد پاراگراف ، انواع فعالیت و تصاویر
که داده‌های جدول (4-23) در جدول (4-24)، نمای کلی میزان محتوای دارای تفکر انتقادی کتاب درسی کار و فناوری پایه‌ی ششم ابتدایی را در مقایسه با کل محتوای کتاب درسی کار و فناوری پایه‌ی ششم ابتدایی از نظر وجود مولفه‌های تفکر انتقادی نشان می‌دهد و نتايج زير حاصل شده است:
جدول 4-23 بررسی میزان محتوا دارای‌تفکر انتقادی نسبت به‌کل محتوا درکاروفناوری ششم ابتدایی
مولفه‌ها
جمع واحد دارای انتقادی
درصد به نسبت دارای انتقادی
مجموع کل
واحدها
درصد نسبت به مجموع
متن
28
%14
66
%42
فعالیت
116
%58
154
%75
تصاویر
56
%28
95
%59
مجموع دارای انتقادی
200
%100
315
%63
از مجموع کل واحدهای کتاب کاروفناوری پایه‌ی ششم دوره‌ی ابتدایی که 315 واحد شامل 66 واحدمتن و 154 واحد فعالیت و 95 واحد تصویر می باشد که 400 واحد آن دارای تفکر انتقادی می‌باشد یعنی %63 از کل واحدهای کتاب دارای مولفه‌های تفکر انتقادی می‌باشد که بر حسب تمایز متن و فعالیت و تصاویر ؛ از 66 واحد متن ،28 واحد آن (%42) دارای تفکر انتقادی می‌باشد و از 154 واحد فعالیت 116 واحد آن دارای تفکر انتقادی (%75)می‌باشد واز 95 واحد تصاویر56 واحد آن دارای تفکر انتقادی (%59) می‌باشد.
همچنین داده‌های جدول (4-23) در جدول (4-25) و نمودار مربوط به آن، نمای کلی میزان هر کدام از مولفه‌های نه‌گانه‌ی تفکر انتقادی را در مقایسه با هم‌دیگر در محتوای دارای تفکر انتقادی کتاب درسی کار و فناوری پایه‌ی ششم ابتدایی نشان می‌دهد و نتايج زير حاصل شده است:
جدول 4-25 بررسی میزان مولفه‌های تفکر انتقادی در مقایسه با هم در کار و فناوری ششم ابتدایی
مولفه‌ها
پرسش
گری
تحلیل
ارزیابی
استدلال
ارزیابی
شواهد
تفسیر داده‌ها
جمعی بودن
قضاوت صحیح
منطقی بودن
صراحت داشتن
جمع واحد دارای انتقادی
درصد به نسبت دارای انتقادی
متن
8
8
0
6
0
1
0
1
4
28
%14
فعالیت
22
22
1
1
1
23
1
21
24
116
%58
تصاویر
0
50
0
3
3
0
0
0
0
56
%28
مجموع دارای انتقادی
30
80
1
10
4
24
1
22
28
200
%100
درصد دارای انتقادی
%15
%40
%1
%5
%2
%12
%1
%11
%14
%100
—
از مجموع 200 واحد دارای تفکر انتقادی کل متن و فعالیت و تصاویر تحت عنوان درس؛ 30 واحد آن یعنی %15 مربوط به مولفه پرسشگری، 80 واحد یعنی %40 مربوط به مولفه تحلیل و ارزیابی، 1 واحد یعنی %1 مربوط به مولفه استدلال، 10 واحد یعنی %5 مربوط به مولفه ارزیابی شواهد و مدارک، 4 واحد یعنی %2 مربوط به تفسیر داده‌ها، 24 واحد یعنی %12 مربوط به مولفه جمعی بودن، 1 واحد یعنی %1 مربوط به مولفه قضاوت صحیح، 22 واحد یعنی %11 مربوط به مولفه‌ی منطقی بودن و 28 واحد یعنی %14 مربوط به مولفه‌ی صراحت داشتن اختصاص دارد.
بنابراین می‌توان نتیجه گرفت که بیشترین مقدار فراوانی مولفه‌ها نسبت به کل واحدهای کدگزاری شده(دارای تفکر انتقادی) مربوط به مولفه‌ی تحلیل و ارزیابی(%40) و پرسشگری(%15) می‌باشد و کمترین مقدار فراوانی مربوط به مولفه‌ی استدلال(%1) و قضاوت صحیح(%1) می‌باشد.
نمودار مربوط به جدول 4-25
4-3-8-سوال هشتم : تا چه اندازه در محتوای کتاب تفکر و پژوهش پایه ی ششم، به مؤلفه هاي تفكر انتقادي توجه شده است؟
کتاب تفکروپژوهش پایه‌ی
