
بنابراین مدیریت صحیح تجهیزات، نگهداری و ذخیره آنها از جمله مسائلی است که از اهمیت ویژهای برخوردار میباشد[25]. با استفاده از فناوری RFID بهطوری که با نصب برچسب الکترونیکی RFID که شامل یک شماره منحصر به فرد است، تمامی اطلاعات مربوط به دارو یا وسیله مورد نظر در بانک اطلاعاتی ذخیره میشود. انبار بیمارستانها نیز مجهز به قفسههای هوشمند میشود که این قفسهها، ترکیبی از یک آنتن داخلی و قرائت کننده RFID هستند و تمام مشخصات برچسبها از جمله تاریخ و میزان مصرف، کارخانه تولید شده را در خود نگهداری میکنند. هنگامی که زمان انقضای دارو فرا میرسد، قرائت کننده RFID این موضوع را به پایگاه مرکزی اطلاع میدهد تا مسئولین آن را بررسی نمایند. زمانی که پزشک درخواست دارو یا ابزاری را از انبار میکند، بلافاصله در سیستم مرکزی بیمارستان ثبت میشود و دارو یا وسیله مورد نظر برای پزشک رزرو میشود. به محض اینکه کارکنان انبار آن قطعه را از قفسه هوشمند بردارند تا به فرد درخواست کننده تحویل دهند، قرائت کننده تشخیص میدهد و اطلاعات لازم را به سیستم مرکزی ارسال میکند تا فهرست موجودی انبار بهروز شود. در صورتی که میزان موجودی بخشی از انبار نیز از حد معینی کمتر شود، سیستم مرکزی به پرسنل مربوطه هشدار میدهد. این روش از مزایای جانبی دیگری نیز برخوردار است، بطوری که شناسایی خودکار فرد درخواست کننده، دلیل و زمان درخواست، نام بیمار استفاده کننده از دارو، تهیه صورتحساب در صورت لزوم را فراهم مینماید[27]. در بیمارستانها RFID برای پیگیری تجهیزات گرانقیمت و نایاب استفاده میشود. علاوه بر آن یکی از مزایای مهم استفاده از آن در ردیابی کارکنان است. برای مثال در بسیاری از بیمارستانها تختها و تجهیزات وابسته به دلیل جابجایی در سراسر بیمارستان مفقود شده یا مکان دقیق آنها مشخص نمیباشد. اتصال این اموال به تگهای RFID این اطمینان را حاصل میکند که این تجهیزات در جهتی موثرتر مورد استفاده قرار بگیرند و به راحتی یافت شوند. از همین طریق میتوان کارکنان یک بیمارستان را ردیابی کرد. با این کار این اطمینان حاصل میگردد که افراد کلیدی و پرسنل در مواقع اورژانسی سریعتر یافت شوند و در محل مستقر گردند. تگهای نیمهفعال به یک سنسور مجهز میگردند. برای مثال در حمل و نقل خون، این اطمینان حاصل میشود که در طول حمل و نقل خون از دمای بحرانی که باعث فاسد شدن آن میشود، اطمینان حاصل شود. همچنین بیماران نیز با تجهیز به یک تگ نیمهفعال با سنسور، همیشه تحت نظارت خواهند بود[27].
۲-۵-۴- مدیریت انبار
اطلاع از موجودي انبار براي مديريتهاي مختلف يك سازمان از اهميت بالايي برخوردار است. مديريت بايد بداند كدام ماده اوليه با كمبود مواجه شده و كدام محصول فروش بيشتري داشته است. بلادرنگ نمودن اطلاعات انبار، به برنامه ريزي صحیحتر و صرفه جويي بيشتر در هزينه هاي خريد، نگه داری و لجستيكي مي انجامد. مديريت انبارهاي كالا يكي از مهمترين كاربردهاي RFID میباشد. به کمک این فناوری ميتوان ورود و خروج كالا به/از انبار را به صورت خودكار و با صرف زمان و نيروي كار كمتر و در نتيجه هزينه پايين تر، كنترل و مديريت نمود. با استفاده از نرم افزارهايي كه به اين منظور توسعه يافته اند، امكان مكانيابي و صورتبرداري سريع و دقيق كالاها حتي در حين جابجايي كالا فراهم ميشود. علاوه براین، تشخيص و رسيدگي به موارد بازگشت كالا از سطح فروش به انبار (در صورت معيوب بودن كالا) سريعتر خواهد بود[28].
روش هاي سنتي شمارش اموال و رديابي انتقال دارايیها، توانايي ارائه موجودي لحظهاي و بلادرنگ را ندارند. بدين ترتيب بيشتر تصميمها بر اساس اطلاعات قديمي و گاهی غلط انجام خواهد شد. سرعت جمعآوري اطلاعات موجودي انبار با هيچ يك از سيستم هاي مديريت انبار يا نرم افزارهاي برنامهريزي منابع سازماني تامين نمیگردد. به علاوه، عامل مهم در استفاده از RFID در انبار، حذف خطاي انساني است. همچنين RFID مي تواند نقش مفيد و مهمي در جلوگيري از سرقت يا گم شدن كالا در انبار داشته باشد[29].
۲-۵-۵- کنترل تردد56
با استفاده از فناوری RFID سيستمهاي كنترل تردد الكترونيكي، ورود و خروج افراد به ساختمانها، اتاقها و محدودهها را به صورت خودكار كنترل ميكنند. در عين حال شركتها از سيستمهاي كنترل تردد مبتني بر RFID استفاده اي بيشتر از باز و بسته كردن درها ميكنند. مانند اجرا كردن قوانيني در محيط كار كه مجموعه را به سمت اهداف سازمان حركت دهد. در عين حال باعث ايمني محيط كار، دسترسي راحت پرسنل به قسمتهاي مجاز و حفظ حريم خصوصي افراد ميشود. اين سيستمها خصوصا در مديريت همايشها و سمينارها و ديگر مواردي كه كنترل نامحسوس موردنظر است، كاربرد پيدا كرده است. با استفاده از RFID در اينگونه كاربردها، ميتوان از صف هاي طويل در ورودي سالن ها و يا به هنگام غذاخوري جلوگيري نمود و اطلاعات مفيدي از آمار شركت كنندگان در هر سخنراني يا هرسالن را استخراج نمود.[30]
۲-۵-۶- ردیابی و تشخیص حیوانات
يكي از كاربردهاي وسيع و رو به رشد فناوری RFID مربوط به تشخيص و ثبت اطلاعات حيوانات مي شود. تگهای RFID در پرورش گونههاي با ارزش، براي حيوانات آزمايشگاهي، حيوانات گوشتي و لبني، حيات وحش و باغ وحشهاي طبيعي استفاده ميشود. از اين ميان، نگهداري و پرورش حيوانات گوشتي و لبني سهم عمده اي را به خود اختصاص دادهاند. در اين كاربرد، تگ به زير پوست حيوان تزريق مي شود يا از گوش يا گردن آن آويزان مي شود. اين تگ به نوعي پرونده حيوان مذكور است. سن حيوان، مكان و گله اي كه به آن تعلق دارد، درجه حرارت بدن آن، نوع و مدت مصرف غذا از جمله اطلاعاتي است كه تگ مي تواند در خود ذخيره كند. كنترل دماي بدن حيوانات مي تواند اطلاعاتي را در زمينه سلامتي، وضعيت توليد مثل و بارداري در اختيار محقق قرار دهد. در صورت بروز بيماري در يك گونهی حیوانی، RFID به شناسايي آن گونه در كشتارگاه كمك مي كند و به اين ترتيب از مصرف گوشت آن جلوگيري به عمل میآيد. در ايالت مينسوتا بالغ بر چهارصد هزار دلار براي فاز اول توسعه سيستم تشخيص مزرعههاي نگهداري حيوانات، غذاي حيوانات و بازار فروش آنها سرمايهگذاري شده است. حيوانات گوشتي و لبني، تگ گذاري مي شوند و اطلاعات مربوط به آنها در پايگاه داده، ثبت مي گردد. به اين ترتيب سلامت حيواناتي كه از گوشت يا شير آنها استفاده مي گردد، مشخص مي شود.[8]
۲-۵-۷- سیستمهای هوشمند
میتوان به كمك RFID سنسورهاي عادي مانند سنسورهاي دما، لرزش، رطوبت، فشار و .. را تبديل سنسورهاي هوشمندي كرد كه در زمينه هاي متنوعي همچون صنعت، كشاورزي و نظامي مفيد مي باشند. اين سنسورها میتوانند در كنترل محلي نيز سهيم باشند. اين سنسورها، حالت مورد نظر اعم از دما، لرزش و .. را به طورخودكار و بدون استفاده از سيم، به آنتن ها ارسال ميکنند. به عنوان نمونه ميتوان به جمع آوري اطلاعات دما و فشار در پالايشگاهها و نيروگاهها و در نقاطي اشاره كرد كه سيم كشي يا حضور فيزيكي افراد بسيار خطرناك ميباشد. در اين مناطق، استفاده از سنسورهاي هوشمند كه اطلاعات را به گيرنده ارسال ميدارند، راه حلي بسيار مطمئن جهت جلوگيري از انفجار يا آسيب هاي ديگر براي پرسنل است. یا در صنعت ساخت ماشین لباسشویی هوشمندی که قادر است تگهای RFID روی لباسها را خوانده و با توجه به اطلاعات آنها از جمله نوع پارچه لباس و رنگ درجهی شست و شو را تنظیم کند و در صورتی که فرد قصد شستن نادرستی از رنگ و جنس لباسها را دارد، اخطار لازم را به او بدهد. یا مثالی دیگر یخچالی است که میتواند مواد غذایی داخل خود را شناسایی نموده و هر زمان که یکی از آنها مانند شیر، تاریخ انقضای آن نزدیک شد به صاحب خانه خبر دهد. و در اخر مثالی در صنعت خودروسازی که میتوان با استفاده از یک برچسب هوشمند RFID در لاستیک اتومبیل، وقتی باد لاستیک کم میشود یا مشکلی بهوجود میآید، به راننده هشدار داده و از بروز تصادف جلوگیری کند[25].
فناوری RFID علاوه بر کاربردهایی که در بالا به آن اشاره شد در کنترل ورود و خروج وسایط نقلیه، مدیریت کتابخانهها، تحلیلهای آزمایشگاهی، کنترل دستیابی، کنترل ورزشکاران در یک ماراتن ورزشی، شناسایی خودرو و زمینههای مختلف علمی و صنعتی کاربرد دارد. سعی کردم با ذکر کاربردهای بالا بخش جامعی از فعالیتهایی که با RFID قابل پیادهسازی هستند را بیان کنم.
در آینده RFID برای بهبود خدمات پس از فروش نیز استفاده خواهد شد. از آنجا که تگهای RFID بعد از فروش کالا نیز قابل استفاده هستند پس میتوانند کمک بزرگی برای شرکتهای خدماتی برای ردگیری کالاهای معیوب باشند. وقتی کالایی به هر دلیل مرجوع میشود سیستم با خواندن تگ اطلاعات مربوط به محصول را گرفته و تاریخچه مخصول را ارائه میدهد. به طور مثال تاریخ خرید، تعداد مرجوعات، عیوب و تاریخ انقضای گارانتی کالا را به دست میآورد و ردگیری آن را به مراتب آسانتر خواهد کرد[31]. مشکل کاربرد RFID در خدمات بعد از فروش این است که مشتری ممکن است تصور کند حریم خصوصی وی رعایت نشده است به این دلیل که آنان فکر میکنند بعد از خرید کالا، کالای موردنظر در حال ردگیری است.
۲-۶- موانع در انتشار و پیادهسازی فناوری RFID
توسعه برنامهها و کاربردهای RFID در صنایع مختلف و رشد چشمگیر آن فقط باعث ایجاد مزایا و فرصتهای بالقوه نمیشود، بلکه چالشها و محدودیتهایی را به همراه خواهد داشت که برای رسیدن به هدف باید حل و فصل شوند. از این محدودیتها می توان به چالشهای تکنولوژیک، هزینههای پیادهسازی، استانداردسازی، نگرش مصرفکننده، پذیرش کارکنان و در نهایت همهگیر بودن فناوری بارکد اشاره کرد که به توضیح آنها خواهیم پرداخت [32].
۲-۶-۱- چالشهای فناوری
چندین چالش تکنولوژیک برای پیادهسازی هرچه بهتر زیرساخت RFID وجود دارند که باید حل و فصل شوند. همانطور که در مطالب بالا در مورد فرکانسها و تگهای RFID گفته شد، تگهای UHF قابلیت نفوذپذیری در مایعات را ندارند و باید در محیط کاری فلزی از آنها استفاده کرد. طول موج های کوتاه تر UHF دارای استعداد بیشتری جهت جذب در آب میباشند. به همین دلیل است که اغلب از تگهای HF برای برچسب گذاری مواد مایع استفاده می گردد. در چنین مواردی میتوان از تگهای UHF نیز استفاده کرد ولی محدوده موثر خواندن آن به طرز محسوسی کاهش خواهد یافت. از آنجا که تگهای UHF به مراتب مناسبترین تگ برای استفاده در تولید انبوه57 است، باید راهحلی برای برای به حداقل رساندن خطا پیدا کرد. نصب چندین تگخوان در محل میتواند راه حل مناسبی باشد تا آنجا که همه تگخوانها از یک روش یکسان برای خواندن استفاده کنند [32]. مشکل این سیستم آن است که ممکن است بعضی کالاها توسط چند دستگاه خوانده شوند و در نتیجه چندین بار خوانده میشوند و در سیستم مرکزی ایجاد خطا میکنند. بعضی سیستمهای RFID تنها ورودی تگ خوانهای مربوط به کالای خاص را میپذیرند بنابراین اگر تگی چندبار خوانده شود توسط سیستم مورد قبول قرار نخواهد گرفت. پس ایجاد یک بستر نرمافزاری مناسب برای تشخیص چنین کاربردی الزامی است.
محیطهای فلزی بر روی تمامی فرکانس های RFID تاثير میگذارند. سیگنال های فرکانس راديويی قادر به عبور از فلزات نمیباشند و در مواردی که مواد فلزی در مجاورت آنتن کدخوان و یا آنتن تگ قرار بگیرد، رفتار و خصایص سیستم دستخوش تغییرات عمدهای میگردد. یکی از اثرات مشترک فلزات بر روی فرکانس های HF و UHF، تغییر خودالقايی آنتن میباشد که پيامد آن کاهش محدوده خواندن خواهد بود. یکی دیگر از اثرات مواد فلزی بر روی هر دو نوع فرکانس، جذب انرژی RF توسط فلزات است. با این که هر دو نوع فرکانس قادر به نفوذ از طریق یک شی فلزی نمی باشند، اثر جذب در تگ های HF و UHF رفتاری کاملا متفاوت دارد. در تگ های HF، یک محدوه خواندن ضعیف وجود دارد در
