معيارها، گزينه‌ها و .. محاسبه گردد(Ramik, 2006). بطوريکه خروجي وزن‌هاي اين روش مي‌تواند در رويکرد TOPSIS فازي به منظور رتبه‌بندي گزينه‌ها مورد استفاده قرار گيرد(Semih et al., 2009).
روش لگاريتمي‌حداقل مجذورات براي محاسبه وزن‌هاي فازي بصورت زير نشان داده شده است:
بطوريکه
در این روش ابتدا بر اساس اعداد فازی مثلثی بدست آمده و با استفاده از میانگین هندسی برای تمام شاخصها اعداد فازی مربوطه را بدست می آوریم سپس مجموع حد وسط اعداد فازی بدست آورده و از فرمول زیر استفاده می نماییم .
وسپس تمام اعداد راکه از میانگین هندسی بدست آمده است بر مجموع بالا تقسیم می نماییم و برای این کار از فرمول زیر استفاده می کنیم :
لازم بذکر است که دو ماتریسی که بدست آمده یعنی ماتریسهای هر شاخص و ماتریسی که از روش فوق بدست آمده است را باید با استفاده از روش لگاريتمي‌حداقل مجذورات را برای بدست آوردن وزنهای نهایی استفاده کنیم.
2-9- معرفی تکنیک TOPSIS
TOPSIS یکی از روشهای مرسوم در بحث تصميمگيري چند معیاره (MADM) می باشد که از قابلیت‌ها‌ی قابل توجهی برخورداراست .
برای استفاده از این روش نیاز به یک ماتریس تصميمگيري داریم که سطر‌ها‌ی این ماتریس گزینه‌ها و ستون‌ها‌ی آن معیارها می باشد ( آذر و رجب زاده 1381:اصغر پور 1373) با یک رویکرد سیستمی میتوان تکنیک تصميمگيري TOPSIS را به فضای فازی توسعه داد استفاده از این رویکرد به خصوص در زمانی که هدف حل یک مساله تصميمگيري به صورت گروهی می باشد بسیار کارسازتر است . برای افزایش دقت محاسباتی می توان فرض نمود که درجات اهمیت شاخص‌ها‌ی تصميمگيري و همچنین نر خ‌ها‌ی متغیر‌ها‌ی کیفی بصورت متغيرهاي كلامي‌گرد آوری شده است .در محیط فازی می توان متغیر‌ها‌ی کلامی را در قالب فازی تعریف نمود . بسیاری از تکنیکهای تصميمگيري در محیط فازی که در یک فضای n بعدی تصميمگيري ،اتخاذ کنندگان تصمیم لازم است تا براساس متغیر‌ها‌ی کلامی درایه‌ها‌ی ماتریس مورد نظر را تکمیل نمایند . در مرحله جمع آوری اطلاعات تکنیک TOPSIS درجه اهمیت معیارها و همچنین امتیازات گزینه‌ها در هریک از معیارها برمبنای طیف‌ها‌ی کلامی تعریف می گردد . به عبارتی لازم است تا پاسخ دهندگان به پرسشنامه نظرات خود را در قالب اعداد مثلثی فازی درج نمایند .
فرض کنید گروه k نفره از تصمیم گیرندگان به درجه اهمیت معیارها و گزینه‌ها برحسب هریک از معیارها امتیاز دهند اگر ij xk امتیاز اعطا شده از سوی k امین تصمیم گیرنده در رابطه با گزینه i ام براساس معیار j ام باشد و wkj درجه اهمیت معیار j ام از منظر فرد k ام باشد ابتدا باید میانگین درجه اهمیت و امتیازات گزینه‌ها را به روش ذیل محاسبه نماییم :
Xij=1/K[X1ij+ X2ij+…..+Xkij]
wj=1/K[w1j+ w2j+…..+wkj]
سپس باید جدول بدست آمده را نرمالایز نمود برای این کار تمام اعداد هر شاخص را بر ماکزیمم عدد هر ستون تقسیم مي نماییم.و سپس در این مرحله اعداد بدست آمده را باید در وزنهای مربوطه ضرب نمود که حاصل این ضرب ماتریسی جدولی خواهد بود که اساس محاسبات روش TOPSIS مي باشد . با توجه به اینکه بقیه مراحل با TOPSIS فازی یکسان مي باشد در مرحله بعدی بطور کامل توضیح داده شده است.
2-9-1- ادبيات تحقيق در مورد TOPSIS فازي
يكي از محققيني كه به نحو مناسبي توانسته است تكنيك تاپسيس را به فضاي فازي منتقل نمايد، چن مي‌باشد (Chen, 1997). شيوه معرفي شده توسط چن با توجه به نوع استفاده‌اي كه در اين تحقيق از آن خواهد شد به قرار زير مي‌باشد:
گام اول: فرض کنيد ماتريس توافقي فازي نظرات افراد درمورد اهميت هر كدام از سنجه‌هاي نابي، به شرح زير باشد:
در اين ماتريس:
i: تعداد مولفه‌ها‌ي مورد بررسي
j: تعداد افراد پاسخ دهنده
: نظر فرد i ام درباره مولفه j ام که به صورت عدد فازي زير محاسبه‌شده‌است:
: ميزان اهميت نظرات افراد که به‌صورت عدد فازي زير بيان مي‌شود:
لازم به ذکر است که در اين پژوهش، به دليل يکسان بودن ميزان اهميت نظرات خبرگان، را براي کليه جامعه آماري به صورت زير تعريف نموديم:
گام دوم: بي مقياس نمودن ماتريس تصميمگيري: در اين گام بايستي ماتريس تصميمگيري فازي نظرات افراد را به يک ماتريس بي مقياس شده فازي () تبديل نمائيم. براي بدست آوردن ماتريس ، کافي است از يکي از روابط زير استفاده نمائيم:
رابطه 1:
بطوريکه در اين رابطه مقدار براي هر فرد برابر است با:
رابطه 2:
در اين رابطه مقدار از رابطه زير براي هر فرد بدست مي‌آيد:
گام سوم: ايجاد ماتريس بي مقياس وزين فازي با مفروض بودن بردار به عنوان ورودي به الگوريتم. بطوريکه:
گام چهارم: مشخص نمودن ايده‌آل مثبت فازي و ايده‌آل منفي فازي، براي مولفهها.
در اين پژوهش از مقدار ايده‌آل مثبت فازي و ايده‌آل منفي فازي معرفي شده توسط چن استفاده مي‌شود.
گام پنجم: محاسبه مجموع فواصل هر يک از مولفهها از ايده‌آل مثبت فازي و ايده‌آل منفي فازي:
در صورتي که A و B دو عدد فازي به شرح زير باشند، آنگاه فاصله بين اين دو عدد فازي بواسطه رابطه 3 بدست مي‌آيد:
رابطه 3:
با توجه به توضيحات فوق در مورد نحوه محاسبه فاصله بين دوعدد فازي، فاصله هر يک از مولفهها را از ايده‌آل مثبت و ايده‌آل منفي بدست مي‌آوريم:
گام ششم: محاسبه نزديکي نسبي مولفه i اّم از ايده‌آل مثبت. اين نزديکي نسبي را به صورت زير تعريف مي‌کنيم:
گام هفتم: رتبه‌بندي گزينه‌ها: بر اساس ترتيب نزولي مي‌توان گزينه‌هاي موجود از مساله مفروض را رتبه بندي نمود.
2-10- جمع بندی
در این فصل ابتدا در مورد روشهای نگهداری و تعمیرات و همچنین معیار‌ها‌یی که در ادبیات تحقیق به منظور تعیین کارایی نگهداری وتعميرات از آنها استفاده مي شود پرداخته شد وسپس در مورد تکنیکهای تصميمگيري ریاضی و همچنین روشهایی که در دنیا به این منظور وجود دارد مطالبی بیان گردید ودر مورد منطق فازی و مبدا پیدایش آن و چگونگی استفاده از آن در علوم مختلف در این فصل بحث گردید .
سپس در مورد تکنیک ANP و همچنین FANP تاریخچه آن و روش استفاده از این دو تکنیک مطالبی بیان گردید و سپس دو روش تصميمگيري TOPSIS و TOPSIS فازی مورد بررسی قرار گرفت .
فصل سوم
طراحي چارچوب تحقيق
3-1- مقدمه
اصولا هدف تمامي علوم ،شناخت و درک دنیای پیرامون ماست .به منظور آگاهی ازمسایل و مشکلات دنیای اجتماعی ،روشهای علمي ،تغییرات قابل ملاحظه ای پیدا کرده اند .این روندها و حرکت‌ها سبب شده است که برای بررسی رشته‌ها‌ی مختلف دانش بشری ،از روش علمي استفاده شود (ایران نژاد پاریزی 1378،ص 9)
از جمله ویژگی‌ها‌ی یک مطالعه علمي که هدفش حقیقت یابی است استفاده از یک روش تحقیق مناسب مي‌باشد و انتخاب روش تحقیق مناسب به هدف‌ها ،ماهیت و موضوع مورد تحقیق و امکانات اجرایی بستگی دارد و هدف از تحقیق ،مواردی از قبیل روش تحقیق ،جامعه ونمونه آماری ،روش نمونه گیری ،ابزار سنجش و جمع آوری اطلاعات و در نهایت شیوه‌ها‌ی تجزیه و تحلیل اطلاعات بررسی و تشریح مي‌شود (خاکی ،1379 ،ص 142-143)
3-2- الگوریتم پیشنهادی
برای اجرای پروژه انتخاب تجهیزاتی که باید تحت CMدر شرکت فولاد آلیاژی ایران قرار بگیرند نیاز بود تا ابتدا این کار طی مراحلی مشخص صورت گیرد تا بتواند زمینه ساز اجرای CM در شرکت گردد که مراحل اجرا این پروژه در ادامه آمده است .
3-2-1- تشکیل تیم خبرگان شرکت
با توجه با اینکه پروژه مورد نظر برای اولین بار بود که با این شرایط اجرا مي شد نیاز بود تا تیمي بسیار قوی از خبرگان شرکت و کسانیکه در امر نگهداری و تعميرات دارای مهارت لازم و همچنین دارای علاقمندی لازم برای اجرای این پروژه در سازمان هستند را انتخاب نماییم که برای انتخاب این افراد نیاز بود تا در مرحله اول از مدیران ارشد سازمان که شناخت بیشتری نسبت به کارکنان داشتند نظر سنجی صورت گیرد . معمولا افرادی که دارای سابقه کار و همچنین آموز شهای لازم را در زمينه نگهداری و تعميرات بودند بخصوص آموزشهای خارج از کشور کاندیدا اصلی انتخاب شدند. و در ضمن نیاز بود تا از مدیران ارشد نیز که دارای تجربه خوبی در این زمینه هستند و لیکن وقت بسیار کمي در دسترس دارند استفاده گردد.و مهمترین معیاری که باید برای انتخاب این افراد می توان بیان کرد قدرت تحلیل خوب وشناخت کافی آنها از قطعات و تجهیزات موجود کارخانه مي باشد.
3-2-2 – خصوصیات افراد خبره
با توجه به بررسیهای انجام شده افراد خبره باید دارای خصوصیات زیر باشند :
داراي مدرك فوق دیپلم یا ليسانس و بالاتر در رشته‌ها‌ي برق يا مكانيك ويا مواد ومتالوژي
داراي تجربه كاري به ميزان حداقل 5 سال
دست اندر كار بودن در واحد نگهداري وتعميرات شركت فولاد آلياژي ايران
داشتن سابقه كاري در يكي از واحدهاي نگهداري وتعميرات شركت حداقل به ميزان 6 ماه
علاقمند به بحثهاي بهبود
پس از مشخص شدن خصوصیات افرادی که می توانند بعنوان خبره در شرکت تعریف شوند با توجه به تفکیک واحد‌ها‌ی مختلف اسامی انان به شرح ذیل می باشد :
واحد فولاد سازي:
محمود رضا اسلامي‌زاده
وحيد پاک طينت
علي کمالي
مسعود مسعوديان
محمد رضا ميرحسني
محمد رضا سلطاني
واحد نورد سنگين
محمد رضا حاج لطفعليا
حسين ميرابي
رضا افروزه
واحد نورد سبک
1-حسين محمدي
2-رضا شبيري
3- احسان دهقانپور
ليست اسامي‌افرادي که داراي مدرک ليسانس نبوده وليکن داراي تجربه بسيار خوب در زمينه نگهداري و تعميرات هستند و دوره‌ها‌ي بسيار مفيدي را در خارج از کشور گذرانده اند. اکثر اين افراد بعنوان تکنسين در واحدهاي مختلف مشغول به فعاليت مي‌باشند و پست اصلي آنها برنامه ریز تعميرات ويا سرپرستان تعميرات بخشهای مختلف مي‌باشند.
واحد فولاد سازي
داريوش ديناريان
حسين بهره مند پور
سيد رضا موسوي
احمد پور مقدس
اسماعيل شير غلامي
مهران محمدي
واحد نورد سنگين
حسين شعبانيا
سيد جواد ميرابي
محسن تقوي
بريد لقماني
واحد نورد سبک
کاظم برزنده
حسين فخري
علي محمد زارع
آنچه که قابل توجه مي‌باشد افرادي هستند در سطح شرکت که داراي تجربيات بسيار خوب و زيادي در زمينه نگهداري و تعميرات مي‌باشند وليکن به دليل نياز به آنها در واحد‌ها‌يي به غير از واحدهاي توليدي در بخشهاي مختلف مديريتي به کار گرفته شده اند و يا اينکه در قسمتهايي هستند که به طور غير مستقيم به کار نگهداري و تعميرات مشغول مي‌باشند اين افراد اکثرا داراي تحصيلات دانشگاهي مي‌باشند وعلاقه مند به بحثهاي بهبود هستند وليکن به علت مشغله کاري زياد بايد بگونه اي برنامه ريزي نمود تا وقت زيادي از آنها گرفته نشود وليکن نظرات آنها بسيارمهم مي‌باشد .
نام اين افراد به همراه سمت آنهادر جدول 3-1 آمده است
عنوان شغلی
نام افراد
ردیف
مدير امور مهندسي
رامين کيهان
1
رييس بازرسي فني
محمد زارعي
2
رييس انرژي وتاسيسات
محمود اسلامي
3
رييس دفتر فني
محمد چاکري
4
مدير ارشد توليد
محمو غديري
5
مدير طرح وتوسعه
اصغر خبيري
6
رييس تحقيق وتوسعه
اصغر معماري
7
مدير تکنولوژي توليد
محمد حسين نشاطي
8
رييس نگهداري و تعميرات
محمد ماندگاري
9
رييس تکنولوژي توليد
محمد جعفر زاده
10
جدول 3-1 نام وسمت افراد مصاحبه شونده
3-3 مشخص نمودن معیارها
به منظور آگاهي از نظرات افراد دست اندر کار نگهداري و تعميرات با آنها مصاحبه انجام شد که اين مصاحبه‌ها کم وبيش بصورت نیمه هدايت شده انجام مي‌شد و با توجه به اينکه اين افراد در
