
مؤلفه روانرنجور خویی در دانشآموزان پسر و دختر به ترتیب 28.11 و 27.95 ؛ ميانگين مؤلفه برون گرایی در دانشآموزان پسر و دختر به ترتیب 26.18 و 26 ؛ میانگین مؤلفه تجربه پذیری دانشآموزان پسر و دختر به ترتیب 24.18و 24.6 ؛ میانگین مؤلفه توافق پذیری دانشآموزان پسر و دختر به ترتیب 24.63 و 24.43 و بالاخره میانگین مؤلفه وجدان گرایی دانشآموزان پسر و دختر به ترتیب 28.27 و 26.46 می باشد. انحراف معیار مؤلفه روانرنجور خویی در دانشآموزان پسر و دختر به ترتیب 4.25 و 6.65 ؛ انحراف معیار مؤلفه برون گرایی در دانشآموزان پسر و دختر به ترتیب 6.24 و 6.14 ؛ انحراف معیار مؤلفه تجربه پذیری دانشآموزان پسر و دختر به ترتیب 3.61 و 5.7 ؛ انحراف معیار مؤلفه توافق پذیری دانشآموزان پسر و دختر به ترتیب 6.59 و 6.08 و بالاخره انحراف معیار مؤلفه وجدانگرایی دانشآموزان پسر و دختر به ترتیب 5.14 و 7.37 می باشد.
داده های جدول 4- 3 نمرات هوش هیجانی دانش آموزان به تفکیک جنسیت را نشان میدهد.
جدول 4-3: مشخصات هوش هیجانی دانش آموزان به تفکیک جنسیت
انحراف استاندارد
ميانگين
حداکثر
حداقل
تعداد
گروه ها
10.01
116.67
127
104
146
دانشآموزان دختر
11.3
108.88
126
87
171
دانش آموزان پسر
10.27
112.47
127
87
317
مجموع
طبق جدول 4-3 ميانگين هوش هیجانی در دانش آموزان دختر و پسر به ترتیب 116.67 و 108.88 است. انحراف استاندارد هوش هیجانی دانش آموزان دختر و پسر به ترتیب 10.01 و 11.3 می باشد.
دادههای جدول 4- 4 نمرات پرخاشگری دانشآموزان را به تفکیک جنسیت را نشان میدهد.
جدول 4-4: مشخصات پرخاشگری دانش آموزان به تفکیک جنسیت
انحراف استاندارد
ميانگين
حداکثر
حداقل
تعداد
گروه ها
10.15
71.6
91
51
171
دانشآموزان دختر
12.47
75.6
98
54
146
دانش آموزان پسر
11.62
73.78
98
51
317
مجموع
طبق جدول 4-4 ميانگين پرخاشگری در دانش آموزان دختر و پسر به ترتیب 71.6 و 75.6 است. انحراف استاندارد پرخاشگری در دانش آموزان دختر و پسر به ترتیب 10.15 و 12.47 می باشد.
4-3 بخش دوم: بخش آمارهای استنباطی
در این بخش از پژوهش نتایج حاصل از تحلیل داده ها گزارش می شود. لازم به ذکر است که هر کدام از پرسشنامه های این تحقیق دارای چند خرده مقیاس می باشد به عنوان مثال پرسشنامه هوش هیجانی از 5 خرده مقیاس (خود انگیزی، خود آگاهی، خود کنترلی، همدلی، مهارت های اجتماعی )، پرسشنامه شخصیت خودشیفته از 5 خرده مقیاس (روان رنجور خویی(N) ، برون گرایی (E) ، تجربه پذیری (O) ، توافق پذیری (A) و وجدان گرایی (C) تشکیل شده است.
در ابتدا نمرات مربوط به سوالات هر خرده مقیاس با هم جمع شده اند و در صورت کدگزاری منفی جهت آنها تغییر داده شده است تا سوالات با یکدیگر همسو باشند. سپس داده های هر خرده مقیاس با هم جمع شده و نمره کل هر فرد در کل هر پرسشنامه به طور جداگانه محاسبه شده سپس در ادامه هر یک از فرضیه ها و سوال های تحقیقاتی بیان می شود و سپس یافته های مبتنی بر آن در جداول و نمودار ها گزارش خواهد شد.
* فرضیه اول : بین هوش هیجانی و پرخاشگری رابطه وجود دارد.
رابطه ابعاد هوش هیجانی (خودانگیزی،خودآگاهی، خودکنترلی، هشیاری اجتماعی، مهارت اجتماعی) به عنوان متغیرهای پیشبین با پرخاشگری به عنوان متغیر ملاک با استفاده از تحلیل رگرسیون چندمتغیره همزمان مورد بررسی قرار گرفت. لازم به ذکر است که به وسیله کامپیوتر مقادیر پرت حذف شدند. نتایج تحلیل واریانس مربوط به رگرسیون پرخاشگری بر ابعاد هوش هیجانی در جدول 4-5 ارائه گردیده است.
جدول 4-5: تحلیل واریانس مربوط به رگرسیون پرخاشگری بر ابعاد هوش هیجانی
منبع واریانس
مجموع مجذورات
df
میانگین مجذورات
F
سطح معنادار
R
2R
SE
رگرسیون
99/4080
5
2/816
582/6
000/0
39/0
152/0
13/11
باقیمانده
1/38564
311
124
کل
098/42664
316
بر اساس این نتایج میزان F مشاهده شده (582/6) در سطح (01/0≥P) معنادار است و حدود 15% واریانس مربوط به پرخاشگری به وسیله ابعاد هوش هیجانی تبیین میشود (152/0= R2)، با توجه به معنیدار بودن رگرسیون ابعاد هوش هیجانی بر پرخاشگری ضرایب مربوط به معادله پیشبینی در جدول 4-6- ارائه گردیده است.
جدول 4-6 ضرایب معادله پیشبینی پرخاشگری با استفاده از ابعاد هوش هیجانی
مدل
ضرایب B
خطای استاندارد
ضرایب استاندارد بتا
t
معنیداری
مقدار ثابت
74/32
56/9
42/3
001/0
خود انگیزی
51/0
224/0
124/0
106/2
036/0
خودآگاهی
531/0-
286/0
.158/0
583/1
045/0
خودکنترلی
128/0
266/0
038/0
481/0
631/0
هشیاری اجتماعی
038/0-
340/0
011/0-
122/0-
911/0
مهارت اجتماعی
761/0
256/0
203/0
97/2
003/0
ضرایب رگرسیون هر یک از متغیرهای پیشبین نشان میدهد که از بین مولفه های هوش هیجانی خود انگیزی (01/0≥P) ، خودآگاهی (05/0≥P) و مهارت اجتماعی (01/0≥P) میتوانند واریانس پرخاشگری را به صورت معنیدار تبیین کنند. ضریب تأثیر خود انگیزی (51/0 = B) با توجه به آمارة t نشان میدهد که روانرنجوری با اطمینان 99/0 میتواند تغییرات مربوط به پرخاشگری را پیشبینی کند. اين ضريب تاثير مثبت است و معناي آن اين است كه اگر يك واحد به ميزان روانرنجوری اضافه شود مقدار 51/0 بر نمره فرد در پرخاشگری اضافه ميشود. ضریب تأثیر خودآگاهی (531/0 = B) با توجه به آمارة t نشان میدهد که خودآگاهی با اطمینان 95/0 میتواند تغییرات مربوط به پرخاشگری را پیشبینی کند. اين ضريب تاثير منفی است و معناي آن اين است كه اگر يك واحد به ميزان برون گرایی اضافه شود مقدار 531/0- بر نمره فرد در پرخاشگری كاهش مييابد. ضریب تأثیر مهارت اجتماعی (761/0- = B) با توجه به آمارة t نشان میدهد که تجربه پذیری با اطمینان 99/0 میتواند تغییرات مربوط به پرخاشگری را پیشبینی کند. اين ضريب تاثير منفی است و معناي آن اين است كه اگر يك واحد به ميزان تجربه پذیری اضافه شود مقدار761/0- بر نمره فرد در پرخاشگری كاهش مييابد.
* فرضیه دوم: بین شخصیت و پرخاشگری رابطه وجود دارد.
رابطه ابعاد شخصیت (روانرنجور خویی، برون گرایی، تجربه پذیری، توافق پذیری و وجدان گرایی )، به عنوان متغیرهای پیشبین با پرخاشگری به عنوان متغیر ملاک با استفاده از تحلیل رگرسیون همزمان مورد بررسی قرار گرفت. لازم به ذکر است که به وسیله کامپیوتر مقادیر پرت حذف شدند.. نتایج تحلیل واریانس مربوط به رگرسیون پرخاشگری بر ابعاد شخصیت در جدول 4-7 ارائه گردیده است.
جدول 4-7: تحلیل واریانس مربوط به رگرسیون پرخاشگری بر ابعاد شخصیت
منبع واریانس
مجموع مجذورات
df
میانگین مجذورات
F
سطح معنادار
R
2R
SE
رگرسیون
87/7612
5
57/1522
517/13
000/0
423/0
179/0
6/10
باقیمانده
22/35032
311
64/112
کل
09/42645
316
براساس این نتایج میزان F مشاهده شده (51/13)در سطح (01/0≥P) معنادار است و حدود 18% واریانس مربوط به پرخاشگری به وسیله ابعاد شخصیت تبیین میشود (179/0= R2)، با توجه به معنیدار بودن رگرسیون ابعاد شخصیت بر پرخاشگری ضرایب مربوط به معادله پیشبینی در جدول 4-8- ارائه گردیده است.
جدول 4-8: ضرایب معادله پیشبینی پرخاشگری با استفاده از ابعاد شخصیت
مدل
ضرایب B
خطای استاندارد
ضرایب استاندارد بتا
t
معنیداری
مقدار ثابت
37/86
17/4
70/20
000/0
روانرنجور خویی
.739/0
166/0
361/0
46/4
000/0
برون گرایی
462/0-
132/0
246/0-
49/3-
001/0
تجربه پذیری
015/1-
143/0
424/0-
09/7-
000/0
توافق پذیری
02/0
097/0
011/0
204/0
837/0
وجدان گرایی
11/0
158/0
062/0
697/0
486/0
ضرایب رگرسیون هر یک از متغیرهای پیشبین نشان میدهد که روانرنجورخویی (01/0≥P) ، برون گرایی (01/0≥P) ، تجربه پذیری (01/0≥P) میتوانند واریانس پرخاشگری را به صورت معنیدار تبیین کنند. ضریب تأثیر روانرنجوری (739/0 = B) با توجه به آمارة t نشان میدهد که روانرنجوری با اطمینان 99/0 میتواند تغییرات مربوط به پرخاشگری را پیشبینی کند. اين ضريب تاثير مثبت است و معناي آن اين است كه اگر يك واحد به ميزان روانرنجوری اضافه شود مقدار 739/0 بر نمره فرد در پرخاشگری اضافه ميشود. ضریب تأثیر برون گرایی (462/0- = B) با توجه به آمارة t نشان میدهد که برون گرایی با اطمینان 99/0 میتواند تغییرات مربوط به پرخاشگری را پیشبینی کند. اين ضريب تاثير منفی است و معناي آن اين است كه اگر يك واحد به ميزان برون گرایی اضافه شود مقدار 462/0- از نمره فرد در پرخاشگری كاهش مييابد. ضریب تأثیر تجربه پذیری (015/1- = B) با توجه به آمارة t نشان میدهد که تجربه پذیری با اطمینان 99/0 میتواند تغییرات مربوط به پرخاشگری را پیشبینی کند. اين ضريب تاثير منفی است و معناي آن اين است كه اگر يك واحد به ميزان تجربه پذیری اضافه شود مقدار 015/1-بر نمره فرد در پرخاشگری كاهش مييابد.
* فرضیه ُسوم: میزان پرخاشگری در نوجوانان دختر و پسر متفاوت است؟
برای بررسی معناداری تفاوتها در بین دو جنس از لحاظ ابعاد پرخاشگری از آزمون t گروههای مستقل استفاده گردید. نتایج این تحلیل در جدول 4-9 ارائه شده است.
جدول 4-9: نتایج آزمون t گروههای مستقل برای مقایسه ابعاد پرخاشگری در بین دو جنس
جنس
تعداد
میانگین
t
درجه آزادی
سطح معناداری
فیزیکی
دختر
پسر
146
169
6/20
8/23
96/2-
315
01/0
کلامی
دختر
پسر
146
169
17/14
1/14
75/0-
315
36/0
خشم
دختر
پسر
146
169
1/20
2/18
462/2
315
01/0
خصومت
دختر
پسر
146
169
07/21
7/20
67/0-
315
53/0
طبق این یافتهها بین آزمودنیهای دختر و پسر هم در بعد پرخاشگری فیزیکی (01/0P) و هم در مولفه خشم (01/0P) تفاوت معنادار وجود دارد. به عبارت دیگر در مولفه پرخاشگری فیزیکی دانش آموزان پسر نمرات بالاتری کسب کردند در حالیکه در مولفه خشم دختران دانش آموز در مقایسه با پسران نمرات بالاتری به دست آوردند.. بنابراین فرض صفر مبنی بر عدم وجود تفاوت در میانگین دو گروه رد می شود.
براي بررسي تفاوت دانش آموزان دختر و پسر در نمره کل پرخاشگری از آزمون t براي گروه هاي مستقل استفاده شده است که خلاصه نتايج در جدول 4-10 آمده است.
جدول 4-10: نتايج مقایسه دانش آموزان دختر و پسر از نظر پرخاشگری
P
t
df
انحراف معيار
ميانگين
جنس
002/0**
3.12
170
12.46
75.63
پسر
145
10.15
71.6
دختر
01/0≥P **
بررسي نتايج نشان مي دهد که t بدست آمده 12/3 معني دار است. به عبارت ديگر بين ميانگين پرخاشگری در دانش آموزان دختر و پسر تفاوت معني داري وجود دارد. و میزان پرخاشگری در دانش آموزان دبیرستانی پسر به طور معنی داری از میزان پرخاشگری در دانش اموزان دختر بالاتر است.
فصل پنجم
بحث و نتیجهگیری
در این فصل ابتدا، نتایج مربوط به پژوهش با توجه به فرضیههای ارائه شده مورد بحث و بررسی قرار میگیرد. سپس نتایج پژوهش حاضر با دیگر تحقیقات انجام شده مقایسه می گردد و سپس تبیینهای نظری ممکن در رابطه با هر یک از فرضیه ها ارائه میشود.
5-1 بحث در چارچوب فرضیه ها:
* فرضیه اول : بین هوش هیجانی و پرخاشگری رابطه وجود دارد.
نتایج حاکی از این است که پرخاشگری به وسیله مولفههای خودانگیزی، خودآگاهی و مهارت اجتماعی به صورت منفی پیشبینی میشود. این یافته با پژوهش مک پیل (2002) که نشان داد دانش آموزانی که در هوش هیجانی عملکرد ناکارآمدي دارند، پرخاشگرتر بوده، بیشتر ترك تحصیل نموده، توانایی پائینی در مقابله با استرس و سازگاري داشته و آسیب پذیرتر هستند هماهن
