دانلود پایان نامه ارشد درمورد آموزش مجازی، آموزش از راه دور، فرایند آموزش

دانشجویان ؛
– پشتیبانی تعداد زیادی دانشجو در یک کلاس؛
– امکان ثبت فعالیت ها و پیشرفت دانشجویان توسط استاد ؛
– ارتباطات آسان و فراگیر آموزشی ؛
– دسترسی پیوسته به کتابخانه مجازی ؛
– انعطاف پذیری ، دردسترس بودن ، و سهولت دسترسی منابع آموزشی ؛
– افزایش حق انتخاب دانشجو در تعیین دوره های آموزشی ؛
– افزایش سرعت در آموزش و یادگیری؛
– افزایش سطح علمی جامعه ؛
– کاهش هزینه و زمان ؛
— افزایش سرعت در توسعه و پیشرفت و …(جهانیان ،1389)
معايب آموز ش مجازی:
مشكلات آموزش مجازی براي سازمان ها و مؤسسات :
عليرغم همه مزايا، آموزش مجازی به دليل محدوديت هايي كه دارد جواب گوي همه نيازهاي آموزشي نمي باشد ، برخي از اين محدوديت ها به شرح زير است :
• هزينه بالاي سرمايه گذاري : سرمايه گذاري اوليه براي آموزش مجازی ، نسبت به شيوه هاي سنتي بيشتر است .
• محدوديت هاي تكنولوژيكی: بايد ديد كه آيا سطح تكنولوژي كنوني جوابگوي نيازهاي آموزشي مورد نظر هست ؟ آيا صرف هزينه بيشتر براي بهبود تكنولوژي آموزشي توجيه پذير است ؟ و آيا در صورت سرمايه گذاري براي ارتقاي سطح تكنولوژي نرم افزارهاي آموزشي سازگاري كامل بين همه اين نرم افزارها و سخت افزارهاي موجود وجود خواهد داشت؟
• موضوعات درسي نامناسب: برخي صاحب نظران معتقدندكه همه موضوعات بصورت مجازی قابل آموزش نيستند ، هر چند كه تعداد اين موارد محدود است .
• پذيرش فرهنگي: در برخي مناطق جهان، بنا به ساختارهاي فرهنگي و باورهاي اجتماعي محلي ، مردم اصولاً تمايلي به استفاده از كامپيوتر ندارند، چه رسد به آموزش مجازی.
مـشكلات آموزش مجازی براي يـادگيرندگان :
دلايلي كه ممكن است بـاعث شود آموزش مجازی به انـدازه ساير شيوه هاي آموزشي مورد استقبال قرار نگيرد عبارتند از :
➢ مسائل تكنيكي : بسياري از افراد فاقد مهارت هاي تكنيكي لازم ،براي استفاده از شيوه هاي آموزش مجازی هستند .
➢ قابليت تحرك: هر چند شبكه اينترنت و استفاده از كامپيوترهاي كيفي و جيبي حتي تلفن هاي موبايل به شدت گسترش يافته ، اما هنوز هيچ يك از موارد فوق از نظر سهولت حمل و نقل و امكان استفاده در همه جا ، قدرت رقابت با كتاب و دفترهاي سنتي را ندارند .
➢ كاهش تعاملات فرهنگي واجتماعي:در آموزش مجازی در مقايسه با شيوه هاي سنتي و حضوري آموزش ، ارتباط رو در رو و چهره به چهره و زنده تقريباً وجود ندارد . اين امر مي تواند اثرات منفي هم بر ميزان پيشرفت درسي و هم بر رشد شخصيتي يادگيرندگان، داشته باشد. البته با پيشرفت مداوم و سريع تكنولوژي ، اين مشكل مرتب در حال كم رنگ تر شدن است .
مقایسه آموزش مجازی با آموزش سنتی :
عناصر مهم هر فرایند آموزشی عبارتند از:1.یاددهنده 2.یادگیرنده یا فراگیر 3.محتوای برنامه آموزشی 4. محیط آموزشی
در هر یک از دو رویکرد آموزش مجازی و سنتی، نسبت به هر یک از این عناصر دیدگاه خاصی وجود دارد که تعیین کننده نوع روش ها و فنونی است که ما برای آموزش بکار می بریم. در اینجا به بررسی و مقایسه این دیدگاه ها در هر دو رویکرد می پردازیم:
• در آموزش سنتی نگاه به آموزش و یادگیری،فردی است در حالیکه در آموزش مجازی،نگاه اجتماعی است.
• در آموزش سنتی،وظیفه یادگیرندگان حفظ مطالب و ذخیره سازی اطلاعات است،در حالیکه در آموزش مجازی، وظیفه آنان مدیریت اطلاعات و تولید دانش است.
• در آموزش سنتی محتوای تدریس، محدود و انتخابی است ،در حالیکه در آموزش مجازی نامحدود و متنوع است.
• در آموزش سنتی یادگیرندگان به طور کامل وابسته به معلم اند در حالیکه در آموزش مجازی فعال و مستقل هستند.
• دستاورد های آموزش مجازی را با برآورد چهار شاخص عمده می آزمایند که شامل رضایت یادگیرندگان ،مهارت و رفتار یادگیرندگان،تغییر در دانش یادگیرندگان و تغییر عملکرد شغلی آنان و میزان بازگشت سرمایه می باشد.در حالیکه شاخص هایی که دستاورد های آموزش سنتی را می آزمایند کمتر برای این مطالب اهمیت قائل هستند.(شعبانی نیا،1387)
انواع آموزش مجازی :
در یک تقسیم بندی کلان می توان آموزش مجازی را دردو سطح بیان داشت .
الف – آموزش مجازی به صورت online
به کلیه برنامه ها و فعالیت ها و خدمات آموزشی که ز طریق شبکه ( وب ) به صورت ( همیشه در دسترس ) یا روی خط بدون وقفه ارائه می گردد ،آموزش onlineیا روی خط گویند . به عبارت دیگر این آموزش به آن دسته آموزش های از راه دور 38 گفته می شود که به وسیله مجموعه وسیعی از نرم افزار های کاربردی و روش های آموزشی مبتنی بر فناوری شامل آموزش رایانه ای ،‌وب ، اینترنت و همچنین مدرسه ، کلاس و دانشگاه مجازی 39ارائه شود.
ب – آموزش مجازی به صورت offline
بخشی از آموزش های مجازی که بدون استفاده از شبکه webو با تولید CDهای آموزشی انجام می گیرد را آموزش offlineگویند . از ویژگی های آموزش offline، آموزش خودکار یا خود آموز بدون ارتباط مستمر با معلم، محدودیت دسترسی به منابع آموزشی و عدم بهره مندی از امکاناتی هم چون چت کردن می باشد . (عبادی،1383)
به طور کلی نوع یادگیری را می توان به سه دسته تقسیم کرد:
1- یادگیری شخصی :در این دسته فرد رشته مورد علاقه خود را انتخاب می کند و در محیط اطراف خود مخصوصاً اینترنت به دنبال اطلاعات مرتبط با آن می گردد و در آن زمینه تحقیق می کند، سپس سئوالات خود را از اساتید آن رشته به صورتoffline می پرسد.
2- یاگیری جمعی :در این دسته شرایطی برای افراد مهیا می شود تا با یکدیگر و اساتید خود ارتباط برقرار کنند . از جمله این ابزار Forum و Chat و غیره است . در این روش معمولاً زمان شروع و خاتمه دوره آموزشی و امتحانات برای همه آن گروه یکسان است .
1- کلاس های مجازی : اين روش مخصوصا براي برگزاري كلاس هايي كه استاد مربوط به آن درس به تعداد كافي موجود نيست و امكان جابه جايي اساتيد هم وجود ندارد ، مفيد مي باشد. (شعبانی نیا،1387)
در این کلاس ها اغلب یا همه اطلاعات از طریق وب سایت در دسترس می باشد.فعالیت ها به صورت مجازی انجام می گیرد و گروه ها به صورت الکترونیکی با هم ارتباط برقرار می کنند.در اینجا اینترنت برای ارائه اطلاعات و فعالیت های شخصی نه به عنوان یک ابزار مکمل،بلکه به عنوان یک ابزار اصلی استفاده می شود.(پوردر40،2004)
نقش تعامل درآموزش مجازی
تعریف وارزش تعامل در آموزش مجازی :
در فرهنگ عام ،‌این واژه برای توصیف هر چیز تفریحی از بازی های ویدئویی تاتفریحگاه های ایام تعطیلات، به کارمی رود . این مسئله بیان تعریف دقیق از واژه را مبهم تر میکند .
واگنر ( 1994) تعامل رااینگونه تعریف می کند: « تعامل وقایع دوسویه ای هستندکه حداقل به دو شی و به دو عمل نیاز دارد . تعامل زمانی اتفاق می افتد که این اشیا ء و وقایع به صورت متقابل یکدیگر را تحت تاثیر قرار دهند » .جان دیویی با ارائه مفهومی « عملی » از آموزش مبتنی بر فعالیت ،تجربه آموزشی را به عنوان « تعامل بین فرد و آنچه که در یک زمان معین محیط وی را تشکیل می دهد …» تشریح می کند .تعریف ارائه شده توسط دیویی، به نحو جالبی با تغییرات زمانی و مکانی که مشخصه آموزش مجازی است ، مطابقت می کند . وی در ادامه اهمیت تعامل با عوامل متعدد انسانی و غیرانسانی که محیط را تشکیل می دهند، مورد تاکید قرار می دهد . دیویی تعامل را عنصر اصلی فرایند آموزش دانسته و عقیده دارد این تعامل هنگامی روی می دهد که دانش آموزان در ارزش های شخصی، آنها را در ساخت دانش خود جای می دهند .
انواع تعامل در آموزش مجازی
تعامل قادر است تا بسیاری از کارکردهای اساسی را در فرایند آموزش تحقق بخشد .به هر حال امروزه مشخص شده است که تعاملات انواع و اقسام متفاوتی داشته و بسیاری از عوامل (چه انسانی و چه غیر انسانی ) در آنها دخیل هستند .
تعامل استاد با دانشجو:
تا به حال چیزهای زیادی در مورد لزوم تعامل مناسب میان استاد و دانشجو به رشته تحریر درآمده است . اگر چه بیشتر پژوهش ها بر مطالعه رفتار در کلاس درس تاکید نموده اند ، اما تحقیقات صورت گرفته حضور تدریس ، شناختی و اجتماعی را به ساختار آموزش مجازی توسعه داده اند. این تحقیقات نشان می دهد که بسیاری از ویژگی های تعامل در ساختارهای آموزش مجازی را می توان هم تعریف نموده و هم اندازه گیری نمود، این ویژگی ها همچنین قادرند بازده های یادگیری را نیز تحت تاثیر قرار دهند.
تعامل دانشجو با دانشجو :
دانشجویانی که در نسل های نخستین آموزش از راه دور 41(مثل مکاتبه ای ) مشغول به تحصیل بودند، از هیچ نوع یادگیری مشارکتی و جمعی بهره نمی بردند.
اما در ساختارهای آموزش مجازی ،می توان اینگونه تعامل را از طریق مجموعه ای از تکنولوژی های ارتباطی ، هم به صورت همزمان و هم به صورت غیر همزمان مورد حمایت قرار داد .
یاد گیری مجازی 42قادر است مطالعه مستقل ، که ویژگی عمده و مثبت نسل های ابتدایی آموزش از راه دور بوده است ، را توسعه داده و مجموعه ای از فعالیت های یادگیری همزمان و غیر همزمان را نیز فراهم آورد. طراحی میزان مناسبی از تعاملات ، بسیار مهم بوده و منوط به مجموعه ای از عوامل می باشد که بیشتر آنها از انتظارات و ظرفیت دانشجویان، جهت تعامل نشأت گرفته اند . دیگر نمی توانیم آموزش از راه دور را به عنوان یک فرایند صرفاً فردی و یا صرفا مشارکتی، محسوب کنیم.
تعامل دانشجو با محتوی:
قسمت عمده ای از وقت دانشجویان در تمامی انواع آموزش و پرورش صرف تمامل با محتوای آموزشی می گردد در آموزش و پرورش سنتی و مبتنی بر کلاس درس ، این امر به معنای مطالعه متون و منابع کتابخانه ای بوده است. در ساختارهای آموزش مجازی، محتوی را می توان از طریق صفحات نمایش و یا کاغذ ارائه داد ، اما در این ساختارها ،محتوی غالبا همراه با مجموعه ای غنی از آموزش های مبتنی بر رایانه، شبیه سازی ها، ریزدنیاها و ابزارهای ارائه خلاق همراه است.
در گذشته فرض بر این بود که محتوی حالتی ثابت و غیر فعال دارد و دانشجویان باید آنرا جذب و هضم نمایند . اما در حال حاضر می توان حالتی نمایشی به محتوی بخشید و آنرا همانند افراد انسانی به نحوی خود مختار ، با ارائه و عقلانیت برنامه ریزی نمود که بتواند نقش فعال تری در تعاملات بین دانشجو با محتوی به عهده گیرد.
توسعه و کاربرد موارد محتوی ، به یکی از مهمترین نقش های اساتید چه در آموزش از راه دور و چه آموزش کلاسی تبدیل شده است.
این مواد یادگیری به نحو خودکار توسط دیگر عوامل محتوایی ، به داده های نوظهور و جدید و دیگر حس گرهای محیطی و نتایج پژوهشی به روز، تبدیل می گردند.
همچنین برخی دیگر از عوامل محتوایی قادرند، فعالیت های تحقیقی اساتید پژوهشگر را تحت نظارت قرار داده و گزارش های آنرا ارسال نمایند و به این ترتیب نوعی محتوای جدید را به طور اتوماتیک وار خلق کنند که می توانند دانشجویان را در فرایند پژوهش مداخله داده و با آن آشنا نماید.
تعامل اساتید با اساتید :
وجود شبکه های چند رسانه ای فراوان و کم هزینه باعث شده است، تا فرصت های بی نظیری برای تعامل اساتید به وجود آید . مسائل امنیتی و هزینه های بالای مسافرت سبب شده است تا کوشش هایی در جهت یافتن راه های کم هزینه که بتوانند اساتید را به بهترین وجه در تعاملات کیفی درگیر نموده و در عین حال مسافرت های فیزیکی را به حداقل برسانند، صورت گیرد. از طرفی تکنولوژی های ارتباط همتایان با همتایان که جهت حمایت از تبادل پرونده ها ، همایش های متنی و صوتی ، و هماهنگی تقویمی شکل گرفته اند، بسیار مورد توجه واقع شده و عنصر جدیدی از تعاملات اساتید با اساتید را که دیگر به یک خدمت دهنده مرکز شبکه وابسته نیستند، نوید می دهد. این گونه تعاملات بین اساتید، پایه و اساس نوعی سازمان یادگیری را در نهاد آموزش شکل می دهد.
تعامل محتوی با محتوی :
می توانیم دوره ای را تصور نماییم که در آن ، محتوی قادر است به نحو خودکار دروندادهای حسی مختلف را اخذ نموده و خود را به روز در آورد و پس از آنکه تغییرات بوجود آمده در آن به حد قابل قبولی رسیدند ، اساتید و دانشجویان را مطلع سازد. بارزترین