ملی
6
1
موفقیت‌های فرهنگی و ورزشي ایرانیان در داخل و خارج
34
8
موفقيت‌هاي علمي و تكنولوژيك ايران در منطقه و جهان
17
4
امكانات اقتصادي مناطق مختلف كشور
24
6
چگونگی توزیع عادلانه ثروت در مناطق مختلف ایران
16
3
معرفی مشکلات و معضلات اقتصادی و ارائه راهکارها
11
3
شخصیت‌های علمی، هنری، و دانشمندان ایرانی، استعدادهای درخشان، تجلیل و حمایت از نخبگان و برگزیدگان
5
1
لزوم هوشياري و حفظ وحدت براي مقابله با دشمنان
4
1
ترکیبی از چند مقوله از مقوله های فوق
1
1
غیر مرتبط با بعد جامعه ای هویت ملی
280
66
جمع
424
100
نمودار شمارۀ 4ـ12 نسبت اخبار 21 سیما و بعد جامعه شناختی هویت ملی
نتایج جدول و نمودار شماره 4ـ 11 حاکی از آن است که از مقوله های مربوط به بعد جامعه ای هویت ملی، «احساس تعلق و عضویت در جامعۀ ملی ـ ایرانی» 21 مورد (5درصد)، «موفقیت‌های فرهنگی و ورزشي ایرانیان در داخل و خارج» 34 خبر (8درصد)، «امكانات اقتصادي مناطق مختلف كشور» 24 خبر (6درصد)، «موفقيت‌هاي علمي و تكنولوژيك ايران در منطقه و جهان» 17 خبر (4درصد)، «احساس افتخار نسبت به عضویت در جامعه ملی» 6 خبر (1درصد)، «معرفی مشکلات و معضلات اقتصادی و ارائه راهکارها» 11 خبر (3درصد) از خبرهای مربوط به این بعد را تشکیل می‌دهند. همچنین (66درصد) خبرها نیز بدون مورد بوده اند یعنی خبرهایی غیرمرتبط با بعد جامعه ای را تشکیل داده اند.
جدول شمارۀ 4ـ13 اخبار 21 سیما و بعد فرهنگي هويت ملي( برحسی فراوانی و درصد )
بعد فرهنگي
فراوانی
درصد
اعتقاد نسبت به حفظ و تقویت میراث فرهنگی گذشته
5
1
خواسته‌هاي مردم به مسئولان و انعكاس تصميمات مسئولان
13
3
جشن‌ها، جشنواره‌ها و اعیاد در سطح محلی
2
1
جشن‌ها، جشنواره‌ها و اعیاد در سطح ملی
13
2
امکانات و توانمندیهای آموزشی، فرهنگی و بهداشتی استانها و شهرستان‌های مختلف
12
2
محدودیت‌های آموزشی، فرهنگی و بهداشتی استانها و شهرستان‌های مختلف
3
1
آداب و رسوم، آئین‌ها، مراسم سنتی و فعالیت‌های اقوام ایرانی
8
2
صنایع دستی، هنرهای ملی و بومی
3
1
ترکیبی از چند مقوله از مقوله‌های فوق
2
1
غیر مرتبط با بعد فرهنگی هویت ملی
365
86
جمع
424
100
نمودار شمارۀ 4ـ13 نسبت اخبار 21 سیما و بعد فرهنگي هويت ملي
همانطور که در جدول و نمودار4ـ12 مشاهده مي‌شود در بعد فرهنگی هویت ملی، مقوله های «خواسته‌هاي مردم به مسئولان و انعكاس تصميمات مسئولان» 13 خبر (3درصد)، «اعتقاد نسبت به حفظ و تقویت میراث فرهنگی گذشته» 5 خبر (1درصد)، «جشن‌ها، جشنواره‌ها و اعیاد در سطح محلی و ملی 13 خبر (3درصد)، «امکانات و توانمندیهای آموزشی، فرهنگی و بهداشتی استانها و شهرستان‌های مختلف» 12 خبر (3درصد)، «آداب و رسوم، آئین‌ها، مراسم سنتی و فعالیت‌های اقوام ایرانی» 8 خبر (2درصد) را به هود اختصاص داده اند و خبرساز کردن تبليغات منفي رسانه‌هاي معاند و تحكيم هویت ملی در مقابله با آن، محدودیت‌های آموزشی، فرهنگی و بهداشتی استانها و شهرستان‌های مختلف و صنایع دستی، هنرهای ملی و بومی کمترین انعکاس را داشته اند. علاوه بر این (86درصد) نیز بدون مورد بوده است یعنی خبرهایی غیر از بعد فرهنگی هویت ملی
جدول شمارۀ 4ـ14 اخبار 21 سیما و بعد سياسي هويت ملي( برحسب فراوانی و درصد)
بعد سياسي
فراوانی
درصد
استفاده از پرچم و سرود ملی، كتاب ديني و تحکیم سایر عناصر سازندی هویتی
27
6
قانون اساسی به عنوان میثاق ملی
6
1
وجود دشمن مشترک خارجی و مقاومت مردم در برابر تهدیدات
8
2
شخصیت‌ها و نهادهای سیاسی وحدت‌آفرین و هویت‌بخش
25
6
قومیت‌های مختلف در کشور به عنوان فرصتی برای همگرایی بیشتر
8
2
ضرورت تبعيت مردم و مسئولان از رهبر معظم انقلاب
9
2
لزوم وحدت مردم و مسئولان / تعامل و وحدت مسئولان سياسي
5
1
الگو بودن نظام جمهوری اسلامی به عنوان مردم‌سالاری دینی
4
1
دفاع از یکپارچگی و همبستگی سیاسی
3
1
جایگاه کشور در نظام بین‌الملل
15
4
دفاع از تصمیم‌گیریهای سیستم سیاسی کشور (غلط یا درست)
8
2
ترکیبی از چند مقوله از مقوله‌های فوق
3
1
غیر مرتبط با بعد سیاسی هویت ملی
304
71
جمع
424
100
نمودار شمارۀ 4ـ14 نسبت اخبار 21 سیما و بعد سياسي هويت ملي
نتایج بدست آمده در جدول و نمودار شماره 4ـ13 گوياي خبرهای اختصاص یافته به مقوله های مربوط به بعد سیاسی هویت ملی است. بر اساس داده های به دست آمده «استفاده از پرچم و سرود ملی، نقشة كشور، كتاب ديني و تحکیم سایر عناصر سازندی هویتی با 27 خبر (6درصد)، «شخصیت‌ها و نهادهای سیاسی وحدت‌آفرین و هویت‌بخش» 25خبر (6درصد) و همچنین خبرساز کردن «جایگاه کشور در نظام بین‌الملل» 15 خبر (4درصد)و «وجود قومیت‌های مختلف در کشور به عنوان فرصتی برای همگرایی بیشتر» 8 خبر (2درصد)انعکاس یافته‌اند. در (71درصد) خبرها نیز بدون مورد یعنی خبرهایی غیر از بعد سیاسی هویت ملی بوده اند.
جدول شمارۀ 4ـ15 اخبار 21 سیما و بعد تاريخي هويت ملي( فراوانی و درصد)
بعد تاريخي
فراوانی
درصد
داشتن تمدن بزرگ اسلامي- ايراني
1
1
دوران پس از اسلام
1
1
انقلاب اسلامي به عنوان نقطه عطف تاريخي
2
1
دفاع مقدس و نقش همه اقوام و مذاهب در دفاع از كشور
6
1
قهرمانان ملي و شخصيتهاي تاريخي بزرگ
4
1
حوادث تاريخي مهم و سرنوشت‌ساز براي کشور
3
1
غیر مرتبط با بعد تاریخی هویت ملی
407
94
جمع
424
100
نمودار شمارۀ 4ـ15 نسبت اخبار 21 سیما و بعد تاريخي هويت ملي
جدول و نمودار شماره 4ـ14 منعکس كنندۀ بعد تاریخی هویت ملی در خبرهای مورد بررسی است. از میان مقوله های مربوط به بعد تاریخی «دفاع مقدس و نقش همه اقوام و مذاهب در دفاع از كشور و قهرمانان ملي» و «شخصيتهاي تاريخي بزرگ» به ترتیب با 6 خبر و 4 خبر بیشترین ميزان خبرها را به خود اختصاص داده‌اند.
جدول شمارۀ 4ـ16 اخبار 21 سیما و بعد جغرافيايي هويت ملي( برحسب فراوانی و درصد)
بعد جغرافيايي
فراوانی
درصد
تصور محدوده جغرافیایی ایران و جایگاه آن در کره زمین
40
9
امادگي دفاع از مرز و خاك سرزمين ايران
2
1
خبرساز كردن نام شهرها و مناطق مختلف
11
3
معرفي اماکن مذهبي، طبيعي، تفريحي(اکوتوريسم، اماکن تاريخی و ابنیه قدیمی در نقاط مختلف کشور)
15
4
غیر مرتبط با بعد جغرافبایی هویت ملی
355
83
جمع
424
100
جدول شمارۀ 4ـ16 نسبت اخبار 21 سیما و بعد جغرافيايي هويت ملي
یافته‌های جدول و نمودار شماره 4ـ15 خبرهای اختصاص یافته به بعد جغرافیایی هویت ملی را نشان می دهد. از میان مقوله های مربوط به بعد جغرافیایی هویت ملی، خبرساز كردن «تصوير محدوده جغرافیایی ایران و جایگاه آن در کره زمین» با 40 خبر (9درصد) بیشترین انعکاس را داشته است. خبرساز كردن «معرفي اماکن مذهبي، طبيعي، تفريحي (اکوتوريسم، اماکن و بناهای تاريخی و قدیمی در نقاط مختلف کشور)» با 15 خبر (3درصد) و خبرساز كردن «نام شهرها و مناطق مختلف» با 11 خبر (2درصد) به ترتیب در رتبه های بعدی قرار داشته اند.
جدول شمارۀ 4ـ17 اخبار 21 سیما و بعد ديني هويت ملي ( برحسب فراوانی و درصد)
بعد ديني
فراوانی
درصد
خبرساز كردن فرائض اسلامي، مناسک، احکام دين
10
2
خبر ساز كردن شخصيتهاي ديني
11
3
خبرساز كردن مناسبت‌هاي اسلامي
4
1
خبرساز كردن اماکن مذهبي و مقدس و زيارتگاه‌ها
3
1
خبرساز كردن واژه‌هاي اسلامي، شيعه و مشتقات اين واژه
2
1
خبرساز كردن علوم قرآني، نهج البلاغه و متون ديني
10
2
دو ياچند مقوله از مقوله‌هاي فوق
3
1
غیر مرتبط با بعد دینی هویت ملی
381
89
جمع
424
100
جدول شمارۀ 4ـ17 نسبت اخبار 21 سیما و بعد ديني هويت ملي
بر اساس نتایج جدول و نمودار شماره 4ـ16 که خبرهای اختصاص یافته به بعد دینی هویت ملی را نشان می دهد، از میان مقولل های بعد دینی هویت ملی، خبر ساز كردن «شخصيتهاي ديني»، با 11 خبر (3درصد) بيشترين ميزان را به خود اختصاص داده و خبرساز كردن «فرائض اسلامي، مناسک، احکام دين» و خبرساز كردن «علوم قرآني، نهج البلاغه و متون ديني» هر کدام با 10 خبر (2درصد) در رتبۀ بعدي قرار دارند. همچنین (89درصد) خبرها نیز بدون مورد یعنی خبرهایی غیر از مقوله های بعد دینی بوده اند.
4ـ2ـ2 تحليل جدول‌هاي دو بعدي و پاسخ به پرسش‌هاي تحقيق
4-2-2-1پرسش اول: ابعاد شش‌گانۀ هويت ملي (تاريخي، اجتماعي، سياسي، جغرافيايي، فرهنگي و ديني) در بخش خبری مشروح21:00شبکه اول سیما با چه نسبتی اولویت بندی و زمان اختصاص یافته بازنمايي مي‌شوند؟
جدول شمارۀ 4ـ19 چینش اخبار 21 سیما و رابطه آن با ابعاد هویت ملی
چینش خبر
ابعاد هویت ملی
خبر اول
خبر دوم
خبر سوم
خبر چهارم
خبر چهارم به بعد
بعد جامعه ای
46.2
47.8
26.2
28.6
21.2
بعد فرهنگی
4.4
11.9
19
2.9
15.9
بعد سیاسی
23.1
20.9
42.9
37.1
24.3
بعد تاریخی
5.5
9.0
0
0
0.5
بعد جغرافیایی
3.3
1.5
0
8.6
30.2
بعد دینی
12.1
1.5
11.9
20.0
4.8
ترکیبی از چند بعد
5.5
7.5
0
2.9
3.2
جمع
100
100
100
100
100
Chi-Square=944/512 df=24 Sig= 000
با توجه به نتایج آماری بدست آمده از آزمون خی دو (944/125)، درجه آزادی 24 و میزان خطای 5/ با سطح اطمینان (000/0)، بین چینش خبرها و ابعاد هویت ملی رابطه معناداری وجود دارد.
همانطور كه در جدول شمارۀ 4ـ19 مشاهده مي‌شود در بحث چينش خبرها و ابعاد شش‌گانه هويت ملي (46درصد) از خبرهايی که در اولويت اول منعكس شده اند مربوط به بعد جامعه ای (26درصد)، خبرهای اولويت سوم و (21درصد) خبرهای اولويت چهارم به بعد، در این بعد منعکس شده‌اند. در همین رابطه (23درصد) خبرها ی اولويت اول، (43درصد) اولويت سوم و (24درصد) اولويت چهارم به بعد به بعد سیاسی اختصاص یافته اند. خبرهای اختصاص یافته در اولویت های اول، سوم و چهارم به بعد مربوط به بعد فرهنگی به ترتیب (4، 19 و 16درصد) بود. همچنین (12درصد) خبرهای اولویت اول، (12درصد) اولویت دوم خبرها و (5درصد) اولویت چهارم به بعد به خبرهای بعد دینی اختصاص داشته است، خبرهای مربوط به سایر ابعاد جغرافیایی و تاریخی نیز درصد ناچیزی از اولویت های اول انعکاس داشته اند. همچنانکه در جدول فوق ملاحظه می شود اولويت بندي خبرها در بعد جامعه ای در مقايسه با سایر ابعاد از جمله بعدهای سیاسی و دینی فراواني و درصد بالاتري را نشان مي‌دهد.
جدول شمارۀ 4ـ20 تخصیص زمان در اخبار 21 سیما و رابطه آن با ابعاد هویت ملی
مدت خبر
ابعاد هویت ملی
کمتر از یک دقیقه
از یک تا دو دقیقه
از دو تا سه دقیقه
از سه تا چهار دقیقه
بیش از چهار دقیقه
بعد جامعه ای
36.8
37.2
30.4
23.7
18.4
بعد فرهنگی
10.3
18.6
12.2
7.9
8.2
بعد سیاسی
25.7
26.7
17.4
28.9
46.9
بعد تاریخی
5.9
1.2
1.7
0.0
2.0
بعد جغرافیایی
13.2
8.1
27.0
13.2
6.1
بعد دینی
6.6
3.5
7.0
21.1
10.2
ترکیبی از ابعاد فوق
1.5
4.7
4.3
5.3
8.2
جمع
100.0
100.0
100.0
100.0
100.0
Chi-Square= 944/5122 df=42 Sig= 000
با توجه به نتایج آماری بدست آمده از آزمون خی دو (944/125)، درجه آزادی 24 و میزان خطای 5% با سطح اطمینان (000/0)، بین مدت خبرها و ابعاد هویت ملی رابطه معناداری وجود دارد. بر این اساس خبرهای با زمان بيش از سه دقيقه در بعد سیاسی (76درصد) منعکس شده‌اند و
