دانلود پایان نامه ارشد درباره اختلال بدشکلی بدن، دانشگاه شیراز، علوم پزشکی، وسواس فکری

1982). همبستگی فرم ۲۶ ماده‌ای با فرم ۴۰ ماده‌ای 98/0 گزارش شده است. فرم ۲۶ ماده‌ای آن دارای سه خرده مقیاس می‌باشد. مواد مربوط به اولین خرده مقیاس یعنی رژیم لاغری251 (13 ماده) به اجتناب از غذاهای چاق کننده و اشتغال ذهنی به لاغرتربودن مربوط می‌شود. خرده مقیاس دوم پرخوری و اشتغال ذهنی با غذا 252(6 ماده) شامل موادی است که افکار مربوط به غذا و به‌‌ همان نسبت پرخوری را نشان می‌دهد. سومین خرده مقیاس یعنی مهار دهانی253(7 ماده) مربوط می‌شود به مهار خود برای خوردن و فشاری که فرد از سوی دیگران برای افزایش وزن ادراک می‌کند. هر ماده در یک مقیاس لیکرت254 شش گزینه‌ای نمره دهی می‌شود (تلن255 وهمکاران، ۱۹۹۵). آزمودني براي هر پاسخ «همیشه» 3 نمره، «بیشتر اوقات» 2نمره، «خیلی اوقات» 1 نمره می‌گیرد و سه گزینه باقیمانه شامل «گاهی اوقات»، «بندرت» و «هرگز» دارای نمره صفر هستند. بنابراین نمره EAT-26 می‌تواند از صفر تا 78 باشد. نمره غربال کننده از حاصل جمع تعداد عباراتي كه به صورت همیشه، بیشتر اوقات و خیلی اوقات پاسخ داده شده، به دست می‌آید. هر چه نمره فرد بالاتر باشد، مشكوك به اختلال خوردن محسوب می‌شود. بنابراين، در نمره گذاري EAT اگر پاسخي به صورت هرگز، به ندرت و گاهی اوقات، درجه بندی شود، با اهمیت تلقی نمی‌شود، در حالیکه اگر به صورت همیشه، بیشتر اوقات و خیلی اوقات، درجه بندي شود، می‌تواندنشانه هایي از يك مشكل باليني باشد.
روايي همزمان256 و روایی پیش بین257 EAT و به همان نسبت پايايي258 آن تاييد شده است (گارنر و همكاران، 1982). در اعتبار آزمون نگرش خوردن ضرایب آلفای 94/0 برای گروه غیر بالینی و بالینی ذکر شده است (گارنر و همکاران، ۱۹۸۲) و در پژوهشی دیگر اعتبار باز آزمایی آن را با فاصله ۲ الی ۳ هفته‌ای در ۵۶ آزمودنی مقدار 84/0 گزارش شده است (گارنر و همکاران، ۱۹۸2 به نقل از یوسفی و همکاران، ۱۳۸۶). در مطالعه ای نوبخت در سال (1377) روايي محتوايی259 براي EAT را مورد بررسي قرار داد و نتايج حاصل حاكي از روايي محتوايي مطلوب برای EAT بود همچنین پایاییEAT با استفاده از روش بازآزمايي مورد بررسي قرار گرفت و بر اساس نتايج حاصل همبستگي بين نمره‌های حاصل از اجراي دو مرحله پرسشنامه EAT در گروه مورد مطالعه، 0/91 گزارش شد كه پايايي مطلوبي را نشان می‌دهد. اعتبار محتوایی فرم فارسی EAT_26 مطلوب و پایایی آن با استفاده از روش بازآزمایی 91/0 گزارش شده است. روایی ملاکی260 EAT در رابطه با شناسايي افراد مبتلا به اختلال‌های خوردن كاملا” مطلوب گزارش شده است (نوبخت، ۱۳۷۷). به طور کلی آزمون، ابزار معتبری است و می‌توان از آن، جهت سنجش بازخورد‌ها و رفتارهای بیمارگون خوردن در دانشجویان استفاده کرد (بابایی و همکاران، ۱۳۸۶).

3-6- روش تجزیه و تحلیل اطلاعات
در پژوهش حاضر در بخش آمار توصیفی از فراوانی، درصد، میانگین، مد، انحراف استاندارد و دامنه تغییرات استفاده شده و برای بررسی سوال‌ها و فرضیه‌های تحقیق از روش ضریب همبستگی پیرسون و آزمون‌ آماری مجذورخی و آزمون دقیق فیشر استفاده شده است.

4- یافته‌های پژوهش

4-1- مقدمه

در مطالعه انجام شده با هدف تعیین شیوع اختلال بدشکلی بدن و میزان همایندی آن با اختلال افسردگی اساسی، اختلال وسواس فکری- عملی، اختلال اضطراب اجتماعی، و اختلالات خوردن، 1000 نفر از دانشجویان دانشگاه شیراز و علوم پزشکی شیراز به روش نمونه گیری خوشه‌ای چند مرحله‌ای جمع آوری و مورد بررسی قرار گرفتند. داده‌های لازم از طریق مقیاس اصلاح شده وسواس فکری عملی یل براون برای اختلال بدشکلی بدن، پرسشنامه اختلال بدشکلی بدن، پرسشنامه افسردگی بک ویرایش دوم، پرسشنامه وسواس فکری- عملی مادزلی، پرسشنامه فوبی اجتماعی، و پرسشنامه نگرش‌های خوردن جمع آوری شد و به وسیله نرم افزار SPSS18 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته‌های پژوهش در این فصل ارائه شده است.

4-2- یافته‌های توصیفی

جدول4-1: توزیع گروه مورد مطالعه بر حسب جنسیت
جنسیت
فراوانی
درصد
مذکر
359
35/9
مونث
641
64/1
مجموع
1000
100

از میان گروه نمونه، 641 نفر( 64/1%) از دانشجویان، دختر و 359 نفر(35/9%) پسر بودند.
جدول4-2: توزیع گروه مورد مطالعه بر حسب سن
سن
فراوانی
درصد
18 تا 25
785
78/5
26 تا 30 و بالاتر
215
21/5
مجموع
1000
100

از میان گروه نمونه، 785 نفر(78/5%) از گروه سنی 18 تا 25 سال، و 215 نفر(21/5%) از گروه سنی 26 تا 30 سال و بالاتر بودند.
جدول4-3: توزیع گروه مورد مطالعه بر حسب وضعیت تاهل
وضعیت تاهل
فراوانی
درصد
مجرد
866
86/6
متاهل
134
13/4
مجموع
1000
100

از میان گروه نمونه، 866 نفر(86/6%) از دانشجویان مجرد و 134 نفر (13/4%) متاهل بودند.
جدول4-4: توزیع گروه مورد مطالعه بر حسب محل سکونت
محل سکونت
فراوانی
درصد
مراکز استانها
445
44/5
مراکز شهرستانها و توابع
555
55/5
مجموع
1000
100

از میان گروه نمونه، 555 نفر(55/5%) از دانشجویان ساکن مراکز استانها و 445 نفر(44/5%) ساکن مراکز شهرستانها و توابع بودند.

جدول4-5: توزیع گروه مورد مطالعه بر حسب مقطع تحصیلی
مقطع تحصیلی
فراوانی
درصد
کارشناسی
550
55
کارشناسی ارشد
357
35/7
دکتری
93
9/3
مجموع
1000
100

از میان گروه نمونه، بیش از نیمی از دانشجویان (55%) در مقطع کارشناسی، 357 نفر (35/7%) در مقطع کارشناسی ارشد، و 93 نفر(9/3%) در مقطع دکتری مشغول به تحصیل بودند.
جدول4-6: توزیع گروه مورد مطالعه بر حسب رشته تحصیلی
رشته تحصیلی
فراوانی
درصد
پزشکی و رشته‌های وابسته
215
21/5
مهندسی
329
32/9
هنر و معماری
75
7/5
علوم پایه
157
15/7
علوم انسانی
224
22/4
مجموع
1000
100

از میان گروه نمونه،بیشتر دانشجویان( 329 نفر،32/9%) در رشته‌های مهندسی، مشغول به تحصیل بودند و در رشته‌های هنر و معماری(7/5%) فراوانی دانشجویان کمترین بود.

سوال 1- میزان فراوانی نارضایتی از وضعیت ظاهری بدن در دانشجویان دانشگاه شیراز و علوم پزشکی شیراز چقدر است؟
جدول 4-7: توزیع نمونه بر حسب نارضایتی و نگرانی از برخی از قسمتهای بدن
نارضایتی از برخی از قسمتهای بدن
فراوانی
درصد
دارند
772
77/2
ندارند
228
22/8
مجموع
1000
100

از بین گروه نمونه حدود 80 درصد دانشجویان(772 نفر، 77/2%) از حداقل یک نقیصه عضوی شکایت داشتند که 509 نفر ( 65/9%) دختر و 263 نفر(34/1%) پسر بودند.
سوال2- میزان شیوع علائم اختلال بدشکلی بدن در دانشجویان دانشگاه شیراز و علوم پزشکی شیراز چقدر است؟
جدول 4-8: شیوع علائم اختلال بدشکلی بدن بر اساس پرسشنامه اختلال بدشکلی بدن(BDDQ) و مقیاس اصلاح شده وسواس فکری-عملی یل-براون برای اختلال بدشکلی بدن(Y-BOCS)

بر اساس (BDDQ)
بر اساس (Y-BOCS)
اختلال بدشکلی بدن
فراوانی
درصد
فراوانی
درصد
دارند
122
12/2
129
12/9
ندارند
878
87/8
871
87/1
مجموع
1000
100
1000
100

برای تشخیص اختلال بدشکلی بدن بر اساس پرسشنامه BDDQ، فرد باید به هر دو جز پرسش اول و به یکی از بخش های پرسش سوم پاسخ بله داده باشد و زمان صرف شده برای اشتغال ذهنی 1 تا 3 ساعت یا بیشتر باشد که 122نفر(12/2%) از گروه نمونه، معیارهای اختلال بدشکلی بدن را کسب نمودند. با فاصله اطمینان 95% شیوع علائم اختلال در دانشجویان دانشگاه شیراز و علوم پزشکی شیراز بین 10/3 تا 14/2 برآورد گردید. همچنین برای تشخیص اختلال بدشکلی بدن بر اساس پرسشنامه Y-BOCS، بایستی فرد نمره 20 و بالاتر به دست آورد که 129 نفر(12/9%) از گروه نمونه، دراین پژوهش معیارهای اختلال بدشکلی بدن را کسب نمودند. با فاصله اطمینان 95% شیوع علائم اختلال در دانشجویان دانشگاه شیراز و علوم پزشکی شیراز بین 10/8 تا 15/1 برآورد گردید.
جدول 4-9: شاخص‌های آمار توصیفی اختلال بدشکلی بدن بر اساس Y-BOCS

متغیر
میانگین
انحراف استاندارد
بیشترین نمره
کمترین نمره
اختلال بدشکلی بدن
10/65
7/98
38
0

جدول 4-10: شاخص‌های آمار توصیفی خرده مقیاسهای اختلال بدشکلی بدن
متغیر
میانگین
انحراف استاندارد
بیشترین نمره
کمترین نمره
وسواس فکری
4/4
3/57
19
0
وسواس جبری
4/48
3/6
17
0
بینش
1/21
0/91
4
0
اجتناب
0/57
0/8
4
0

سوال3- شایع‌ترین قسمت‌های مورد نگرانی در بین دانشجویان دارای علائم اختلال بدشکلی بدن دانشگاه شیراز و علوم پزشکی شیراز کدام است؟
از جمعیت مورد مطالعه، 772 نفر(77/2%) در مورد ظاهر خود نگران بودند که از این میان 129 نفر دارای علائم اختلال بدشکلی بدن بودند. قسمتهای مورد نگرانی افراد مبتلا در جدول4-38 آمده است. شایان ذکر است، برخی از افراد نمونه، درباره بیشتر از یک عضو بدن خود نگران بودند.
جدول4-11: قسمتهای بدن مورد نگرانی در دانشجویان دارای علائم اختلال بدشکلی بدن
قسمتهای مورد نگرانی
فراوانی
درصد
قسمتهای مورد نگرانی
فراوانی
درصد
پوست
57
17/65
صدا
9
2/8
مو
39
12/1
بدشکلی دستها یا پاها
9
2/8
شکل و اندازه بینی
34
10/52
ابروها
8
2/48
قد
27
8/36
سینه
7
2/17
وزن
22
6/8
لب‌ها
5
1/55
شکم
18
5/57
فک
5
1/55
دندان
16
4/95
ران
4
1/24
باسن
13
4
اندام تناسلی
1
0/3
چشم‌ها
11
3/4
سایر
38
11/76
مجموع فراوانی: 323

شایع‌ترین عضو مورد نگرانی پوست (17/65%) و بخصوص جوش (48/3%) و بعد از آن در مورد مو (12/1%) و شکل و اندازه بینی(10/52%) بود.
سوال4- شایع‌ترین فعالیت‌های مربوط به نگرانی نقص ظاهری در بین دانشجویان دارای علائم اختلال بدشکلی بدن دانشگاه شیراز و علوم پزشکی شیراز کدام است؟
جدول4-12: فعالیت‌های مربوط به نگرانی در مورد نقص‌های بدنی در دانشجویان دارای علائم اختلال بدشکلی بدن
فعالیت
فراوانی
درصد
فعالیت
فراوانی
درصد
چک کردن در آینه
43
22/3
جستجوی درمانهای غیر روانپزشکی(جراحی زیبایی و …)
15
7/8
مقایسه خود با دیگران
40
20/7
رژیم گرفتن
12
6/2
سوال پرسیدن و اطمینان جویی از دیگران
31
16/1
آرایش افراطی
6
3/1
پنهان سازی عیب
24
12/4
نظافت بیش از حد
4
2/1
دستکاری پوست برای بهبود ظاهر
17
8/8
تمرین و ورزش افراطی
1
0/5
مجموع فراوانی: 193

از میان فعالیت‌های مربوط به نگرانی بیشترین مربوط به چک کردن خود در آینه (22/3%) و بعد از آن مقایسه خود با دیگران (20/7%) و سوال پرسیدن و اطمینان جویی از دیگران(16/1%) بود.

4-3- یافته‌های استنباطی

فرضیه 1- بین دانشجویان دختر و پسر دانشگاه شیراز و علوم پزشکی شیراز در شیوع علائم اختلال بدشکلی بدن تفاوت معنادار وجود دارد.
برای مقایسه شیوع علائم اختلال بدشکلی بدن در دانشجویان دختر و پسر از آزمون دقیق فیشر استفاده شد.
جدول 4-13: شیوع علائم اختلال بدشکلی بدن در دانشجویان دختر و پسر
متغیر
اختلال بدشکلی بدن
P-value

دارند ندارند

جنسیت
مذکر
فراوانی
درصد
فراوانی
درصد

0/280

52
14/5
307
85/5

مونث
77
12
564
88

همانگونه که در جدول مشاهده می‌شود، در میان 641 نفر مونث، 77 نفر(12%) دارای علائم اختلال بدشکلی بدن بودند که 59/7 درصد افراد مبتلا را تشکیل می‌دادند. در