
دانشآموزان صورت گيرد يعني خود دانشآموزان نيز در انتخاب مواد آموزشي شرکت داشته باشند.
تمامي گويههاي مربوط به مواد آموزشي برنامه درسي مهارتهاي زندگي نيز مؤيد مطالب فوق است.
جدول 4-ب-3: نتايج آزمون t تکنمونهاي مربوط به مؤلفه محتواي برنامه درسي
مهارتهاي زندگي در گروه متخصصان تعليم و تربيت
ج) محتواي مهارتهاي زندگي
ميانگين نظري
ميانگين تجربي
df
Sig
t
گويه ج-1
3
12/3
15
497/0
69/0
گويه ج-2
3
75/2
15
333/0
000/1-
گويه ج-3
3
18/3
15
509/0
676/0
گويه ج-4
3
37/3
15
083/0
861/1
گويه ج-5
3
50/3
15
015/0
73/2
گويه ج-6
3
12/3
15
652/0
460/0
گويه ج-7
3
25/3
15
261/0
168/1
گويه ج-8
3
43/3
15
089/0
815/1
کل طبقه
3
21/3
15
248/0
202/1
همانطور که مشاهده ميشود مقادير t بدست آمده در تمام گويهها به جز گويه ج-5، حاکي از آن است که هيچ اختلاف معناداري بين ميانگين گويههاي محتواي مهارتهاي زندگي در سطح 05/0 و با درجه آزادي 15 وجود ندارد. همچنين ميانگين تجربي با ميانگين نظري گويهها اختلاف زيادي ندارد. بنابراين ميتوان گفت که نگرش متخصصان تعليم و تربيت نسبت به محتواي برنامه آموزش مهارتهاي زندگي عبارت است از:
1. محتواي برنامه درسي مهارتهاي زندگي با فرهنگ جامعه (آداب و رسوم و ارزشهاي اجتماعي) تناسب ندارد.
2. محتواي برنامه درسي مهارتهاي زندگي متناسب با پيشرفتهاي علمي ]و تکنولوژيکي[ در سطح جامعه جهاني نيست.
3. محتواي برنامه درسي مهارتهاي زندگي با مسائل و مشکلات جامعه تناسب ندارد.
4. محتواي برنامه درسي مهارتهاي زندگي با نيازها ]و رغبتهاي[ دانشآموزان تناسب ندارد.
5. محتواي برنامه درسي مهارتهاي زندگي با تواناييهاي يادگيري دانشآموزان تناسب دارد يعني مفاهيم اين درس تا حد زيادي براي دانشآموزان قابل يادگيري (فهم) است.
6. محتواي برنامه درسي مهارتهاي زندگي با زندگي واقعي دانشآموزان تناسب ندارد.
7. محتواي برنامه درسي مهارتهاي زندگي به يادگيري ساير دروس کمک نميکند.
8. بين محتواي ارائه شده در درس مهارتهاي زندگي ارتباط منطقي و همگرايي وجود ندارد.
جدول 4-ب-4: نتايج آزمون t تکنمونهاي مربوط به مؤلفه فعاليتهاي يادگيري برنامه درسي
مهارتهاي زندگي در گروه متخصصان تعليم و تربيت
د) فعاليتهاي يادگيري مهارتهاي زندگي
ميانگين نظري
ميانگين تجربي
df
Sig
t
گويه د-1
3
37/4
15
000/0
88/8
گويه د-2
3
18/4
15
000/0
25/7
گويه د-3
3
43/4
15
000/0
13/9
گويه د-4
3
50/4
15
000/0
61/11
گويه د-5
3
50/4
15
000/0
61/11
کل طبقه
3
40/4
15
000/0
83/11
همانطور که مشاهده ميشود مقدار t بدست آمده مربوط به فعاليتهاي يادگيري برنامه درسي مهارتهاي زندگي در سطح 05/0 و با درجه آزادي 15، 83/11 و معنيدار است. همچنين مقادير ميانگين تجربي گويهها از ميانگين نظري آنها بيشتر است. اين امر نشاندهنده اين واقعيت است که براساس ديدگاه متخصصان: – فعاليتهاي يادگيري بايد طوري انتخاب شود که فرصت لازم را براي تمرين هر يک از مهارتها در اختيار دانشآموزان قرار دهد.
– فعاليتهاي انتخاب شده براي يادگيري درس مهارتهاي زندگي بايستي با علايق و نيازهاي دانشآموزان تناسب داشته باشد.
– فعاليتهاي يادگيري انتخاب شده براي يادگيري مفاهيم درس مهارتهاي زندگي بايستي با معلومات و تجارب فعلي دانشآموزان تناسب داشته باشد.
– در انتخاب فعاليتها براي يادگيري مفاهيم درس مهارتهاي زندگي بايستي به آمادگي (عقلي، جسمي، اجتماعي و عاطفي) دانشآموزان توجه شود.
– در انتخاب فعاليتهاي يادگيري خود دانشآموزان نيز شرکت فعال داشته باشند.
جدول 4-ب-5: نتايج آزمون t تکنمونهاي مربوط به مؤلفه راهبردهاي تدريس برنامه درسي
مهارتهاي زندگي در گروه متخصصان تعليم و تربيت
ذ) شيوههاي تدريس مهارتهاي زندگي
ميانگين نظري
ميانگين تجربي
df
Sig
t
گويه ذ-1
3
31/4
15
000/0
45/7
گويه ذ-2
3
43/3
15
000/0
13/9
گويه ذ-3
3
50/4
15
000/0
61/11
گويه ذ-4
3
68/3
15
003/0
46/3
کل طبقه
3
23/4
15
000/0
79/9
همانطور که دادههاي جدول (4-ب-5) نشان ميدهد مقدار t بدست آمده مربوط به راهبردهاي تدريس مهارتهاي زندگي در سطح 05/0 و با درجه آزادي 15، 79/9 و معنادار است. همچنين مقادير ميانگين تجربي گويهها از ميانگين نظري آنها بيشتر است. لذا ميتوان گفت که متخصصان تعليم و تربيت بر اين باورند که:
– بکارگيري روشهاي تدريس فعال، درگيري دانشآموزان را در فرايند يادگيري افزايش ميدهد.
– روشهاي تدريس بايستي با علايق (خواستهها و ادراکات) دانشآموزان سازگار باشد.
– روشهاي تدريس معلم بايستي فرصتهايي را براي دانشآموزان فراهم کند تا بطور عملي مهارتهاي زندگي را تجربه کنند.
– روشهاي تدريس معلم بايستي شرايطي را فراهم کند تا دانشآموزان آزادي عمل بيشتري را در يادگيري مفاهيم درس مهارت هاي زندگي داشته باشند يعني خود دانشآموزان بدون کنترل و مشاهده مستقيم معلم نبض يادگيري را در دست گيرند.
همچنين دادههاي جدول نشان ميدهد که تمام گويههاي مربوط به شيوههاي تدريس از ديدگاه متخصصان تعليم و تربيت مهم ارزيابي شده است.
جدول 4-ب-6: نتايج آزمون t تکنمونهاي مربوط به مؤلفه ارزشيابي از برنامه درسي
مهارتهاي زندگي در گروه متخصصان تعليم و تربيت
ر) ارزشيابي مهارتهاي زندگي
ميانگين نظري
ميانگين تجربي
df
Sig
t
گويه ر-1
3
12/4
15
000/0
000/9
گويه ر ـ 2
3
93/3
15
001/0
39/4
گويه ر-2
3
56/3
15
034/0
33/2
کل طبقه
3
87/3
15
000/0
012/6
مقادير t جدول با درجه آزادي 15، نشاندهنده معناداري اختلاف ميانگين گويههاي مؤلف? ارزشيابي در سطح 05/0 است. همچنين ميانگين تجربي همه گويهها از ميانگين نظري بيشتر ميباشد. بنابراين ميتوان گفت متخصصان تعليم و تربيت بر اين باورند که: ـ ارزشيابي در درس مهارتهاي زندگي بايستي بر اساس مشارکت و همکاري معلم و دانش آموزان شکل گيرد. – ارزيابي فرايند يادگيري دانشآموزان نسبت به ارزيابي محصول نهايي برنامه مهارتهاي زندگي از اهميت بالاتري برخوردار است. خودارزيابي دانشآموزان در برنامه درسي مهارتهاي زندگي ميتواند تا حد زيادي مفيد واقع شود.
جدول 4-ب-7: نتايج آزمون t تکنمونهاي مربوط به مؤلفه گروهبندي برنامه آموزش
مهارتهاي زندگي در گروه متخصصان تعليم و تربيت
ز) گروه بندي در برنامه درسي
مهارتهاي زندگي
ميانگين نظري
ميانگين تجربي
df
Sig
t
گويه ز-1
3
43/4
15
000/0
13/9
گويه ز-2
3
37/4
15
000/0
88/8
گويه ز-3
3
50/3
15
015/0
73/2
گويه ز-4
3
62/3
15
001/0
03/4
گويه ز-5
3
75/2
15
261/0
16/1-
گويه ز-6
3
56/2
15
110/0
69/1-
کل طبقه
3
54/3
15
000/0
59/5
همانطور که مشاهده ميشود مقدار t بدست آمده مربوط به مؤلفه گروهبندي مهارتهاي زندگي در سطح 05/0 و با درجه آزادي 15، 59/5 و معنادار ميباشد. همچنين مقادير ميانگين تجربي در تمام گويهها به استثناي گويه (ز-5) و (ز-6) از ميانگين نظري آنها بيشتر است. مقادير t بدست آمده مربوط به گويه (ز-5) و گويه (ز-6)، در سطح 05/0 و با درجه آزادي 15، به ترتيب 16/1- و 69/1- و معنادار نميباشد. بنابراين ميتوان گفت نگرش متخصصان تعليم و تربيت نسبت به گروهبندي برنامه آموزش مهارتهاي زندگي عبارت است از:
– براي يادگيري مفاهيم درس مهارتهاي زندگي بهتر است از فعاليتهاي گروهي استفاده شود.
– کار کردن در گروههاي کوچک (4 تا 6 نفري) در کلاس درس مهارتهاي زندگي، ميتواند تا حد زيادي مفيد واقع شود.
– کار کردن در گروهاي بزرگ (8 تا 10 نفري) نيز در کلاس مهارتهاي زندگي ميتواند مفيد و مؤثر واقع شود.
– متخصصان بر اين باورند که بهتر است علايق مشترک دانشآموزان- و نه تشخيص معلم از تواناييهاي آنان- مبناي گروهبندي آموزشي در کلاس مهارتهاي زندگي را تشکيل دهد.
– متخصصان بر اين باورند که انتخاب اعضاي گروه نبايستي براساس يک ويژگي مشترک انجام شود. بعنوان مثال افراد آرام در يک گروه و افراد شلوغ يا جرأتورز در گروه ديگر قرار گيرند.
– اعتقاد متخصصان بر اين است که انتخاب اعضاي گروه به صورت تصادفي نميتواند مفيد واقع شود.
جدول 4-ب-8: نتايج آزمون t تکنمونهاي مربوط به مؤلفه زمان برنامه درسي
مهارتهاي زندگي در گروه متخصصان تعليم و تربيت
س) شيوههاي تدريس
مهارتهاي زندگي
ميانگين نظري
ميانگين تجربي
df
Sig
t
گويه س-1
3
87/2
15
432/0
80/0-
گويه س-2
3
00/3
15
000/1
000/0
گويه س-3
3
06/3
15
774/0
293/0
گويه س-4
3
93/3
15
000/0
51/5
کل طبقه
3
21/3
15
105/0
72/1
همانطور که دادههاي جدول نشان ميدهد مقادير t بدست آمده در تمامي گويهها به استثناي گويه (س-4) مربوط به زمان برنامه درسي مهارتهاي زندگي در سطح 05/0 و با درجه آزادي 15، معنيدار نيست. همچنين مقادير ميانگين تجربي از ميانگين نظري اختلاف کمتري داشته و در گويه س-1 مقدار ميانگين تجربي از ميانگين نظري کمتر ميباشد.
در گوي? س-4 مقدار t بدست آمده در سطح 05/0، 51/5 و معنادار ميباشد. بنابراين ميتوان گفت نگرش متخصصان تعليم و تربيت در زمينه زمان اختصاص يافته به برنامه آموزش مهارتهاي زندگي عبارت است از:
– زمان جلسات اختصاص يافته براي يادگيري هر يک از مفاهيم مهارتهاي زندگي کافي نميباشد.
– زمان جلسات امکان آن را فراهم نميآورد تا ارزيابي بهتري از آموختههاي دانشآموزان بعمل آيد.
– زمان جلسات امکان آن را فراهم نميکند تا معلم با کيفيت بهتري به تدريس مفاهيم درس مهارتهاي زندگي بپردازد.
– همچنين متخصصان تعليم و تربيت بر اين باورند که مديريت زمان جلسات (عدم پرداختن به موضوعات حاشيهاي و غيرضروري) معلم را در پرداختن به مفاهيم اصلي درس مهارتهاي زندگي ياري مينمايد.
جدول 4-ب-9: نتايج آزمون t تکنمونهاي مربوط به مؤلفه فضاي آموزشي برنامه درسي
مهارتهاي زندگي در گروه متخصصان تعليم و تربيت
ش) فضاي آموزشي
ميانگين نظري
ميانگين تجربي
df
Sig
t
گويه ش-1
3
00/4
15
000/0
32/6
گويه ش-2
3
81/3
15
000/0
96/4
گويه ش-3
3
25/4
15
000/0
31/7
کل طبقه
3
02/4
15
000/0
92/6
همانطور که در جدول(4-ب-9) مشاهده ميشود مقدار t بدست آمده مربوط به مؤلفه فضاي آموزشي برنامه آموزش مهارتهاي زندگي در سطح 05/0 و با درجه آزادي 15، 92/6 و معني دار است. همچنين مقادير ميانگين تجربي از ميانگين نظري در تمام گويهها بيشتر مي باشد. بنابراين ميتوان گفت که متخصصان تعليم و تربيت بر اين باورند که :
9. کيفيت و کميت فضاي آموزشي مدرسه يادگيري مفاهيم درس مهارتهاي زندگي را تا حد زيادي تحت تأثير قرار مي دهد.
10. براي يادگيري مفاهيم برنامه درسي مهارتهاي زندگي، فضاهاي آموزشي خارج از مدرسه مانند اردوها، گردشهاي علمي، و … بسيار مفيد جلوه مي نمايد.
جدول 4- ب -10: نتايج آزمون t تک نمونه اي براي گويه هاي مؤلفه اهداف
مهارتهاي زندگي در گروه معلمان
الف ـ اهداف آموزش مهارتهاي زندگي
ميانگين نظري
ميانگين تجربي
df
sig
t
گويه الف ـ 1
3
21/3
63
030/0
22/2
گويه الف ـ 2
3
78/2
63
026/0
28/2-
گويه الف ـ 3
3
59/2
63
000/0
00/4-
گويه الف ـ 4
3
42/2
63
000/0
15/6-
کل طبقه
3
75/2
63
003/0
13/3-
همان طور که در جدول (4-ب-10) مشاهده ميشود مقادير t بدست آمده مربوط به گويههاي اهداف آموزش مهارتهاي زندگي در سطح 05/0 و با درجه آزادي 63 معنادار است. اين امر نشان مي دهد که اکثر معلمان معتقدند که هدف هاي درس مهارتهاي زندگي بر اساس نيازهاي دانش آموزان، نيازهاي جامعه اي که دانش آموزان در آن زندگي مي کنند، نيازهاي دانش آموزان در جامعه آينده، و تغييرات اساسي (اجتماعي، اقتصادي، علمي و فرهنگي)
