
اضافی جمعآوری شود بدست میآید. این دادهها میتوانند برای بهبود دسترسی به قفسهها، ردیابی اقلام دارویی یا حرکت قطعات استفاده شوند. تمامی این ارزشهای ملوس میتواند اندازهگیری شوند. اگر این ارزش، که به شرکت اعطا میشود، بالاتر از هزینه برچسب – هر مقدار که هست- باشد، پس پیادهسازی RFID عملی است.
مطالعات اخیر که دفتر آماری اتحادیه اروپا که در خبرنامه اخبار RFID قابل دسترسی (2010) است، نشان داد که تنها 3% از شرکتهای EU از تکنولوژی RFID استفاده میکنند. اکثریت، استفاده از شناسه شخصی و کنترل دسترسی(56%) است، و پس از آن زنجیره تأمین و ردیابی موجودی، (29%)، عوارضی بزرگ راهها (25%)، کنترل سرقت (24%)، کنترل تولید (21%) و مدیریت داراییها (15%)می باشد. با توسعه تکنولوژی RFID، توجه بیشتری به کاربرد RFID در سطح اقلام میشود [64].
بارکد
با توجه به افزایش روز افزون شرکتهای تولیدی و تنوع محصولات، استفاده از بارکد جهت صادرات و ردیابی فرآیندهای تولیدی به یکی از ملزومات مبدل گشته است، با استفاده از این تکنولوژی میتوان سریالی اختصاصی جهت متمایز نمودن کالاها از یکدیگر اختصاص داد. استانداردهای مختلفی به منظور تولید و استفاده از بارکد وجود دارد، که معتبرترین آنها استاندارد EAN/UCC میباشد که 90 درصد تجارت جهانی را پوشش میدهد. بهطور خلاصه میتوان گفت بارکد تشکیل گردیده است از مجموعهای از اعداد و خطوط موازی سیاهرنگ با ضخامتهای مختلف که به صورت استاندارد باید در زمینه سفید چاپ نمود که بتوان توسط دستگاههای اسکنر قابل انتقال به رایانه باشند. بارکدهای مورد استفاده جهت ردیابی، کنترل محصول و مدیریت انبار تفاوتهای با استاندارد فوق دارند و این بارکدها فقط برای آن سازمان معنی پیدا میکنند که حاوی اطلاعاتی از قبیل نام کالا، کد کالا، قطعات تشکیلدهنده، نام سازندة مربوط به هر قطعه، نام اپراتورها، شماره خط تولید و از این قبیل مشخصهها میباشند. بهطور خلاصه این بارکد را میتوان بهعنوان شناسنامه هر محصول دانست؛ یعنی اگر 100 نوع کالا از یک نوع موجود باشد، 100 سریال منحصر بهفرد برای هر محصول معرفی میگردد و هر سریال حاوی اطلاعات کاملی از همان کالا میباشد. بواسطه پیادهسازی سیستمهای فوق در یک بازه زمانی اثربخش، با کاهش قابل ملاحظهای از هزینههای پنهان سازمان روبرو خواهید شد که بالطبع این هزینهها چندین برابر کل مبلغ سرمایه گذاری شده میباشد. ذیلاً به پارهای از موارد اشاره شده است:
➢ کاهش قابل ملاحظة هزینه به لحاظ حذف مستندات کاغذی و بایگانی آنها و نوشتافزار مکمل آن.
➢ کاهش پرسنل که از جمله بزرگترین قابلیتهای بهکارگیری این سیستمها میباشد زیرا سیستم به تنهایی بسیاری از مسئولیتهای فردی را برعهده خواهدگرفت.
➢ استفاده از سیستم مکانیزه مبتنی بر بارکد بهطور قابل ملاحظهای هزینههای طبقهبندی حمل را نیز کاهش خواهد داد.
کاهش خطا:
میدانیم که بروز خطا در عملیات، عامل هزینههای بسیاری است که به سازمانها تحمیل میگردد. بخش عمدهای از خطاها به موجب اشتباهات انسانی پدیدار میگردند که اجتنابناپذیر بوده و در سطح کلان یک اشتباه فردی کوچک میتواند اشتباهات پیچیدهتری را خلق کرده که خود باعث افزایش هزینه خواهد گشت. ذیلاً به پارهای از نکاتی که سبب کاهش خطا در سازمان میگردند اشاره میشود:
➢ ثبت دادهها بهصورت مکانیزه با استفاده از بارکد سبب از بین رفتن کلیه خطاهای عملیاتی و اطلاعاتی میگردد با توجه به اینکه نرخ متوسط خطا، هنگامی که دادهها با دست وارد میشوند یک کاراکتر در هر سیصد فشار روی دکمههای صفحه کلید کامپیوتر خواهد بود درحالیکه متوسط این خطا هنگامی که دادهها براساس فنآوری بارکد خوانده میشوند یک کاراکتر در هر میلیون خواهد بود.
➢ استفاده از سیستم مکانیزه مبتنی بر بارکد حدس و گمان غیر واقعی را در رابطه با مواد و قطعات خط تولید کاهش خواهد داد و زمان تحویل سفارش به مشتریان را (بدون حدس و گمان) قطعی خواهد نمود و بدقولی را نیز به حداقل میرساند.
➢ سیستم جمعآوری اطلاعات بوسیله بارکد امکان پردازشهای مکرر را بوجود آورده و هر تردیدی در مورد پردازش و دیگر اطلاعات عرضهکنندگان و مشتریان در کوتاهترین زمان حتی به صورت تلفنی قابل رفع خواهد بود.
موارد استفاده از بارکد در صنایع
بارکد به عنوان ابزار الکترونیکی شناسایی کالا میتواند در سیستمهای مختلفی مورد استفاده صنایع قرار گیرد. این کاربردها که اغلب برای جمعآوری و انتقال الکترونیکی دادهها جهت افزایش دقت و سرعت و کاهش هزینههای ناشی از بکارگیری نیروی انسانی در گردآوری و ورود اطلاعات به انواع سیستمهای کامپیوتری طراحی شدهاند عبارتند از:
➢ مدیریت گردش کالا در انبارها
➢ جمعآوری آمار و اطلاعات تولید
➢ جمعآوری دادههای کیفی محصول
➢ برنامهریزی تولید
➢ ردیابی مواد و قطعات (اولیه، نیمهساخته و نهایی)
➢ فروش و حسابداری
➢ خدمات پس از فروش [70]
بکارگیری بارکد در ردیابی محصول
با استفاده از بارکد امکان ردیابی محصول فراهم آمده و کنترل کیفیت محصول و امکان پیگیری نقصان کیفی راحتتر میشود. شماری از مزایای استفاده از بارکد برای ردیابی محصول عبارتند از:
➢ امکان ردیابی محصول از لحاظ مواد و قطعات تشکیل دهنده آن (مانند بچهای تولیدی)
➢ امکان ردیابی محصول از لحاظ عملیات انجامشده بر روی آن (مانند عملیات کنترل کیفی)
➢ امکان ردیابی محصول از لحاظ افراد مؤثر در تولید یا جابجایی آنها (مانند پرسنل تولید)
➢ امکان ردیابی محصول از لحاظ زمانهای انجام کار بر روی آن (مانند تاریخ مونتاژ قطعات)
➢ امکان ردیابی خواص مشترک بین محصولات مختلف (مانند تشخیص خرابی یک دسته تولیدی از طریق شکایت یک مشتری)
➢ امکان کنترل سیستمهای حمل و نقل (مانند کامیونها و رانندگانی که کالا را تحویل گرفتهاند)
➢ پیشگیری از ارسال اشتباه کالاها (به لحاظ کنترلهای بیشتر در زمان بارگیری)
بارکدهای نوع جی اس یک به منظور وضع استانداردهای هماهنگکننده برای شناسایی محصولات کشورهای مختلف از روی بارکدهای درج شده بر روی محصولات شرکتهای مختلف میباشد. این کار در شفافیت و کارایی عرضه و تقاضای جهانی و همچنین زنجیره ارزش منتقل شونده در سطح جهان کاربرد دارد. این کدهای سه رقمی در اول بارکدهای ۱۳ شمارهای درج شده بر روی محصولات آورده میشوند. مقرّ اصلی این سازمان در بروکسل بلژیک و لارنس ویل نیوجرسی آمریکا میباشد که هماکنون نزدیک به یکصد عضو دارد [16].
2-2- مرور پیشینه
قابلیت ردیابی در حوزههای مختلفی مورد مطالعه قرار گرفته است. این حوزهها در دو دسته کلی علوم طبیعی و علوم اجتماعی قرار گرفته است. این حوزهها شامل: حوزههای اقتصادی، مدیریت زنجیره تأمین، مدیریت کیفیت، مهندسی و تحقیقات بازاریابی بوده است. در هر کدام از این حوزهها موضوعات خاصی مورد مطالعه قرار میگیرد.
در حوزه اقتصاد به آنالیز سود و زیان استفاده از قابلیت ردیابی پرداخته میشود مثلاً اسپارلینگ110 و همکاران (2006) به آنالیز سود و هزینه استفاده از قابلیت ردیابی در صنایع غذایی و بخش فراوردههای لبنی در کانادا پرداختند.
در مدیریت زنجیره تأمین به مدیریت تدارکات، مدیریت موجودی، مدیریت ریسک و مدیریت جانبی تأمین، تمایز محصولات، سیستمهای توزیع و سیستمهای پشتیبانی از تصمیمگیری و… میپردازد. مانند مطالعه کاکیگ111 و همکاران (2011) که به بررسی استفاده از تکنولوژی RFID در صنعت رادیولوژی پرداختند این پژوهش در دو زمینه تکنولوژی RFID و مدیریت لجستیک میباشد.
در تحقیقات بازاریابی به بررسی رفتار مصرفکننده و رفتار صنایع میپردازد. اولا لتینن112 (2011) در این پژوهش به بررسی مزایای استفاده از قابلیت ردیابی برای مشتریان، سازمان و کسبوکار پرداخته، و ابزارها و استانداردهای این سیستم را بیان نموده است.
در مدیریت کیفی، به کنترل کیفیت، بهبود کیفی و سسیتمهای تضمین کننده و مدیریت کیفیت پرداخته میشود. هدف اصلی بسیاری از پژوهشهایی که در صنعت مواد غذایی صورت گرفته، بهبود و کنترل کیفی و تضمین کیفیت بوده است. مانند پژوهشی که توسط آلفارو113 و همکاران (2009) انجام شد، این مطالعه نشان داد که قابلیت ردیابی بیش از ابزاری برای ایمنی مواد غذایی است، و به بهبود کیفی در تولید و انبارداری منجر شده است.
در حوزه مهندسی به پیادهسازی قابلیت ردیابی و سیستمهای قابلیت ردیابی همچنین تکنولوژی اطلاعات، شناسایی الکترونیکی و ثبت داده و تکنولوژی بارکد و برچسبهای RFID پرداخته میشود. مانند زو114 و همکاران (2012) که به بررسی تکنولوژی RFID در صنایع مختلفی بخصوص در زنجیره تأمین مواد غذایی پرداختند. و چانگ واپل115 و همکاران (2013) یک رویکرد قابلیت ردیابی مبتنی بر RFID را بمنظور بهبود زمانبندی تولید ارائه کردند. همچنین کیروا و همکاران به بررسی مشکلات پیادهسازی، و تعیین هزینه پیادهسازی پرداخته است. نتایج و تجربیات آنها دستورالعملهایی برای پیادهسازی مؤثر و کارآمد قابلیت ردیابی ارائه داده است.
بسیاری از پژوهشها نیز ترکیبی از چندین جنبه مختلف میباشند.
بطور کلی روشهای شناسایی شده در بررسی مطالعات قابلیت ردیابی نشان داد، روشهای مختلفی برای مطالعه قابلیت ردیابی استفاده میشود از جمله:
➢ تحقیق عملی (بولن، رایدان و کاکس116 2007؛ کالسن117، سورنسن118 و همکاران 2011؛ سنست و همکاران 2007)
➢ مصاحبه (کریسی کویدز119 و همکاران 2009؛ دانلی120، کالسن، اولسن، 2008؛ انگلزس، 2009)
➢ گروههای متمرکز (کریسیکو121و همکاران 2009؛کهاجیا و همکاران 2007)
➢ نظرسنجی (باناتلا122 و استرانیری123، 2008؛ شولتز124 و تونسر125، 2010؛ وانگ و همکاران 2009)
➢ مکانیزمهای کنترل قابلیت ردیابی (Abad و همکاران 2009؛ مرتی126 و همکاران 2003؛ پرز127، و همکاران 2007؛ 128پرز ویارئال و همکاران 2008؛ توچینی129 همکاران 2009)
➢ مطالعات موردی (دانلی، کالسن و اولسن، 2009؛ مانوس130 و مانیکیس131 2010)
➢ مدلسازی (جنسن132 و همکاران 2010؛ لوبلو133 و همکاران 2004؛ پاولیوت134، و سامنر135، 2008؛ تاکور و دانلی 2010)
➢ شبیهسازی (دیزنی136 و همکاران 2001؛ اسکیگلند و دجمک 2007)
➢ و انتخاب معماری (سنست و همکارن 2010؛ وولایدیومز137 و همکاران، 2010)
این پایاننامه در زمینه مدلسازی و مطالعه موردی فعالیت دارد. پژوهشهایی که در زمینه مدلسازی در این پایاننامه مورد استفاده قرار گرفتهاند عبارتند از : جانسن والرز138 و همکاران (2003) و وان دراپ139 (2004) و تاکور و همکاران (2010) و آلیسو بچینی140 و همکاران (2008) و خبازی141 و همکاران (2010) و جمسی142 (2010) و بینا143 و همکاران (2008) .
کاکیگ و همکاران (2011) ، زو و همکاران (2012) و A. Alfaro و همکاران (2009) و اسپارلینگ و همکاران (2010) و رز گارسیا و همکاران (2010) ، تاکور و همکاران (2010) و آلیسو بچینی و همکاران (2008) و جین یو هو144 و همکاران (2013) و آنا ماریا کاترین دانلی و همکاران (2009) و جاستین استواری145 و همکاران (2013) و جمسی (2010) به مطالعه ابعاد مختلف قابلیت ردیابی در صنایع غذایی پرداختند.
1-1-1-
2-2-1- خلاصه مرور پیشینه
جدول 3خلاصه مرور پیشینه
ردیف
سال
عنوان مقاله
محقق
خلاصه
1.
2011
Using RFID for the management of pharmaceutical inventory
Çakıcı و همکاران
وی به مطالعه استفاده از تکنولوژی RFID برای آنالیز مدیریت موجودی مواد دارویی در عمل رادیولوژی پرداخت و تأثیر شمارش اتوماتیک را آنالیز نمود و نشان داد، بررسی مستمر نسبت بر بررسی دورهای که اطلاعات دقیق real-time را بدون هیچ هزینه اضافی در دسترس قرار میدهد، برتری دارد.
2.
2012
A review of RFID technology and its managerial applications
in different industries
X. Zhu و همکاران
وی به معرفی تکنولوژی RFID و کاربردهای آن در صنایع مختلف از جمله صنایع غذایی و تأثیر آن بر فرایندهای تجاری پرداخت. و دریافت که این
