نشاندهندة آن است که هر رخداد X با یک یا چند رخداد از Y در رابطه است، و همینطور هر رخداد Y نیز با یک یا چند رخداد X رابطه دارد.
بهعنوان مثال هر تأمینکننده می‌تواند چندین سفارش خرید داشته باشد. اما یک سفارش خرید تنها به یک تأمینکننده مربوط است. در شکل زیر این رابطه نشان داده شده است.
شکل 22: مثال تعیین درجه رابطه میان دو نهاد
4-3-5- مرحله پنجم: دینامیک بهر
در مرحله اول مراحل تولید محصول شرح داده شد. این تشریح بر اساس محصول بوده است. در ادامه می‌خواهیم به تشریح دینامیک بهر در سراسر زنجیره تأمین بپردازیم. بهر‌ها از مراحل مختلفی عبورمی‌کنند. در طی این مراحل دچار تحولاتی چون، تفکیک، ادغام و تغییر ماهیت و جنبش می‌شوند. در شکل زیر این مراحل نشاندادهشده اند. دینامیک بهر یکی از مراحل مدلسازی براساس TRU میباشد. همانطور که پیشتر گفته شد، واحدهای منابع قابل ردیابی، کوچکترین نهاد منحصربهفرد شناساییشدة مربوط به اشیاء فیزیکی زنجیره ارزش می‌باشند، و موفقیت در سیستم قابلیت ردیابی به ردیابی و پیگیری این نهاد‌های کلیدی در سراسر زنجیره ارزش متکی است. تعیین چنین نهاد‌های قابل ردیابی بخش عمده‌ای از یک مدل پویای قابلیت ردیابی برای زنجیره ارزش خاص میباشد. برای مثال، به گفته دپلی و همکاران (2005) اگر بچهای تولید بیش از اندازه بزرگ باشند و یا در طی تولید بیش از اندازه، اختلاط در آنها رخ دهد، دقت سیستم قابلیت ردیابی به خطر خواهد افتاد.
سه عامل بر یکپارچگی فیزیکی بهر در طول فرایند تولید اثر می‌گذارند: عدم هماهنگی بهر، اختلاط پایانی بهر و اختلاط توالی بهر. عدم هماهنگی بهر به این اشاره دارد که چگونه یک اندازه بچ جدید ایجاد شده با بچ اصلی مطابقت ندارد. اختلاط پایانی زمانی رخ می‌دهد که یک سازمان در ایجاد بچهای شناساییشده منحصربهفرد، با شکست مواجه شود. اختلاط توالی بهر هنگامی رخ می‌دهد که سازمان موفق به حفظ توالی فرایندهای بهر در کارگاه نشود.
در ادامه، تحولات بهر‌ها را در هر مرحله از زنجیره تأمین بیان می‌کنیم. برای افزایش وضوح تصاویر ما دینامیک بهر را در هر مرحله از زنجیره جدا کرده و تحولات بهر در هر مرحله بیان شده است.
پس از مدلسازی نقشه مواد، باید دینامیک بهر در دسترس باشد. دینامیک بهر از آن جهت مهم میباشد، چرا که ردیابی بر اساس TRU انجام میشود. لذا در ابتدا باید نقشه دینامیک بهر تشریح شود، تا قادر به ثبت نقاط شناسایی و ثبت تحولات و تخصیص شناسه باشیم و بتوانیم نوع تحولات را تشخیص دهیم.
نمودار 11: دینامیک بهر
4-3-5-1- زنجیره اول: دامداری
شکل 23: دینامیک بهر در زنجیره دامداری
شیر از دام دوشیده شده و وارد پلیت کولر یا خنککننده میشود. پس از آن وارد تانکر میشود. و سپس به وسیله تانکر حمل به واحد پروسس شیر برده میشود.
شیر چندین دام که دوشیده میشود، واحد پلیت کولر میشود. شیر هر دام یک TRU است که در اینجا بچ میباشد. بچهای شیر باهم ادغام می‌شوند و وارد پلیت کولر می‌گردد. در این مرحله ادغام بهر‌ها را داریم.
در ادامه TRU پلیت کولر وارد تانکر میشود. تحول صورتگرفته در این مرحله جنبش است. زیرا ماهیت ماده داخل بهر تغییر نمی‌کند، تنها جابجایی صورت پذیرفته است.
در مرحله بعد، شیر از تانکر به تانکر حمل فرستاده میشود. در این مرحله تحول جنبش صورت پذیرفته است. و TRU، واحدهای مبادله می‌باشند.
در انتهای مرحله دامداری، تانکرهای حمل به زنجیره پروسس شیر برده می‌شوند. تانکرهای حمل در سه اندازه مختلف می‌باشند. 10 تنی، 15 تنی و 25 تنی. تناژ این تانکرها باید مضرب صحیحی از بافر تانک در مرحله پروسس شیر باشد. در غیراینصورت، عدم هماهنگی بهر رخ می‌دهد. یعنی بچ ایجاد شده با اندازه اصلی تطابق ندارد.
پیش از مرحله تانکر، اطلاعات به ثبت می‌رسند، لذا نقطه ثبت اطلاعات پیش از تانکر میباشد.
4-3-5-2- زنجیره دوم: پروسسس شیر
شکل 24: دینامیک بهر در زنجیره پروسس شیر
شیر دریافتی از دامداری، وارد خنککننده میشود، خنککننده شامل لوله‌هایی است که شیر ضمن عبور از آن خنک میشود. پس از آن وارد بافر تانک شده در بافر نگهداری میشود تا درخواست شیر از واحدهای مختلف فراوری، مانند: پاستوریزه، فرادما و واحد پنیر دریافت شود. پس از دریافت تقاضا، شیر بوسیله تانکر ارسال، به هر واحد فراوریکننده فرستاده میشود.
در عبور از خنککننده شیر دچار تحول تغییر میشود، در تحول تغییر وضعیت فیزیکی یا شیمیایی هر TRU تغییر می‌کند. در اینجا نیز شیر، تغییر فیزیکی کاهش دما را تجربه می‌کند، لذا تحول صورتپذیرفته، تغییر ماهیت است. در انتقال از خنککننده به بافر تانک، تحول، جنبش میباشد، زیرا مکان فیزیکی محصول تنها تغییر یافته است و تغییری در خواص محصول رخ نداده. در مرحله سپراتور به تانکرهای ارسال ما تفکیک یا انشعاب بچ‌ها را داریم.
در سازمان 2 بافر تانک با تناژ 1000 تن (یا 2×100) و 4 بافر تانک با تناژ 100 تن در نظر گرفته شده است. که متناسب با تانکر حمل میباشد، در واقع تانکرهای 25 تنی با تانک 100 تنی و تانکر 15 تنی با تانک 30 تنی، مطابقت دارد و تانکر 100 تنی نیز بر هر دو تانک منطبق است.
سپراتور‌ها نیز دارای ظرفیت 1×60 و 3×30 می‌باشند.
تانک‌های ارسال محصول در تناژهای مختلفی موجود است. 4×200، 8×100 و 4×75، و در مجموع 1900 تن ظرفیت دارد.
نقاط ثبت اطلاعات پیش از خنککننده و در هنگام ارسال، در تانک ارسال میباشد.
پرکن با سرعت مشخصی، به پرکردن ظروف می‌پردازد. و در هر سبد 12 ظرف ماست جای می‌گیرد و هر 12 محصول یک کارتن را تشکیل می‌دهد. در ادامه هر 66 کارتن یک پالت و هر 70 پالت یک کامیون را تشکیل می‌دهد.
یکی از نقاط ثبت اطلاعات پیش از بافر میباشد.
پرکن نیز بهطور خودکار به ثبت اطلاعات ظرف پرشده می‌پردازد. تعداد کارتن‌ها ثبت میشود و تعداد کامیون‌های فرستاده شده به هر سردخانه فروش با ذکر نام و شناسه سردخانه نیز باید به ثبت برسد.
4-3-5-3- زنجیره سوم: فراوری
شکل 25: دینامیک لات در زنجیره فراوری
در سومین زنجیره، شیری که از واحد پروسس شیر دریافت شده، وارد میکسر میشود. تحول اتفاق افتاده در اینجا تغییر میباشد. پس از آن پخته میشود، دوباره تحول تغییر در این مرحله رخ می‌دهد. شیر میکس و پخت شده پاستوریزه میشود با تغییر در ساختار فیزیکی TRU، در اینجا نیز تحول، تغییر میباشد. پس از آن به شیر استارتر اضافه میشود اگر استاتر را یک لات در نظر بگیریم که به شیر اضافه میشود. این مرحله، تحول ادغام صورت پذیرفته است و باید شناسه شیر تغییر کند. پس از آن TRU وارد بافر میشود، در این مرحله تحول تنها جنبش میباشد، زیرا تغییری در ساختار TRU اتفاق نیافتاده است. پس از بافر شیر وارد پرکن میشود. بازهم تحول جنبش را داریم. در ادامه وارد ظرف‌های در نظر گرفته شده ماست میشود، تحولات در این مراحل نیز جنبش است. پس از آن، ظروف ماست در سبد قرار می‌گیرند، در این مرحله ما ادغام TRU را داریم. سبدها به گرمخانه و سپس تونل سرما فرستاده می‌شوند، این تحولات، تغییر ماهیت است زیرا ساختار شیمیایی TRU تغییر می‌یابد و شیر به اضافه استارتر به ماست تبدیل گردد. بعد از آن مراحل ادغام TRUها را داریم تا بسته بندی انجام پذیرد. پس از بسته بندی محصول تحت تحول، جنبش به واحد انبارش فرستاده میشود.
تانک میکس دارای تناژ 100 تن میباشد. تا شیر دریافتی از تانک ارسال را در خود جای دهد. در هر مرحله 50 تن شیر 3/1 درصد چربی که از 25 تن شیر 2/3 درصد چربی و 25 تن شیر پس چرخ تشکیل شده است وارد میکس می‌شوند. پس از استارتر زنی این محصول وارد بافر تانک میشود، تا بتدریج دستگاه پرکن را برای پر کردن ظرف ماست تغذیه نماید. ظرفیت بافر تانک شامل: 3×10، 3×20، 2×12و 1×15 میباشد.
یکی دیگر از مشکلات سیستم ردیابی همانطور که ملاحظه می‌کنید این است که محصولات از روندهای تولید مختلفی طبیعت می‌کنند و برقراری ارتباط بین تمامی این واحدها مشکل میباشد. در هر مرحله که چندین دستگاه یا بافر وجود دارد، باید به هرکدام از آنها یک شناسه منحصر اختصاص یابد. تا در هنگام نیاز قادر به بررسی باشیم و بتوانیم دریابیم که مشکل در کدامین بافر و یا دستگاه رخ داده است. مثلاً چنانچه یکی از بافر تانک‌ها 10 تنی دچار آلودگی شود، ما باید بتوانیم قادر به ردیابی آن باشیم.
پر کن با سرعت مشخص، به پر کردن ظروف می‌پردازد. و در هر سبد 12 ظرف ماست جای می‌گیرد و هر 12 محصول یک کارتن را تشکیل می‌دهد. در ادامه هر 66 کارتن یک پالت و هر 70 پالت یک کامیون را تشکیل می‌دهد.
یکی از نقاط ثبت اطلاعات پیش از بافر میباشد.
پرکن نیز بطور خودکار به ثبت اطلاعات ظرف پر شده می‌پردازد. تعداد کارتن‌ها ثبت میشود و تعداد کامیون‌های فرستاده شده به هر سردخانه فروش با ذکر نام و شناسه سردخانه نیز باید به ثبت برسد.
4-3-5-4- زنجیره چهارم انبارش
شکل 25: دینامیک بهر در زنجیره انبارش
در زنجیره انبارش، محصولات دریافت شده از فراوری ذخیره می‌گردند تا در هنگام نیاز به حلقه توزیع فرستاده شوند. در این واحد در هنگام دریافت محصولات از فراوری تحول جنبش را داریم، زیرا تغییری در ماهیت بهر ایجاد نمی‌شود و تنها موقعیت محصول تغییر می‌یابد. علاوهبر‌این محصولات از کامیون بوسیله پالت پیاده شده و بهصورت پالت در انبار ذخیره میشود. در این تحول یک تفکیک داریم، که یک بهر بزرگ (کامیون) به چند بهر کوچک تقسیم میشود و پس از آن دوباره به صورت یک کامیون به سردخانه توزیع فرستاده میشود.
4-3-5-5- زنجیره پنجم: توزیع
شکل 26: دینامیک بهر در زنجیره توزیع
در زنجیره چهارم، واحد توزیع، محصول دریافت شده از فراوری توسط سردخانه فروش تحت تحول جنبش دریافت میشود. در سردخانه فروش، محصول در پالت قرار می‌گیرد، کارتن‌هایش باز میشود و به فروشگاه برده میشود، در واقع سبد محصول به فروشگاه می‌رسد. در هر دو مرحله پس از سردخانه فروش، تحول تفکیک روی می‌دهد، و کارتن‌ها تحت تحول جنبش به فروشگاه فرستاده می‌شوند. در فروشگاه، تحت یک تحول تفکیک کارتن‌ها به ظرف ماست تفکیک می‌شوند و ما این ظروف ماست را از فروشگاه خریداری می‌کنیم.
نقاط ثبت اطلاعات در این زنجیره، در نقطه ورود به سردخانه فروش و هنگام تحویل به فروشگاه میباشد.
4-3-6- مرحله ششم: مدلسازی منطقی محصول
نمودار 12: نمودار مدلسازی اطلاعات قابلیت ردیابی
در ادامه اطلاعاتی که باید در هر نهاد به ثبت برسد را در محصول ماست بیان می‌کنیم. هر کلاس به عناصر زیر مجموعه تقسیم میشود و اطلاعات یک بهر در آن گنجانده میشود.
همانطورکه در فصل پیش گفته شد این مدل، مدل توسعهیافته Gemesi (2010) میباشد که اصول مدل از استانداردهای اصلی IT سازمان استخراج شده است. مدل از نهاد‌های مختلفی تشکیل شده است که در فصل قبل به تعریف هریک پرداختیم. هماکنون به بیان اطلاعات ذخیرهشده در هر کلاس می‌پردازیم. در زیر کلاس‌ها و اطلاعات ذخیره شده در آنها آورده‌شده‌است.
1- کلاس TRU_ Type نوع واحد کنونی را نشان می‌دهد، مثلاً TRU در دریافت شیر تانکر میباشد و در جای دیگر این واحد TRU یک ظرف ماست است. علاوه بر این TRU_ Type زیر مجموعه‌هایی دارد: TRU_Batch و TRU_TradeUnit هر کدام از این عناصر دارای عناصر فرزند میباشد.
➢ عنصر فرزند TRU_Batch شامل: شناسه، تاریخ، مقدار و واحد میباشد. مثلاً یک بچ ماست در تاریخ مشخص دارای 30 تن شیر با شماره شناسایی منحصربهفرد میباشد.
➢ عنصر فرزند TRU_TradeUnit بیان می‌کند که این TRU از کدام سایت رسیده است و به کدام سایت می‌رود و شامل محصول نیمهساخته، یا محصول تکمیلی است، مثلاً یک تانکر شیر از دامداری صنعتی رسیده و به پروسس شیر فرستاده میشود و ماده اولیه میباشد.
2- کلاس TRU_Properties، ویژگی‌ها محصول را توصیف می‌کند، مانند شرح محصول، وزن، ابعاد، درجه کیفیت، و غیره. مثلاً در صنعت لبنی در تولید ماست که مورد نظر است. این کلاس شامل، محصول ماست کمچرب 900
