تأكيد كرد: بر اساس توافق طرفين، ايران هزينه انتقال سوخت هسته‌اي را براساس قيمت بازارجهاني در زمان انتقال سوخت، پرداخت خواهد كرد.
روميانتسف در عين حال، احتمال همكاري آينده ايران و روسيه در زمينه فعاليتهاي صلح‌آميز هسته‌اي را رد نكرد اما گسترش اين همكاري‌ها را منوط به شرايط زمان راه‌اندازي اولين واحد نيروگاه اتمي بوشهر دانسته است. (خبرگزاري ريانووستي،10/12/1383)
به گفته مقامهاي ايراني، مذاكرات روز پنجشنبه جرج بوش و ولاديمير پوتين رؤساي جمهور روسيه و آمريكا كه در اسلواكي انجام شد تأثيري در ديدگاه روسيه در مذاكرات امروز (فوق‌الذکر) نداشته است. (سايت خبري آفتاب، 9/12/1383)
الكساندر روميانتسف رئيس آژانس انرژي اتمي فدرال روسيه در تاريخ 1/3/2005 گفت: نخستين راكتور نيروگاه بوشهر، تا پايان سال 2006 راه‌اندازي مي‌شود. وي افزود: ما “راه‌اندازي فيزيكي” را تا پايان سال 2006 به اتمام خواهيم رساند و حدود شش ماه قبل از راه‌اندازي آن، سوخت هسته‌اي كه حدود 100 تن است منتقل خواهد شد. (خبرگزاري ايتارتاس، 28/2/2006)
دردين ولاديمير رازين مديركل كارخانجات شيميايي در نووي سيبيرسك در تاريخ 22 دسامبر 2005 در يك كنفرانس مطبوعاتي اعلام كرد: سوخت هسته‌اي مورد نياز براي راه‌اندازي نيروگاه بوشهر كه تهران از روسيه خريداري كرده بود ، آماده بارگيري است اما به دليل صادر نشدن دستور انتقال آن به ايران در انبارهاي روسيه نگهداري مي‌شود. اين موضوع همزمان با آغاز مذاكرات ايران با سه كشور اروپايي (انگليس، فرانسه و آلمان) در مورد تعليق فعاليتهاي اتمي ايران مي باشد. وي گفت: كارشناسان ايراني براي آگاهي از چگونگي ذخيره مواد از اين كارخانهها ديدن كردند.
كارخانجات نووي سيبيرسك مجري ساخت و نصب 168 دستگاه از تجهيزات نيروگاه اتمي بوشهر است و بر اساس برنامهريزيهاي فني، ضروري است سوخت مورد نياز براي آغاز به كار نيروگاه بوشهر 6 ماه قبل از راه‌اندازي، به نيروگاه برسد. (خبرگزاري کار، 2/10/1384)
بهرحال موضوع تأمين و ارسال سوخت هسته اي نيروگاه اتمي بوشهر از موارد حساس و بحث برانگيز در جريان ساخت اين نيروگاه بوده است.
در حاليکه مناقشه بين‌المللي درباره قطعنامه ماه سپتامبر 2005 شوراي حكام آژانس بين‌المللي انرژي اتمي درباره فعاليتهاي صلح‌آميز هسته‌اي ايران مرحله تازه‌اي را تجربه مي‌كرد آمريكايي‌ها با يك پيشنهاد تازه وارد صحنه شدند، ساموئل بادمن وزير انرژي اين كشور، تشكيل يك بانك بين‌المللي سوخت هسته اي براي استفاده كشورهايي كه فرآيند غني‌سازي اورانيوم را متوقف كرده‌اند را مطرح كرد. بادمن اعلام کرد: واشنگتن آماده است اورانيوم غني شده براي بمبهاي اتمي خود را به اورانيوم كم غني شده تبديل كند و به كشورهايي كه فرآيند غني سازي را متوقف كنند، عرضه نمايد. يك ديپلمات ارشد آمريكا نيز گفت: اين پيشنهاد به منظور “زدن استارت” ايجاد يك بانك سوخت چند جانبه ارائه شده تا كشورها بتوانند به سوخت هسته اي دسترسي پيدا كنند بدون آنكه لازم باشد خود توان توليد آن را داشته باشند. بادمان طي سخناني در همايش آژانس بين‌المللي انرژي اتمي در وين گفت: آمريكا با عرضه كنندگان بزرگ سوخت هسته‌اي و آژانس براي ايجاد سازوكاري در اين مورد همكاري مي كند. وي همچنين مدعي شد كه وزارت انرژي آمريكا تا ?? تن اورانيوم كاملأً غني شده را براي اين منظور ذخيره خواهد كرد. (خبرگزاري فرانسه، 27/9/2005)
الكساندر روميانتسف رئيس آژانس انرژي اتمي روسيه از اولين مقام هايي بوده كه از طرح آمريكا براي ايجاد بانك سوخت هسته اي به شرط تطبيق آن با توافقات بين‌المللي، حمايت كرد. روميانتسف در حاشيه نشست سراسري آژانس بين‌المللي انرژي اتمي در پايتخت اتريش اعلام كرد: ما از ابتكار آمريكا حمايت مي كنيم اما اين پيشنهاد بايد در چارچوب توافقات بين‌المللي ثبت شود. وي در يك كنفرانس خبري تصريح كرد: آژانس بين‌المللي انرژي اتمي سازماني است كه بايد در مورد تمهيدات چنين مكانيسمي تصميم گيري كند. (پيشين)
منابع وين، البرادعي مدير كل آژانس را از حاميان اين طرح دانسته‌اند. گفته مي‌شود محمد البرادعي مديركل آژانس اتمي نيز مايل است ??? كشور عضو آژانس قطعنامه‌اي براي ايجاد يك گروه كاري به منظور تشكيل چنين بانكي را تصويب كنند. (پيشين)
در ادامه همکاري روسيه با ايران و روند فشار آمريکا و برخي کشورهاي اروپايي، الكساندر ياكوونكو معاون وزير امورخارجه روسيه در تاريخ 27/12/1384، طرح هسته‌اي مسكو به تهران به منظور ايجاد مركز بين‌المللي هسته‌اي در خاك روسيه را يكي از طرح‌هاي مسكو براي ارائه در اجلاس سران گروه هشت که قرار است در ماه جولاي 2006 در شهر سنت پطرزبورگ روسيه برگزار شود دانست كه علاوه بر حل مسائل انرژي جهاني، به تقويت رژيم عدم گسترش فن آوريهاي هسته اي نيز كمك مي کند. ياكوونكو متذكر شد: طرح ايجاد يك مركز هسته‌اي بين المللي براي به جريان در آوردن سيكل بسته غني‌سازي اورانيوم كه تاكنون فعلاً در سطح همكاري با ايران مطرح شده است و به امر تهيه سوخت هسته‌اي و آموزش كادر تخصصي در اين زمينه خواهد پرداخت، يكي از پيشنهادات روسيه براي ارائه در نشست سران گروه هشت كشور بزرگ صنعتي جهان است. (روزنامه راسيسکايا گازتا، 17/3/2006)
ولاديميتر پوتين رئيس جمهور روسيه در پيام تبريک به پنجاهمين نشست مجمع عمومي آژانس بين المللي انرژي اتمي اعلام کرد: ايجاد مراکز بين المللي توليد سوخت هسته‌اي سبب تضمين دسترسي بدون تبعيض به انرژي خواهد شد. او تأکيد کرد: کشور روسيه هميشه به عالي‌ترين نحو ممکن از عملکرد آژانس بين المللي انرژي اتمي حمايت کرده و خواهد کرد. روسيه امسال پيشنهاد ايجاد مراکز بين المللي پالايش و غني سازي اورانيوم را مطرح کرده است و معتقديم که اجراي چنين پيشنهادي به تمام کشورهاي متمايل اجازه خواهد داد که با تکيه بر روشهاي غير تبعيض آميز از مصارف انرژي اتمي برخوردار شوند. (روزنامه آفتاب، 28/6/1385)
به باور پوتين، روسيه و ديگر کشورهاي عضو باشگاه هسته اي مي توانند با تأسيس مراکز غني سازي براي کشورهايي که به دنبال سوخت هسته اي هستند، بدون تبعيض سوخت فراهم کنند. وي همچنين اعلام کرد: ادامه تکامل زير ساخت‌هاي انرژي اتمي جهان تحت نظارت آژانس بين المللي انرژي اتمي بطور مؤثري سبب افزايش امنيت آن خواهد شد. (روزنامه جمهوري اسلامي، 1/8/1385)
سرگئي کرينکو رئيس آژانس فدرال انرژي اتمي روسيه نيز در تاريخ 8/9/?138 در مسکو اعلام کرد: پيشنهاد مسکو براي سرمايه‌گذاري مشترک با تهران و توليد اورانيوم غني‌شده ايران در خاک روسيه همچنان روي ميز است. اين در حالي است که ايران به شدت بر غني‌سازي در خاک خود تأکيد دارد. (خبرگزاري ايتارتاس، 28/11/2006)
سرگي ايوانف ، معاون اول نخست وزير روسيه، روز نوزدهم ماه مارس 2007 گفت: روسيه در نظر دارد مرکز بين‌المللي غني سازي اورانيوم خود را که در آنگارسک سيبري واقع شده، به زودي وارد مرحله عملي کند. اين مرکز قرار است کار غني سازي اورانيوم کشورهاي ديگر که براي استفاده هاي صلح آميز از جمله توليد سوخت هسته‌اي لازم است را به عهده بگيرد. همچنين سوخت اورانيوم مصرف شده نيز به گونه‌اي پردازش مي شود که نتوان آن را به مواد هسته اي لازم براي توليد بمب اتمي، تبديل کرد. اولين کشوري که در اين مرکز همکاري خواهد کرد، قزاقستان خواهد بود که يکي از توليد کنندگان عمده اورانيوم است. به گفته وي، بازرسان آژانس بين المللي انرژي اتمي، فردا از اين مرکز بازديد خواهند کرد. (خبرگزاري ايتارتاس، 19/3/2007)
ولاديمير پوتين ريس جمهوري روسيه، سال 2006 پيشنهاد ايجاد اين مرکز در خاک روسيه را مطرح و جورج بوش رييس جمهوري آمريکا نيز از آن حمايت نمود. بدين ترتيب تشکيل يک مرکز جهاني توليد سوخت هسته اي، ابتکار مشترک دو کشور آمريکا و روسيه خواهد بود. (پيشين)
ايوانف همچنين گفته است: بر اساس آنچه به عنوان “پيشنهاد روسيه” براي حل بحران هسته‌اي ايران معروف شده است، همه مراحل چرخه سوخت هسته‌اي ايران، به جز مرحله پاياني غني سازي اورانيوم در خاک ايران صورت مي گيرد. (پيشين)
محمد البرادعي مديرکل آژانس بين‌المللي انرژي اتمي ، در سال ???? ، ايده ايجاد يک بانک مرکزي سوخت هسته اي که يک ايده سي ساله است را به طور جدي دنبال کرد و در اين راه حمايت آمريکا را نيز به خود جلب کرده است. کارشناسان مي‌گويند يک بانک مرکزي بين‌المللي که سوخت هسته‌اي را به کشورهاي صاحب نيروگاه ها بفروشد، مي‌تواند از بحرانهاي هسته‌اي مشابه جلوگيري کند. (پيشين)
سعيدي معاون بين‌الملل سازمان انرژي اتمي در همايش “انرژي هسته‌اي از ديروز تا فردا” که در دانشگاه صنعتي امير کبير در آبان 1384 برگزار شد اظهار داشت: در دنياي امروز کشورهاي دارنده تکنولوژي هسته اي سعي مي کنند آن را با شرايط بسيار گران و ويژه و با تعهدات بسيار سخت به کشورهاي ديگر منتقل کنند. وي به مقررات سخت تعيين شده توسط گروه تأمين کنندگان تجهيزات پيشرفته هسته اي اشاره کرد و گفت: اين مقررات حاکي از اين است که به جز معدود کشورهاي خاص که موافقتنامه اي را امضاء کرده اند به هيچ وجه اين تجهيزات نبايد در اختيار کشورهاي فاقد آن قرار گيرد. (خبرگزاري مهر، 10/8/1384)
سلطانيه نماينده ايران در سازمانهاي بين المللي مستقر در وين در تاريخ 21/3/1385 از طرح مهم و تاثير گذار ارائه شده توسط 6 کشور آمريکا، فرانسه، انگليس، آلمان، روسيه و هلند براي ايجاد يک مکانيزم قدرتمند چند جانبه براي دسترسي به چرخه سوخت در نشست شوراي حکام آژانس بين المللي انرژي اتمي خبر داد که به ادعاي طراحان آن، هدف اصلي‌اش تعيين رژيمي اطمينان بخش تحت نظارت آژانس است تا از يکسو کشورها نياز خود به سوخت را برآورده کنند و از سوي ديگر نگراني بين‌المللي در خصوص چگونگي استفاده از سوخت و پسماند آن نيز رفع شود.
وي اين طرح را موضوعي حساس و بسيار فني و سياسي دانست که بر آن است تا براي آينده، سطح دسترسي کشورها به سوخت را بشدت محدود کند. موضوعي که از جهاتي براي ايران که به فنآوري سوخت مسلط شده نيز از حساسيت برخوردار است. (سايت خبري آفتاب، 21/3/1385)
آقازاده رئيس سازمان انرژي اتمي ايران در پاسخ به سوالي مبني بر اينکه، بحثي كه درباره تقسيم بازار سوخت هسته‌اي به وجود آمده چيست؟ ميگويد: بانيان اين قضيه افكار متفاوتي دارند. آنها مي‌خواهند تعداد كشورهايي كه اكنون غني سازي مي‌كنند را ساماندهي كنند و اين حق را در آژانس از كشورها سلب كنند و اجازه غني سازي به عنوان حقوق كشورها تلقي نشود بلكه تضمين ارائه سوخت، جايگزين ماده 4 ان پي تي بشود، اين ديدگاه آمريكائيها است. اروپائيها بيشتر دنبال منطقه بندي هستند كه بازار دنيا را تقسيم كنند و يك تعداد را اينها، تعدادي را روسها و بقيه را ديگران در دست بگيرند. روسها نگرش متفاوتي نسبت به اين دو دارند و مي‌خواهند سيستم سرمايه‌گذاري در اين رابطه را به روسيه بكشانند و اين هم احتمالاً حكايت از اين دارد كه به دليل فرسودگي سيستم‌هاي قديمي، آنها دنبال بازسازي و نوسازي هستند و چون امكانات مالي ضعيفي دارند دنبال شريك هستند ولي انتقال تكنولوژي در برنامه آنها وجود ندارد و پيشنهاد آنها به ايران هم اين بود كه بياييد سرمايه گذار باشيد و اين نكته مهم افتراق ما با روسها در اين زمينه بود. (خبرگزاري فارس، 7/7/1385)
آژانس بين‌المللي انرژي اتمي نيز دنبال آن است كه مسير اطلاعات را به سمت خودش بكشاند و كاري به توليد كننده و غيره ندارد اما مي‌خواهد همه راهها را به آژانس ختم كند و چون در اساسنامه آژانس هم اشاره شده كه اگر آژانس، به تأمين سوخت يك كشور كمك كند همه اطلاعات آن سوخت بايد به آژانس برگردد، آنها مي‌خواهند اطلاعات حركت سوخت در دنيا، به آژانس منتقل شود و بانك اطلاعاتي كه آقاي البرادعي برجسته مي‌كند به اين مساله بر مي‌گردد. اما آژانس در اين زمينه سابقه خوبي ندارد و درباره پروتكل الحاقي وعده‌هاي زيادي دادند و قصور كردند. به همين دليل كشورها به وعده‌هاي آنها به ديده ترديد نگاه
