
شده است که در آن میزان میانگین، میانه، ماکزیمم، مینیمم، انحراف معیار، چولگی و کشیدگی گزارش شده است. در این جدول متغیر نسبت اهرمی که متغیر نسبت وابستهی ما میباشد و همچنین متغیرهای نااطمینانی اقتصاد کلان و خاص شرکت و از طرف دیگر متغیرهای ویژهی شرکتی که شامل ارزش بازار به دفتری شرکت، اندازهی شرکت (لگاریتم داراییهای شرکت)، نسبت داراییهای مشهود به کل داراییها و سودآوری شرکت (نسبت سود قبل از بهره و مالیات به کل داراییها) آورده شده است. جدول 4-6 آمار توصیفی برای متغیرهای ذکر شده به قرار زیر است:
اهرم
بازار به دفتری
سودآوری
اندازه شرکت
نسبت دارایی مشهود
نااطمینانی خاص شرکت
نااطمینانی اقتصاد کلان
میانگین
0.227229
1.462713
0.155037
3.923761
0.247389
3.266456
9.800425
میانه
0.21242
1.238119
0.131587
3.866898
0.21444
2.205726
14.61427
ماکزیمم
0.511061
3.415532
1.300725
6.162698
0.580942
38.1764
17.71016
مینیمم
0.005351
0.870097
-0.54297
2.415274
0.043589
0.012966
0.024553
انحراف معیار
0.149689
0.639685
0.152661
0.575418
0.158979
3.439142
7.312816
کشیدگی
2.057696
5.226734
12.65917
4.321747
2.347012
31.95562
1.160719
تعداد مشاهدات
1653
1653
1653
1653
1653
1653
1653
جدول4-6 آمار توصیفی
4-3- آزمون دادههای پژوهش
4-3-1- آزمون مانای دادههای پژوهش
برای آزمون مانای متغیرهای پژوهش از آزمون شین و پسران برای دادههای این پژوهش استفاده شده است و یافتههای آن در جدول 4-7 گزارش شده است.نتایج نشان میدهد که دادههای مورد استفاده در پژوهش مانا میباشند.
متغیرهای مدل
آماره
احتمال
اهرم
-9.60923
0.0000
بازار به دفتری
-7.29624
0.0000
سودآوری
-11.6917
0.0000
اندازه شرکت
-5.93083
0.0000
نسبت دارایی مشهود
-12.4370
0.0000
نااطمینانی خاص شرکت
-15.6978
0.0000
نااطمینانی اقتصاد کلان
-38.3684
0.0000
جدول 4-7 نتایج آزمون شین و پسران برای سنجش مانای متغیرها
4-3-2- آزمون همپوشانی دادههای پژوهش
برای درک وجود همپوشانی بین متغیرهای پژوهش از همبستگی استفادهشده است. نتایج نشان از همبستگی بسیار ضعیفی بین متغیرها میدهد.
نااطمینانی اقتصاد کلان
ارزش بازار به دفتری
سودآوری
اندازه
نااطمینانی خاص شرکت
نسبت دارای مشهود
نااطمینانی اقتصاد کلان
1
-0.06
-0.01
-0.01
0.02
-0.01
ارزش بازار به دفتری
-0.06
1
0.05
-0.03
-0.08
0.08
سودآوری
-0.01
0.05
1
0.05
0.18
-0.01
اندازه
-0.01
-0.03
0.05
1
-0.01
-0.01
نااطمینانی خاص شرکت
0.02
-0.08
0.1
-0.01
1
0.04
نسبت دارای مشهود
-0.01
0.08
-0.01
-0.01
0.04
1
4-4- آزمون مدلهای پژوهش
4-4-1- آزمون مدل اول
مقدمه
مدل اول ارائهشده در تخمین از دو گروه متغیر مستقل تشکیلشده است. گروه اول متغیرهای ویژهی شرکتی میباشند که مدل استاندارد برای مجموعه متغیرهای اثرگذار بر نسبت اهرمی تلقی میشود که بر طبق گزارشهای راجان و زینگالس (1995) بیکر و وارگلر (2002) هووکیمیان (2006) و آنتونیو و دیگران (2008) ارائه شده است. این متغیرها شامل اندازهی شرکت، نسبت داراییهای مشهود قابل وثیقه، ارزش بازاری شرکت به دفتری و سودآوری که در واقع نسبت سود قبل از بهره و مالیات به کل داراییها است، گردآوری شده است. متغیرهای گروه دوم که متغیرهای مورد بحث و آزمون در فرضیههای این تحقیق است شامل نااطمینانی اقتصاد کلان و نااطمینانی خاص شرکت میباشد. متغیرهای گروه اول به صورت برداری درون مدل اول قرار میگیرد و در تحلیل آنها فقط به صورت گذرا اشارهای میشود.
همانگونه که در فصل سوم بیان شده است روش تخمین دادهها در مدلهای پژوهش روش GMM (گشتاورهای تعمیم یافته) که روشی مبتنی بر مدلهای پویای پانلی هستند، استفاده شده است. یکی از ویژگیهای این مدل وجود وقفه از درجات (1 تا 5) از متغیر وابسته به شکل متغیر مستقل در سمت راست مدل میباشد.
4-4-1-1- تخمین مدل اول
الف- آزمون فرضیهها (مدل ایستا)
وجود تعداد مقاطع بیش از 30 عدد در دادههای تابلوی نیاز به آزمون هاسمن برای تشخیص اثرات ثابت یا تصادفی بودن نوع تابلو نیست(بالتاجی، 2008). در جدول شماره 8 و 10، مدل رگرسيوني تركيبي اثرات ثابت تأثير عوامل مؤثر بر ساختار سرمايه شرکتهای مورد بررسي، در حالت ايستا در سطح كل شرکتها ارائهشده است. نتايج حاصله در جدول شماره 8 نشان میدهد كه تأثير نااطمینانی خاص شرکت بر ساختار سرمايه، با توجه بهاحتمال در سطح اطمينان 99 درصد معنادار و ضریب آن مثبت است. اين موضوع نشان از تأثیر مستقیم نااطمینانی خاص شرکت بر ساختار سرمایه دارد و با افزایش نوسانات در فروش، شرکت نسبت اهرمی خود را افزایش میدهد اما متغیر نااطمینانی اقتصاد کلان معنادار نیست. همچنين نتايج نشان میدهد كه تأثير سودآوري و بازار به دفتری شرکت معنادار و دارای ضریب منفی و نسبت داراییهای مشهود معنادار و ضریب مثبت دارد. پس فرض یک، سه، چهار و پنج تأیید و فرض دو، شش رد میشود. علاوه بر آن، نتايج مربوط به ضريب تعيين تعدیلشده نشان میدهد كه در كل دوره پژوهش، حدود 70 درصد از تغييرات ساختار سرمايه در حالت ايستا تحت تأثير متغيرهاي اين پژوهش بوده است.
متغیرهای مدل
ضریب
انحراف معیار پسماند
آماره t
احتمال
عرض از مبدأ
0.239159
0.061439
3.892621
0.0001
بازار به دفتری
-0.105180
0.004324
-24.32770
0.0000
اندازه شرکت
0.023085
0.015425
1.496656
0.1347
سودآوری
-0.043320
0.020996
-2.063080
0.0393
نسبت دارایی مشهود
0.157625
0.024438
6.450098
0.0000
نااطمینانی خاص شرکت
0.004876
0.001475
3.304589
0.0010
نااطمینانی اقتصاد کلان
0.000320
0.000289
1.105884
0.2690
R^2
0.7056
تعدیلشده R^2
0.6744
جدول 4-8 تخمین مدل اول، اثر مستقیم نااطمینانی بر ساختار سرمایه حالت ایستا
نتایج جدول 9 بیان میکند که مدل تخمین زدهشده در حالت کلی معنادار است.
اماره
درجه آزادی
احتمال
F لیمر
13.05605
)152,1494)
0.0000
کای دو
1397.032
152
0.0000
جدول 4-9 آزمون معناداری
ب- آزمون فرضیهها (مدل پویا)
همانطور که مشاهده میکنید در جدول 4-7 که تخمین حاصل از متغیرهای مدل اول این تحقیق آورده شده است. متغیر اول این مدل وقفهی دوم متغیر وابسته است که دارای ضریبی با علامت مثبت و در سطح خطای 1 % معنادار میباشد. متغیر ارزش بازار به دفتری شرکت در سطح اطمینان 99 % معنادار بوده و دارای ضریبی با علامت مثبت میباشد که نشان از رابطه مستقیم بین متغیر ارزش بازار به دفتری شرکت با نسبت اهرم شرکت دارد. اندازهی شرکت در سطح خطای 1 % معنادار میباشد و دارای ضریبی با علامت مثبت میباشد که نشان از رابطهی مستقیم با اهرم شرکت دارد. نسبت داراییهای مشهود به کل داراییها در سطح اطمینان 99 % معنادار بوده و ضریب آن با علامت مثبت گزارش شده است که نشان از رابطهی مستقیم با اهرم شرکت دارد و در انتها نسبت سودآوری شرکت در سطح اطمینان 99 % دارای ضریبی با علامت منفی، نشان از رابطهی معکوس با اهرم شرکت را میدهد.
فرضیههای مدل اول بر اساس دو متغیر نااطمینانی خاص شرکت و نااطمینانی اقتصاد کلان و اثرگذاری آنها بر اهرم شرکت به قرار زیر است:
فرضیه اول:
فرض H_0 بین نااطمینانی خاص شرکت و نسبت اهرم شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران رابطه معناداری وجود ندارد.
فرض H_1 بین نااطمینانی خاص شرکت و نسبت اهرم شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران رابطه معناداری وجود دارد.
جدول 4-7 نشان میدهد که متغیر نااطمینانی خاص شرکت در سطح خطای 1 % معنادار میباشد پس فرض H_0 را رد میکند که این نشان از اثرگذاری نااطمینانی خاص شرکت بر اهرم شرکت است. از آنجایی که ضریب این متغیر منفی میباشد این رابطه به صورت معکوس با اهرم شرکت قرار دارد.
فرضیه دوم:
فرض H_0: بین نااطمینانی اقتصاد کلان و نسبت اهرم شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران رابطه معناداری وجود ندارد.
فرض H_1: بین نااطمینانی اقتصاد کلان و نسبت اهرم شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران رابطه معناداری وجود دارد.
متغیر نااطمینانی اقتصاد کلان در فاصله اطمینان 99 % قرار دارد پس این متغیر معنادار بوده و نشان از رد فرض H_0 است. پس بین متغیر نااطمینانی اقتصاد کلان و اهرم شرکت رابطهی معنادار وجود دارد و از آنجایی که ضریب این متغیر در مدل منفی میباشد این رابطه به صورت معکوس میباشد. در جدول زیر تخمین مدل اول گزارش شده است:
متغیرهای مدل
ضریب
انحراف معیار پسماند
آماره t
احتمال
اهرم (1-)
0.461700
0.096253
4.796724
0.0000
بازار به دفتری (1-)
0.051658
0.019773
2.612553
0.0091
اندازه شرکت (1-)
0.429824
0.047704
9.010200
0.0000
سودآوری (1-)
-0.199750
0.060863
-3.281940
0.0011
نسبت دارایی مشهود (1-)
0.333766
0.079673
4.189211
0.0000
نااطمینانی خاص شرکت (1-)
-0.075070
0.014372
-5.223300
0.0000
نااطمینانی اقتصاد کلان (1-)
-0.000630
0.000211
-2.981760
0.0029
جدول4-10 آزمون اثرات نااطمینانی اقتصاد کلان و خاص شرکت بر نسبت اهرم به روش GMM
آزمون آرلانو- باند
روش به دلیل پویا بودن رگرسیون پانلی، شرایط گشتاوری در وضعیت عدم وجود همبستگی سریالی ویژه در جملات اختلال تأمین میگردد و درنتیجه آرلانو و باند (1991) بیان میکنند که جملات اختلال میبایست AR(1) بوده و اما AR(2) نباشند. در این حالت جملات اختلال دارای توزیع یکنواخت و مستقل خواهند بود اما در صورتی که جملات اختلال فرآیندی AR(2) را داشته باشند به این معنی است که شرایط گشتاوری تأمین نشده است (گرین 2012، بالتاجی 2008). مشاهدات آزمون ارلانو و باند در جدول زیر آورده شده است:
آماره m
rho
SE(rho)
احتمال
AR(1)
-3.17712
-3.86622
1.216895
0.0015
AR(2)
-0.03372
-0.03096
0.918229
0.9731
جدول 4-11 آزمون آرلانو و باند
همانگونه که مشاهده میشود برآوردگر AR(1) در سطح خطا 99% دارای معناداری میباشد در صورتی که برآوردگر AR(2) معنادار نمیباشد. این امر نشان میدهد که جملات اختلال از نوع AR(1) بوده اما از نوع AR(2) نمیباشند پس جملات اختلال دارای توزیع یکنواخت و مستقل هستند.
آزمون سارگان
مقدار آماره آزمون سارگان نيز برابر با 68.58 باارزش احتمال 0.1824 بیش از سطح خطا 10% بوده كه نشان میدهد فرضيه صفر مبني بر معتبر بودن متغيرهاي ابزاري تعريف شده در مدل رد نشده و لذا متغير ابزاري تعريف شده (مقدار وقفه دوم متغير نسبت اهرمی) متغير مناسبي براي برآورد مدل میباشد. آزمون سارگان برای مدل اول به قرار زیر میباشد:
آماره J
درجه آزادی
احتمال
67.58008
65
0.182496
جدول 4-12 آزمون سارگان
4-4-2- آزمون مدل دوم
الف- آزمون فرضیه ها (مدل ایستا)
در این مدل دوم اثر غیرمستقیم نااطمینانی را از کانال سودآوری برای حالت ایستا وارد مدل شده است. متغیرهای بازار به دفتری، نسبت دارایی مشهود و نااطمینانی خاص شرکت معنادار و دارای ضرایب مثبت اما متغیر سودآوری، اندازه شرکت، نااطمینانی اقتصاد کلان، نااطمینانی خاص شرکت از کانال سودآوری و نااطمینانی اقتصاد کلان از کانال سودآوری معنادار نمیباشند. یافتهها نشان میدهد در حالت ایستا اثر غیرمستقیم نااطمینانی بر نسبت اهرمی از کانال سودآوری نداریم پس فرض یک، چهار و پنج تأیید و فرض یک، دو، سه، شش، هفت، هشت رد میشود. آماره F معنادار بوده و نشان از معناداری مدل تخمین زدهشده دارد. نتایج ضریب همانند مدل قبل است.
متغیرهای مدل
ضریب
انحراف معیار پسماند
آماره t
احتمال
عرض از مبدأ
0.239338
0.062011
3.859608
0.0001
بازار به
