متغير توضيحي بودند، به بررسي ارتباط بين جريان‌هاي نقدي و سه متغير مستقل مذكور پرداخته است. نتايج اين تحقيق نشان داد كه بين جريان‌هاي نقدي عملياتي و سود عملياتي و يا جريان‌هاي نقدي دوره جاري و دوره قبل ارتباط معناداري وجود ندارد. همچنين، استفاده همزمان جريان‌هاي نقدي عملياتي و سود دوره جاري و دوره‌هاي قبل، توان پيش‌بيني جريان‌هاي نقدي عملياتي آتي را افزايش مي‌دهد، ولي اين افزايش معنادار نيست.
فخاري و تقوي (1388)، به بررسي تأثير كيفيت اقلام تعهدي بر مانده وجه نقد شركت‌ها با انتخاب نمونه‌اي از 150 شركت در دوره زماني 81-85 پرداختند. در اين پژوهش، كيفيت اقلام تعهدي با استفاده از مدل دچو و ديچو اندازه‌گيري شده است. نتايج نشان داد كه كيفيت اقلام تعهدي رابطه منفي و معني‌داري با مانده نقد دارد؛ به اين معني كه كيفيت اقلام تعهدي به عنوان عاملي مؤثر در ميزان موجودي نقد مهم و مربوط است.
ثقفي و هاشمي(1382)، در تحقيق خود به دنبال يافتن مدلي براي پيش‌بيني جريان‌هاي نقدي عملياتي بودند و براي انجام اين پيش‌بيني از سه مدل استفاده كردند. اين مدل‌ها بر اساس: 1- سود حسابداري؛ 2- جزء نقدي و مجموع اقلام تعهدي و 3- جزء نقدي و اجزاي نقدي سود حسابداري شكل گرفت. نتايج نشان داد كه بين جريان‌هاي نقدي عملياتي و سود حسابداري و اجزاي آن رابطه معناداري وجود دارد. يافته‌هاي اين تحقيق با نظريه توانايي سود حسابداري و اجزاي آن در پيش‌بيني جريان‌هاي نقدي عملياتي و نيز نظريه برتري توانايي سود در پيش‌بيني جريان‌هاي نقدي عملياتي نسبت به جريان نقدي هماهنگي داشت.
مدرس و ديلمي (1382)، مدل سري زماني را براي پيش‌بيني جريان‌هاي نقدي عملياتي آتي آزمون كردند. در اين تحقيق از متغيرهاي جريان نقدي عملياتي تاريخي، سودهاي حسابداري تاريخي و اقلام داراييها و بدهي‌هاي جاري استفاده كردند .نتايج به دست آمده نشان داد كه:
1- پيش‌بيني جريان‌هاي نقدي عملياتي با استفاده از جريان نقدي عملياتي تاريخي امكان‌پذير نيست.
2- پيش‌بيني جريان‌هاي نقدي عملياتي آتي با استفاده از سودهاي تاريخي به نحو معناداري امكان‌پذير است و در پيش‌بيني جريان‌هاي نقدي عملياتي برتري سود بر جريان‌هاي نقدي تاييد شد.
3- استفاده همزمان از جريان نقدي عملياتي تاريخي و سودهاي تاريخي تا حد زيادي مدل پيش‌بيني را بهبود داد.
4- استفاده همزمان از جريان‌هاي نقدي عملياتي تاريخي، سودهاي تاريخي، دارايي‌هاي جاري و بدهي‌هاي جاري تاريخي مرتبط تا حد زيادي مدل را بهبود داد.
عرب مازار و همكاران (1385)، به بررسي محتواي افزاينده و نسبي سود، جريان‌هاي نقدي عملياتي و اقلام تعهدي پرداخته‌اند. آنها اين موضوع را از طريق بررسي ارتباط بازده با سود و اجزاي آن آزمون كردند. نتايج نشان داد كه سود نسبت به جريان‌هاي نقدي عملياتي داراي محتواي اطلاعاتي بيشتري است و بر وجود محتواي افزاينده اطلاعاتي سود نسبت به جريان‌هاي نقدي عملياتي تاكيد شد. از سوي ديگر، بررسي‌هاي انجام شده نشان داد كه اقلام تعهدي نسبت به جريان‌هاي نقدي داراي محتواي افزاينده اطلاعاتي است.
نمازي و منصوري (1385)، به بررسي تجربي دوره گردش وجه نقـد و تجزيه و تحليل نقـدينگي شرکتهاي پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران پرداختند. در این پژوهش دوره تبديل وجه نقد به عنوان يک شاخص نقدينگي در 216 شرکت، در فاصله سالهاي 1376-1380 مورد بررسي قرار گرفته است. نتايج پژوهش آنها نشان داد که دوره تبديل وجه نقد رابطه منفي و معناداري با نسبت سود خالص به فروش و نسبت بازده حقوق صاحبان سهام دارد؛ اما رابطه معناداري بين دوره تبديل وجه نقد و نسبت بازده داراييها مشاهده نشد.
آقايي و همكاران (1388)، به بررسي عوامل مؤثر بر نگهداري موجوديهاي نقدي در شركتهاي پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران پرداختند. نمونه انتخابي آنها شامل 283 شركت و دوره زماني پژوهش آنها سالهاي 1379-1384 است. نتايج پژوهش آنها نشان مي‌دهد كه حساب‌هاي دريافتني، خالص سرمايه در گردش، موجوديهاي كالا و بدهي‌هاي كوتاه‌مدت، به ترتيب از مهم‌ترين عوامل داراي تأثير منفي بر نگهداري موجوديهاي نقدي هستند. از طرف ديگر، فرصت‌هاي رشد شركت، سود تقسيمي، نوسان جريان‌هاي نقدي و سود خالص، به ترتيب از مهم‌ترين عوامل داراي تأثير مثبت بر نگهداري موجوديهاي نقدي هستند، اما شواهد كافي در مورد تأثير منفي بدهي‌هاي بلندمدت و اندازه شركت‌ها بر نگهداري موجوديهاي نقدي وجود ندارد.
2-4-3) خلاصه تحقیقات انجام شده خارجی و داخلی
خلاصه تحقیقات انجام شده درجداول 2- 1 و2-2 ارائه شده است.
جدول 2- 1) خلاصه تحقیقات خارجی
نام محقق
سال
عنوان مقاله
نتایج
بائو و همكاران
2012
عدم تقارن حساسيت‌هاي جريان نقدي و دارايي‌هاي نقدي
1- عدم تقارن در حساسيت‌هاي جريان نقدي، ریشه در قرارداد‌های پروژه‌های تعهدآور، عدم ابراز اخبار ناخوشایند و هزینه‌هاي نمايندگي دارد
2- حساسیت نگهداشت وجوه نقد نسبت به جریان نقدینگی در زمانی که شركت در محیطی با جریان نقدینگی مثبت قرار می‌گیرد منفی می‌باشد و از سوی دیگر این حساسیت در زمانی که شركت با جریان نقدینگی منفی مواجه می‌شود، منفی می‌باشد.
3- عدم تقارن در دو گروه شركتهاي دارای محدودیت مالی و فاقد محدودیت مالی به قوت خود باقي مي‌ماند
4- شركتهاي دارای نظارت خارجی بهتر (به عنوان مثال بزرگ‌تر بودن سهم مالکیت سهامداران نهادي) از ذخایر مالی خود برای استفاده از فرصت‌های مطلوب‌تر سرمایه‌گذاری، استفاده می‌کنند.
ناجر
2012
عوامل تعين كننده مالي در تعيين سطح و حجم دارايي‌هاي نقدي در بازارهاي نوظهور
1-شرکت‌های فعال در کشورهای توسعه يافته با حمایت سهامداران بالا، وجوه نقد و دارايي‌هاي نقدي بیشتري را نگهداري مي‌كنند.
2- ساختار سرمایه، سیاست سود سهام و اندازه شرکت از عوامل مهم در تعیین ميزان و حجم دارايي‌هاي نقدي شركت‌ها هستند.
كيم و كراس
2005
بررسي رابطه بين سود عملياتي و جريان‌هاي نقدي عملياتي
1- بين سود عملياتي و جريان‌هاي نقدي عملياتي در سال هاي مختلف، همواره ارتباط وجود دارد، اما بهترين پيش‌بيني از جريان‌هاي نقدي عملياتي وقتي انجام مي‌شود كه اطلاعات سود عملياتي مربوط به سه سال گذشته، مبناي پيش‌بيني جريان‌هاي نقدي عملياتي قرار بگيرد
لوئيس
2010
ارزش دارايي‌هاي نقدي و محافظه‌كاري در حسابداري
1- محافظه‌کاری حسابداری بر رابطه میان دارايي‌هاي نقدي و عملکرد عملیاتی آتی شرکت تأثیر مثبت دارد.
2- محافظه‌کاری حسابداری با استفاده بهینه از وجه نقد در دسترس شرکت در ارتباط است و از این تصور که محافظه‌کاری حسابداری می‌توانند به عنوان یک جایگزین برای نظارت خارجی و کاهش هزینه‌های نمایندگی باشد، حمایت می‌کند.
بارث و همكاران
2001
رابطه بين جريان‌هاي نقدي عملياتي و اجزاي سود تعهدي
1- جريان نقدي و اجزاي اقلام تعهدي در مقايسه با سودهاي وقفه دار، توانايي بهتري براي پيش‌بيني جريان نقدي آتي دارند.
2- اجزاي تعهدي سود، قابليت پيش‌بيني جريان‌هاي نقدي آتي را به طور چشم‌گيري افزايش مي‌دهند.
فريرا و ويللا
2004
بررسي عوامل مؤثر بر موجوديهاي نقد
1- موجودي نقد به طور مثبتي تحت تأثير فرصت‌هاي سرمايه‌گذاري و جريان‌هاي نقدي است.
2- موجودي نقد به طور منفي تحت تأثير نقدشوندگي داراييها، اهرم مالي و اندازه قرار دارد.
3- بدهي بانكي و موجودي نقد نيز با يكديگر رابطه منفي دارند و مؤيد اين است كه روابط نزديك بانكي شركت‌ها را قادر مي‌سازد كه موجودي نقد كمتري با انگيزه احتياطي نگهداري نمايند.
جدول 2-2) خلاصه تحقیقات داخلی
نام محقق
سال
عنوان مقاله
نتایج
آقايي و همكاران
1388
بررسي عوامل مؤثر بر نگهداري موجوديهاي نقدي
1- حساب‌هاي دريافتني، خالص سرمايه در گردش، موجوديهاي كالا و بدهي‌هاي كوتاه‌مدت، به ترتيب از مهم‌ترين عوامل داراي تأثير منفي بر نگهداري نقدي هستند.
2- ، فرصت‌هاي رشد شركت، سود تقسيمي، نوسان جريان‌هاي نقدي و سود خالص، به ترتيب از مهم‌ترين عوامل داراي تأثير مثبت بر نگهداري موجوديهاي نقدي هستند.
3- شواهد كافي در مورد تأثير منفي بدهي‌هاي بلندمدت و اندازه شركت‌ها بر نگهداري موجوديهاي نقدي وجود ندارد.
فخاري و تقوي
1388
تأثير كيفيت اقلام تعهدي بر مانده وجه نقد شركت‌ها
كيفيت اقلام تعهدي رابطه منفي و معني‌داري با مانده نقد دارد؛ به اين معني كه كيفيت اقلام تعهدي به عنوان عاملي مؤثر در ميزان موجودي نقد مهم و مربوط است.
نمازي و منصوري
1385
دوره گردش وجه نقـد و تجزيه و تحليل نقـدينگي
1- دوره تبديل وجه نقد رابطه منفي و معناداري با نسبت سود خالص به فروش و نسبت بازده حقوق صاحبان سهام دارد.
2- دوره تبديل وجه نقد رابطه معناداري با نسبت بازده داراييها ندارد.
فصل سوم
روش اجرای تحقیق
3-1) مقدمه
روش‌های تحقیق به عنوان هدایت‌گر جستجوهای علمی در جهت دست‌یابی به حقیقت می‌باشند. محقق باید توجه داشته باشد که اعتبار دستاوردهای تحقیق به شدت، تحت تأثیر اعتبار روشی است که برای تحقیق خود برگزیده است. منظور از روش تحقیق، همه راه‌ها و شیوه‌هایی است که محقق را از خطا مصون داشته و امکان رسیدن به حقیقت را برای وی فراهم می‌سازد. به عبارت دیگر روش تحقیق علمی، پیروی از رویه‌ای منظم و سیستماتیک است که در جریان استفاده از روش‌های آماری و مرتبط ساختن عوامل موضوع تحقیق، باید رعایت گردد (دلاور، 1386). این فصل به بحث پیرامون ساختار و متدلوژی تحقیق اختصاص دارد، لذا به معرفی مختصر مراحل اختصاصی پژوهش از جمله، تدوين فرضیه‌های پژوهش و متغیرهای مورد مطالعه، تعریف جامعه و نمونه آماری، دوره مطالعه، روش پژوهش، روش گردآوری، و تجزیه و تحلیل داده‌ها اختصاص دارد. پژوهش‌گر روش‌شناسی پژوهش را در قالب جامعه آماری، تعیین حجم نمونه، فرضیه‌ها، روش پژوهش، گردآوری اطلاعات، تعریف متغیرها و نحوه محاسبه آنها، طراحي مدل‌هاي پژوهش و توابع آماره به شرح زير تدوين نموده است.
3-2( جامعه آماري پژوهش
جامعه آماری تحقيق حاضر شامل کليه شرکتهاي پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می‌باشد. بنابر اعلام سايت رسمي سازمان بورس اوراق بهادار تهران كليه شرکتهاي پذيرفته شده تا پایان سال 1390 شامل 458 شرکت در 37 گروه صنعتي بوده‌اند. بنابراین در تحقیق حاضر کلیه شرکت‌های پذیرفته شده در بورس و اوراق بهادار تهران در یک بازه زمانی چهار ساله، از سال 1387 تا 1390، جامعه آماری تحقیق می باشند.
3-3) تعیین حجم نمونه پژوهش
چنان‌چه قرار است از نمونه‌گیری نتایج رضایت بخشی حاصل شود باید به مجموعه فعالیت‌ها و مراحلی که به منظور انتخاب نمونه به کار برده می‌شود، آگاهی کامل داشت. اولین قدم، تعیین هدف‌های پژوهشی است. برای درک و روشن شدن این اهداف باید جامعه‌ای را که قصد داریم نمونه مورد مطالعه را از آن انتخاب کنیم، تعریف نماییم (دلاور، 1384).
در این مطالعه برای این‌که نمونه پژوهش يک نماينده مناسب از جامعه آماري موردنظر باشد، براي انتخاب نمونه از روش غربال‌گری156 (حذفی) استفاده شده است. براي اين منظور معيارهای زیر در نظر گرفته شده و در صورتي كه يك شركت كليه معيارها را احراز كرده باشد به عنوان يكي از شركتهاي نمونه انتخاب شده است. روند انتخاب نمونه در نگاره 3-1 به تصویر کشیده شده است.
1- با توجه به اطلاعات مورد نیاز از سال 1386، شرکت‌هایی که حداکثر تا پايان اسفند ماه سال 1386 در بورس و اوراق بهادار تهران پذیرفته شده‌اند و نام آنها تا پایان سال 1390 از فهرست شرکت‌های یاد شده، حذف نشده باشد.
2- در طول دوره موردنظر، سهام آنها به طور فعال در بورس معامله شده باشد.
3- به منظور افزایش قابلیت مقایسه شرکت‌های مورد بررسی، دوره مالی آنها باید منتهی به 29 اسفند ماه باشد و در دوره مورد مطالعه تغییر دوره مالی نداشته باشند.
4- جزء شرکت‌های واسطه‌گری مالی (سرمایه‌گذاری، هلدینگ، لیزینگ و بانک‌ها و بیمه‌ها) به دلیل متفاوت بودن
